Złote Globy 2024 przyznane

Czy Złote Globy znów zaczną się liczyć w kalendarzu filmowych nagród? Po kryzysie wizerunkowym markę sprzedano, a nowy właściciel przeprowadził gruntowne zmiany – między innymi znacznie poszerzył grono dziennikarzy decydujących o wyróżnieniach. Teraz nie przyznaje ich już Hollywoodzkie Stowarzyszenie Prasy Zagranicznej, lecz Fundacja Złotych Globów. W poniedziałek 11 grudnia poznaliśmy nominowanych do Złotych Globów za rok 2023, a 7 stycznia 2024 roku ogłoszono laureatów.

Polacy na pewno zwrócili uwagę na brak „Chłopów”, o których mówi się, że mają szanse nawet na Oscara. Czytelników zainteresuje jednak wiadomość, że wśród nominowanych pojawiło się wiele innych filmów, których scenariusze opierają się na książkach. O tym, czy wyróżnione Złotymi Globami produkcje zostaną nominowane do Oscarów, dowiemy się 23 stycznia, gdy poznamy nominacje. Statuetki zostaną przyznane 10 marca.

Sprawdźmy więc, po które książki należy sięgnąć, by pozostać wiernym zasadzie „najpierw książka, później film”.

Filmy na podstawie książek wyróżnione nominacją do Złotych Globów lub nagrodą

1. „Oppenheimer”: 8 nominacji do Złotych Globów, 5 statuetek

Film na podstawie książki „Oppenheimer. Triumf i tragedia ojca bomby atomowej”, Kai Bird, Martin J. Sherwin.

Blisko 800 stron biografii „ojca bomby atomowej” to nagrodzona Pulitzerem wybitna praca dwojga autorów: Kaia Birda oraz Martina J. Sherwina. 

Jak czytamy w opisie książki, wydanej nakładem wydawnictwa Replika: Po zrzuceniu przez Amerykanów bomby atomowej na Hiroszimę Robert Oppenheimer okrzyknięty został najsłynniejszym naukowcem swego pokolenia. Dla wielu stał się także współczesnym ucieleśnieniem mitu o Prometeuszu, człowiekiem zmagającym się z konsekwencjami postępu naukowego, do którego przyłożył rękę. Pierwsza połowa XX wieku była złotym okresem fizyki teoretycznej, jednak obserwując w praktyce konsekwencje własnych odkryć, Oppenheimer stanowczo sprzeciwił się dalszemu rozwojowi broni atomowej, w szczególności bomby wodorowej. Krytykował plany sił powietrznych dotyczące potencjalnego przeprowadzenia niewyobrażalnie niebezpiecznej dla ludzkości wojny nuklearnej. Książka dogłębnie przedstawia życie i czasy Roberta Oppenheimera, ujawniając wiele zdumiewających i bezprecedensowych szczegółów, intryg i napięć. To portret genialnego i ambitnego, a zarazem złożonego i pełnego wad człowieka, który na zawsze zmienił świat.

W filmie wystąpili: Cillian Murphy, Robert Downey Jr., Matt Damon i Emily Blunt. Obraz wyreżyserował Christopher Nolan.

2. „Czas krwawego księżyca”: 7 nominacji do Złotych Globów, 1 statuetka

Film na podstawie książki „Czas krwawego księżyca. Zabójstwa Osagów i narodziny FBI”, David Grann.

[Opis: wydawnictwo W.A.B.] Dziennikarz „New Yorkera” i autor bestsellerowej książki „Zaginione miasto Z” David Grann na tropie głośnej zbrodni. Oklahoma w latach 20.: w dziwnych okolicznościach zaczynają ginąć kolejni Indianie ze szczepu Osagów, zwani są najbogatszymi Indianami Ameryki, albowiem na terenach ich rezerwatu znajdują się niezwykle bogate złoża ropy naftowej… Zagadkę serii morderstw próbuje rozwikłać nowo utworzone FBI, trafiając na ślad kolejnych ponurych tajemnic.

Złoty Glob za główną rolę w filmie w reżyserii Martina Scorsese zdobyła Lily Gladstone. Na ekranie partnerowali jej Leonardo DiCaprio, Robert De Niro, Jesse Plemons.  

3. „Biedne istoty”: 7 nominacji do Złotych Globów, 2 statuetki

Film na podstawie książki „Biedne istoty”, Alasdair Gray.

[Opis: wydawnictwo Poradnia K] Żywy trup? Potwór? A może empatyczna i wrażliwa istota poszukująca akceptacji i miłości…

Glasgow, koniec XIX wieku. Ekscentryczny i równie odrażający doktor Godwin Baxter pokonuje nauką śmierć, przywracając do życia ciało młodej samobójczyni, która utonęła w rzece. Jako że przy okazji wszczepia jej mózg małego dziecka, będzie musiał nauczyć ją życia od początku.

Piękna, żywiołowa i błyskotliwa Bella uczy się mówić, w błyskawicznym tempie poszerzając swoje słownictwo. Jej postępy przerastają oczekiwania twórcy. Jest pozbawiona uprzedzeń, łakoma życia i wiedzy, a także nienasycona seksualnie. Nie daje się podporządkować ani mężczyznom, ani innym ograniczeniom swoich czasów.

Opowieść o Belli, o jej Bozi, jej kochankach, mężach i jej niespożytej namiętności to historia żywej i prawdziwej miłości oraz niezwykłej przemiany, a także hołd dla naukowej brawury. Przenosi czytelnika z sali operacyjnej późnowiktoriańskiego Glasgow do arystokratycznych kasyn, slumsów Aleksandrii i paryskiego burdelu aż po ołtarz w szkockim kościele. To jednak wcale nie zapowiada zakończenia… Bo życie bez wolności wyboru nie jest warte życia.

Powieść jest postmodernistyczną rewizją Frankensteina, w której klasycznego potwora zastąpiła Bella Baxter – piękna młoda erotomanka przywrócona do życia z mózgiem niemowlęcia. Parodiując klasyczną powieść wiktoriańską, Gray stworzył dowcipną alegorię polityczną, w której ważną rolę odgrywa wątek pojedynku między żądzami mężczyzn a niezależnością kobiet, wciąż nad wyraz aktualny.

W filmie w reżyserii Giorgiosa Lanthimosa wystąpili: Emma Stone, Willem Dafoe i Mark Ruffalo.

4. „Strefa interesów”: 3 nominacje do Złotych Globów

Film na podstawie książki „Strefa interesów”, Martin Amis.

[Opis: wydawnictwo Rebis] Brawurowa powieść pióra mistrza literatury brytyjskiej.

Golo Thomsen, oficer SS, zakochuje się w Hannah Doll, żonie komendanta obozu koncentracyjnego. Paul Doll dowiaduje się prawdy i obojgu grozi wielkie niebezpieczeństwo. Doll knuje intrygę, w której jedną z głównych ról ma odegrać niejaki Szmul – więzień obozu.

To tylko powierzchnia, pod którą kotłuje się hitlerowska noc Walpurgii.

Amis w swej powieści mierzy się z jedną z największych tragedii nowożytnego świata. Powojenny finał jest nie mniej poruszający niż tło akcji – obóz koncentracyjny. Rzecz o banalności zła, o granicach jego akceptacji, wreszcie o tym, czy – pięknie opisana, niemal wirtualna w tak nieludzkiej scenerii – miłość może przetrwać w normalnym świecie. Mistrzowska proza, prowokacyjny, subtelny humor, godne świetnego pisarza drążenie granic nieopisywalnego.

Filmową adaptację wyreżyserował Jonathan Glazer, a na ekranie zobaczymy Sandrę Hüller i Christiana Friedela.

5. „Dobrzy nieznajomi”: 1 nominacja do Złotych Globów

Film luźno oparty na japońskiej powieści psychologicznej „Strangers” Taichiego Yamady z 1987 roku, wydanej również po polsku pod tytułem „Obcy”).

[Opis: wydawnictwo Muza] Znużony mężczyzna w średnim wieku wspomina tragicznie zmarłych rodziców i dzieciństwo. W dzielnicy, gdzie dorastał, spotyka miłą parę, wyglądającą dokładnie tak, jak kiedyś jego rodzice. Okazuje się, że to oni sprzed 37 lat.

Widuje się z nimi regularnie, a z każdą wizytą coraz bardziej sam przypomina ducha. Zaczyna żyć na styku przenikających się światów. Czy tajemniczej sąsiadce uda się go ocalić?

Film wyreżyserował Andrew Haigh, a w rolach głównych wystąpili Andrew Scott oraz Paul Mescal.

6. „American Fiction”: 2 nominacje do Złotych Globów

Film na podstawie powieści „Erasure”, Percival Everett.

Powieściopisarz, profesor uniwersytecki, a także stolarz i wędkarz Thelonious (Monk) Ellison nigdy nie pozwalał, aby jego tożsamość była definiowana przez kolor jego skóry. Jednak czuje się urażony i zły, gdy „Mieszkamy w Da Ghetto”, debiutancka powieść młodej czarnej kobiety z klasy średniej, która pewnego razu odwiedziła „na kilka dni krewnych w Harlemie”, odnosi sukces sprzedażowy. Sukces książki niepokoi tym bardziej, że najnowsza powieść Monka została odrzucona, już po raz siódmy, przez kolejnego wydawcę.

Na podstawie tej wydanej w 2001 roku powieści powstał film w reżyserii Corda Jeffersona. W główną rolę wcielił się Jeffrey Wright, a na ekranie zobaczymy również Sterlinga K. Browna, Tracee Ellis Ross oraz Erikę Alexander.

7. „Wonka”: 1 nominacja do Złotych Globów

Film oparty na motywach powieści „Charlie i fabryka czekolady”, Roald Dahl.

W 2021 roku na polskim rynku pojawiło się nowe tłumaczenie książki „Charlie i fabryka czekolady”. Przekładu dokonał Michał Rusinek.

[Opis: wydawnictwo Trefl] Mmm… A gdyby tak, choć przez chwilę, móc znaleźć się w krainie płynącej czekoladą? Z tą książką to możliwe! Spieszcie się, bo Willy Wonka właśnie otwiera drzwi swojej słynnej fabryki czekolady. Jeśli zakradniecie się po cichu, możecie wejść tam z Charliem i pozostałą czwórką szczęściarzy – dzieciaków, które wygrały Złote Losy. Co czeka w środku tajemniczej fabryki? Puszyste, bąbelkowe wodospady, słodycze z telewizora czy najzdrowsza na świecie witaminolada… Aż cieknie ślinka! Ale czy to na pewno raj dla łasuchów? Przekonajcie się sami! Jedno jest pewne – ta wycieczka odczaruje życie Charliego na zawsze!

W głównej roli Timothée Chalamet.

8. „Kolor purpury”: 2 nominacje do Złotych Globów

Film na podstawie nagrodzonej Pulitzerem książki „Kolor purpury” Alice Walker, zdobywczyni nagrody Pulitzera i National Book Award.

[Opis: wydawnictwo Replika] Powieść, która, przerywając zmowę milczenia wokół przemocy domowej, wywołała obyczajową burzę. Historia kobiet, które poprzez ból i nieustanną walkę ukazały ogromny hart ducha i bohaterską odwagę.

Celia, uboga i cierpiąca w milczeniu ofiara przemocy ojca, a następnie męża, odnajduje listy zaginionej siostry. Z nich dowiaduje się, że Nettie – po ucieczce z domu – wyjechała do Afryki, gdzie pracuje jako misjonarka. Więź, która łączy siostry, staje się impulsem do opuszczenia męża i próby rozpoczęcia nowego życia.

Na podstawie „Koloru purpury” Steven Spielberg nakręcił nominowany do Oscara w 11 kategoriach film z Whoopi Goldberg i Oprah Winfrey w rolach głównych. Wiosną na ekrany polskich film wejdzie nowa ekranizacja w reżyserii Blitza Bazawule’a, z Halle Bailey, Danielle Brooks oraz Fantasią Barrino w obsadzie.

9. „Śnieżne bractwo”: 1 nominacja do Złotych Globów

Film na podstawie książki „La sociedad de la nieve” urugwajskiego dziennikarza Pabla Vierciego.

Pablo Vierci urodził się w Montevideo w 1950 roku. Jest dziennikarzem, pisarzem i eseistą, nagrodzonym między innymi Narodową Nagrodą Literacką Urugwaju. Pisał scenariusze do filmów dokumentalnych i fabularnych, nagradzane na Festiwalu Filmowym w Hawanie. W 2003 roku uzyskał nagrodę Citigroup Journalistic Excellence Award na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku.

Książka, której tytuł można przetłumaczyć jako „Śnieżne bractwo”, została przez niego oparta na dokumencie Gonzalo Arijóna pod tym samym tytułem. Publikacja opowiada o wypadku samolotu lotu 571 Urugwajskich Sił Powietrznych; maszyna rozbiła się w Andach w 1972 roku. Na pokładzie samolotu znajdowało się 5 członków załogi i 40 pasażerów. Później wydarzenie to zyskało miano „tragedii w Andach”, a także „cudu w Andach”.

Film wyreżyserował J.A. Bayona, a produkcja powstała dla platformy Netflix.

Wyświetl ten post na Instagramie

Post udostępniony przez Golden Globes (@goldenglobes)

Seriale na podstawie książek

Złote Globy to również nagrody dla produkcji telewizyjnych: seriali oraz seriali limitowanych, o niewielu odcinkach. Wśród tytułów nominowanych za zeszły rok znalazło się też kilka produkcji, których scenariusze nie powstałyby, gdyby nie wcześniejsze książki. Wśród nich prawdziwe bestsellery, jak „Lekcje chemii”, ale i mniej znane tytuły, które jeszcze nie ukazały się w języku polskim.

1. „Światło, którego nie widać”: 1 nominacja do Złotych Globów

Serial na podstawie książki „Światło, którego nie widać”, Anthony Doerr; powieść wyróżniona Nagrodą Pulitzera.

[Opis: Wydawnictwo Poznańskie] Niewidoma Marie-Laure mieszka w Paryżu w okolicy Muzeum Historii Naturalnej, gdzie pracuje jej ojciec. Ma dwanaście lat, kiedy naziści okupują jej miasto i wraz z ojcem musi uciekać do Saint-Malo w Bretanii. Traf chce, że mają przy sobie pewien klejnot, jeden z najcenniejszych zabytków muzeum.

W górniczym miasteczku w Niemczech osierocony chłopiec, Werner Pfenning, oczarowany słucha radia, które dostarcza mu wiedzę na temat świata i przenosi w odległe krainy. Wkrótce Werner staje się ekspertem w budowaniu i naprawianiu urządzeń i zostaje wcielony do elitarnej jednostki nazistowskiej, której zadaniem jest namierzanie wrogich radiostacji.

Zręcznie przeplatając życie Marie-Laure i Wernera, Doerr unaocznia, w jaki sposób, wbrew wszelkim przeciwnościom, ludzie starają się być dla siebie dobrzy i przetrwać okrucieństwo wojny.

2. „Kulawe konie”: 1 nominacja do Złotych Globów

Serial na podstawie cyklu Micka Herrona, rozpoczętego przez powieść „Kulawe konie”.

[Opis: wydawnictwo Insignis] Nie przestajesz być szpiegiem tylko dlatego, że wypadłeś już z gry…
Wykluczeni z grona czempionów z Regent’s Park, zesłani do Slough House za narkotyki i pijaństwo, za rozpustę i wpadki, za politykowanie i zdrady… Fatalnie dobrani i znakomicie wyszkoleni przeciętniacy pod wodzą Jacksona Lamba nie przeprowadzają już operacji. Przekładają tylko papiery. Żaden z nich nie wstąpił jednak do kontrwywiadu po to, by stać się kulawym koniem.

Zostaje porwany chłopak. Zapowiedziano internetową transmisję na żywo z jego ścięcia.
Odgórne instrukcje są jednoznaczne – ale przecież kulawe konie ze Slough nie będą siedzieć cicho i patrzeć…

3. „Daisy Jones and the Six”: 3 nominacje do Złotych Globów

Serial na podstawie powieści „Daisy Jones & The Six” Taylor Jenkins Reid.

[Opis: wydawnictwo Czwarta Strona] 2 lutego 1979 roku. Daisy Jones & The Six, najsławniejszy zespół rock’n’rollowy na świecie, daje koncert, na którym szaleją tysiące osób. Nikt jeszcze nie wie, że to ich ostatni wspólny występ. Jak doszło do tego, że kultowy zespół, którego piosenki królowały na wszystkich potańcówkach, przestał istnieć tak nagle?

To, co stało się między członkami zespołu, było wielka tajemnicą. Aż do teraz.

4. „Lekcje chemii”: 2 nominacje do Złotych Globów

Serial na podstawie powieści „Lekcje chemii” Bonnie Garmus.

[Opis: wydawnictwo Marginesy] Elizabeth Zott jest chemiczką i kobietą daleką od przeciętności. Byłaby zresztą gotowa jako pierwsza wytknąć rozmówcy, że coś takiego jak „przeciętna kobieta” nie istnieje. Ale jest połowa lat 50. i jej koledzy z całkowicie męskoosobowego zespołu naukowców w Instytucie Badawczym Hastings prezentują bardzo nienaukowe podejście do kwestii równouprawnienia płci. Wszyscy z wyjątkiem jednego: to Calvin Evans, nominowany do Nagrody Nobla i słynący z pamiętliwości samotny geniusz, który zakochuje się w umyśle Elizabeth. Co skutkuje autentyczną chemią.

Tyle że, podobnie jak w przypadku nauki, życie bywa nieprzewidywalne. Dlatego parę lat później Elizabeth Zott jest nie tylko samotną matką, ale i – dość niechętnie – gwiazdą kulinarnego programu numer jeden całej Ameryki: „Kolacji o szóstej”. Jej niezwykłe podejście do gotowania („Do łyżki stołowej kwasu octowego dodajemy szczyptę chlorku sodu”) staje się zaczątkiem rewolucji. W miarę jednak jak rosną zastępy jej sympatyków, rośnie też grupa niezadowolonych. Okazuje się bowiem, że Elizabeth nie uczy kobiet po prostu gotować, robi znacznie więcej: ośmiela je do zmiany status quo.

5. „Towarzysze podróży”: 2 nominacje do Złotych Globów

Serial na podstawie wydanej w 2007 roku w Stanach Zjednoczonych książki „Fellow Travelers” Thomasa Mallona.

W świecie bezczelnej ideologii i tajnych dossier Timothy Laughlin, niedawny absolwent college’u i zagorzały katolik, pragnie przyłączyć się do krucjaty przeciwko komunizmowi. Spotkanie z przystojnym urzędnikiem Departamentu Stanu, Hawkinsem Fullerem, prowadzi do pierwszej pracy Tima, a po zalotach Fullera – do jego pierwszego romansu. W miarę jak polityk Joseph McCarthy desperacko stara się zdobyć władzę, a wewnętrzne dochodzenia skupiają się na „seksualnych wywrotowcach” w rządzie, Tim i Fuller uważają, że prowadzenie podwójnego życia w świecie amerykańskiej dyplomacji staje się coraz bardziej niebezpieczne.

6. „Stróżowie prawa: Bass Reeves”: 1 nominacja do Złotych Globów

Serial oparty na motywach powieści różnych autorów, m.in. na trylogii Sidneya Thompsona rozpoczętej przez „Follow the Angels, Follow the Doves”, traktujących o prawdziwej postaci nazwiskiem Bass Reeves, pierwszym w USA czarnoskórym szeryfie.

Bohater powieści, Bass Reeves, mógł pochwalić się trzydziestodwuletnią karierą w jednym z najniebezpieczniejszych regionów Dzikiego Zachodu. Zanim jednak został szeryfem, aresztującym więcej przestępców niż jakikolwiek inny amerykański stróż prawa, był niewolnikiem. Po tym, jak w dzieciństwie zbierał bawełnę, Reeves stał się ekspertem w strzelaniu i wygrywał konkursy strzeleckie w całym regionie. Jednak jego umiejętności niosły ze sobą poważne konsekwencje. Gdy wybuchła wojna secesyjna, Reeves został oddany sadystycznemu synowi swojego pana, w nadziei, że zapewni mu bezpieczeństwo w bitwie. Wynikające z tego upokorzenie, a także przeżycia wojenne umocniły determinację Reevesa w dążeniu do odzyskania wolności.

Powieść historyczna „Follow the Angels, Follow the Doves” umieszcza Reevesa w panteonie amerykańskich bohaterów i opowiada o jego sile i determinacji w kształtowaniu własnego losu.

7. „Miłość i śmierć”: 1 nominacja do Złotych Globów

Serial na podstawie książki „Evidence of Love: A True Story of Passion and Death in the Suburbs” Jima Atkinsona oraz Johna Blooma.

Książka opowiada historię mieszkającej w Teksasie gospodyni domowej Candy Montgomery,  która w latach 80. dokonała zbrodni. Serial ukazuje życie dwóch rodzin mieszkających na przedmieściach Dallas. Candy i Pat Montgomery oraz Betty i Allan Gore prowadzą pozornie szczęśliwe życie, do momentu, w którym pozamałżeński romans nie doprowadza do tragedii.

W głównej roli Elizabeth Olsen.

8. „Nierozłączne”: 1 nominacja do Złotych Globów

Serial oparty na filmie „Dead Ringers” Davida Cronenberga z 1988 roku, który został z kolei zainspirowany prawdziwą historią braci bliźniaków opisanych w książce „Twins” autorstwa Jacka Geaslanda oraz Bariego Wooda.

Powieść opisuje nietypowe życie i szokującą śmierć braci bliźniaków połączonych czymś więcej niż braterską miłością, skazanych na prywatne piekło niewypowiedzianych obsesji. W serialu „Nierozłączne” oglądamy Rachel Weisz w podwójnej roli Elliot i Beverly Mantle, bliźniaczek, które łączy wszystko: narkotyki, kochankowie, a także nieustępliwość – przyzwalająca na łamanie zasad etyki lekarskiej – w dążeniu do zmiany przestarzałych praktyk i w dbaniu o kobiece zdrowie.

Odwiedźcie nasz profil „Najpierw książka, później film” na Facebooku. Zapraszamy na najświeższe literacko-filmowe plotki!

Który z wymienionych filmów i seriali wzbudził wasze największe zainteresowanie?

Pamiętajcie, że na każdą z książek, na podstawie których powstały powyższe filmy i seriale, możecie założyć alert cenowy LC!