38/2021
Powrót do lektur z dzieciństwa.
Egzemplarz z mojej półki to sfatygowane, rozpadające się już niemal wydawnictwo, przeczytane w rodzinie po wielekroć.
Układając książki na nowej półce, czy raczej na półce w nowym miejscu – pieczętowałem je ex librisem. Kiedy wziąłem do ręki “Krwawy sztorm” odkryłem, że na stronie tytułowej mojego wydania widnieje parafka, podpis mojej Mamy.
Impuls ów przeniósł mnie w Krainę Dzieciństwa i odłożyłem tom na bok, by powrót ten uczynić pełniejszym.

Zadziwiające jest, jak długo w przekazie ustnym potrafią przetrwać pewne opowieści. Z czasem zacierają się szczegóły, ale pewne kluczowe dla danej historii zdarzenia – potrafią wryć się w społeczną pamięć mieszkańców konkretnego rejonu.
Augustyn Necel – kaszubski pisarz, badacz i propagator historii swojego rejonu, uczynił z owych przekazów punkt wyjścia do jednej ze swych powieści.

“Krwawy sztorm” to książka łącząca historię z fikcją literacką. Jej fabuła osnuta jest wokół najazdu Szwedów na Pomorze Gdańskie w roku 1626, akcja rozwija się chronologicznie rzucając bohaterów w słynne epizody tego “pierwszego potopu”: oblężenia Pucka i bitwy morskiej na gdańskiej redzie, znanej jako bitwa pod Oliwą.
Nie bez przyczyn Necel nazywany jest kaszubskim Sienkiewiczem.
Nader widoczna jest inspiracją naszym noblistą. Idea pokrzepienia serc, umiejętne łączenie wątków i postaci fikcyjnych z prawdziwymi, świetna stylizacja językowa – wszystko to przypomina słynną narodową trylogię.
Nie brakuje tu również opowieści o Wielkiej Miłości uwikłanej w krwawe starcia, miotanej wiatrem historii, ale i nagrodzonej za wytrwałość.
Nieco razić mogą naiwne rozwiązania fabularne – kolejne cudowne ocalenia – ale należy to wszystko przyjąć z otwartością, w ramach zastosowanej przez Autora konwencji.

Po wielu latach zatem powróciłem do losów szlachcica Piotra Sulickiego i jego ukochanej Barbarki oraz Jówy – dzielnego jastarnickiego rybaka o posturze stolema.
Piękna to opowieść, mimo że taka szlachetnie naiwna i poczciwa.
Dzisiaj jej największą wartością jest chyba ów aspekt historyczny, pozwalający ewentualnym młodym czytelnikom dowiedzieć się czegoś o wojnie z lat 1626-1627. Bo, idę o zakład, wiedza na ten temat wśród młodego pokolenia jest bliska zeru...
Ale nie łudzę się także, niestety, że młody użytkownik Tik Toka sięgnie po książki "kaszubskiego Sienkiewicza"...

38/2021
Powrót do lektur z dzieciństwa.
Egzemplarz z mojej półki to sfatygowane, rozpadające się już niemal wydawnictwo, przeczytane w rodzinie po wielekroć.
Układając książki na nowej półce, czy raczej na półce w nowym miejscu – pieczętowałem je ex librisem. Kiedy wziąłem do ręki “Krwawy sztorm” odkryłem, że na stronie tytułowej mojego wydania widnieje parafka, podpis...

Niestety nigdy nie fascynowała mnie twórczość Augustyna Necla. Postaci szablonowe, akcja ogólnie mówiąc drętwa, powieść pozbawiona polotu, a przecież materia niezwykle ciekawa, bo opisane wydarzenia po części miały miejsce w czasie potopu szwedzkiego na Kaszubach. Augustyn Necel jest zresztą uznanym kaszubskim pisarzem, a we Władysławowie można dziś podziwiać jego zrekonstruowany gabinet (mieści się w tzw. Hallerówce). Od samego początku widoczna jest inspiracja twórczością Henryka Sienkiewicza, jednak "Krwawy sztorm" to utwór zdecydowanie niższej rangi. Jego kontynuację stanowi powieść "Złote klucze".

Niestety nigdy nie fascynowała mnie twórczość Augustyna Necla. Postaci szablonowe, akcja ogólnie mówiąc drętwa, powieść pozbawiona polotu, a przecież materia niezwykle ciekawa, bo opisane wydarzenia po części miały miejsce w czasie potopu szwedzkiego na Kaszubach. Augustyn Necel jest zresztą uznanym kaszubskim pisarzem, a we Władysławowie można dziś podziwiać jego...