Czy naprawdę Napoleon wiedział o planowanym porwaniu, któremu skutecznie przeciwdziałały jego służby wywiadowcze i w ostatnim momencie monitorując całą akcję w sposób świadomy zastąpiły cesarza sobowtórem, by ten został porwany? Czy może, jak chce jedna z interpretacji, że to sam cesarz podjął takie ryzyko i przez noc znajdował się w obozie wroga jako potencjalny sobowtór do wymiany? Tego nie rozstrzygnie nam aktualna wiedza historyczna, nie posiadamy wystarczającej ilości materiału dowodowego, a ten, który się zachował choć w większości może wyeliminowany przez inicjatorów porwania i w niewielkim stopniu dostępny, nie pozwala nam jednoznacznie stwierdzić, jak naprawdę wyglądał przebieg akcji, chyba, że przyjmiemy że znaleziony Memoriał jest autentycznym zapisem wydarzeń i dokumentem o niesamowitej wadze, bo pokazującej wielką intrygę wywiadów, która mimo świetnej oprawy i doborowych wykonawców skończyła się fiaskiem i pociągnęła za sobą śmierć wszystkich jej uczestników. Tego też nie jesteśmy w stanie rozstrzygnąć, chyba że przyjmiemy, że zniknięcie głównego organizatora to świadomy kamuflaż, którego celem było spreparowanie informacji o własnej śmierci, po to, by ukryć się przed potencjalnymi wrogami i pod nowym nazwiskiem, gdzieś w ukryciu rozpocząć nowe życie. Fidelici, jedno z niewielu tajnych stowarzyszeń oficerskich w armii napoleońskiej, którzy spiskowali przeciwko Napoleonowi i chcieli doprowadzi do jego obalenia, według przekazów, byli tymi, którzy stali za akcją porwania cesarza i po jej nieudanym finale zostali świetnie rozpracowani przez służby i usunięci, jako zdrajcy i przestępcy. Sam pomysł podmiany cesarza, która miała się dokonać we wnętrzu androida Kempelena, cudownej maszynie do gry w szachy, był pomysłem niezwykle oryginalnym i wymagał starannego przygotowania i dobrej organizacji. Bazował też na założeniu, że Napoleon, jako człowiek ciekawy skusi się i będzie chciał, jeśli nadarzy się taka okazja, na pewno wejść do środka tej maszyny i zobaczyć, jak ona funkcjonuje i dlaczego jest oszustwem a nie jakimś cudownym wynalazkiem. Dla autora to wydarzenie, które łącząc prawdę historyczną i autentycznych bohaterów tamtej epoki, pozwoliło uchwycić tło tamtych czasów wraz z psychologicznymi opisami głównych postaci, ich motywami i wyborami, którymi się kierowali. Operacja „szachista” to majstersztyk ludzkiego umysłu, jak częstokroć wypowiada się jej główny bohater, podjął się jej nie dla kasy i nie dla idei, ale dla samej satysfakcji jej zorganizowania i skutecznego zrealizowania. Spotyka jednak na swej drodze większego od siebie geniusza, który go przechytrzył i doprowadził do przegranej, choć jednocześnie pokazał tajniki misji szpiegowskich, którą to wiedzę można będzie później wykorzystywać w innych misjach, bo szpiedzy cenią się wzajemnie, bo jak twierdzą, są z tego samego pnia i geniusz docenia innego geniusza i nie robi mu krzywdy To była rozgrywka szachowa na najwyższym poziomie z maszyną do szachów, jako głównym elementem tej potyczki. Świetna lektura.

Czy naprawdę Napoleon wiedział o planowanym porwaniu, któremu skutecznie przeciwdziałały jego służby wywiadowcze i w ostatnim momencie monitorując całą akcję w sposób świadomy zastąpiły cesarza sobowtórem, by ten został porwany? Czy może, jak chce jedna z interpretacji, że to sam cesarz podjął takie ryzyko i przez noc znajdował się w obozie wroga jako potencjalny sobowtór...