Lektura "Stalingradu" Pana Guido Knoppa może być świetnym przyczynkiem do rozpoczęcia szczegółowego zgłębiania historii, przebiegu i znaczenia tego tytanicznego starcia. Jest też świetnym wyborem dla czytelników, którzy chcą coś wiedzieć na ten temat, ale zależy im na dynamicznym stylu, wspomnieniach żołnierzy, czy wplecionych opisach walk i prób przeżycia armijnych "dołów". Innymi słowy jest to książka dla tych, którzy lubią dynamicznie napisane książki historyczne.

Styl reprezentowany przez Knoppa odpowiada mi całkowicie. Jest to w istocie unowocześniona "szkoła" C. Ryana, który prócz przestawiania żetonów na mapie, był żywo zainteresowanym prostym żołnierzem.

Widać, że Knopp zajrzał do sporej ilości źródeł, odrobił lekcję z historii i chce być traktowany jako autor profesjonalnie, rzetelnie przedstawiający realia tamtych czasów i tamtej bitwy. "Stalingrad" jest jednak pozycją popularyzującą historię, zachęcającą do zdobycia podstawowej, ogólnej wiedzy na temat bitwy.

Wybór cytowanych listów, meldunków i wypowiedzi żołnierzy wskazuje na emocjonalny, osobisty stosunek autora do tamtych strasznych wydarzeń. Na szczęście nie odbija się to na stronie merytorycznej "Stalingradu". Wręcz przeciwnie, mam wrażenie, że wrażliwość pomogła Panu Knoppowi w utrzymaniu czytelnika w nieustannym zainteresowaniu lekturą.

Ta wspomniana wrażliwość objawia się w tabelkach, przypisach i cytatach z frontowych listów, wypowiedzi, ocen prostych żołnierzy i wysokich rangą dowódców. Takie zabiegi mają skutek fundamentalny, pozwalają choć trochę wczuć się, wejść w skórę ludzi, którzy walczyli w Stalingradzie.

Niestety potwierdza się opinia przedmówców, że Pan Guido skupił się głównie na żołnierzu niemieckim. Rosjanie są rzecz jasna obecni, ale jakby z przymusu, niekoniecznie z potrzeby. Taka perspektywa nie dziwi, choć historykowi nie powinna być obca obiektywna ocena i zbalansowany opis obu walczących stron.

Powodów dla których Knopp pochylił się tylko nad jedną ze stron konfliktu jest pewnie wiele, jednak wrażenie "oglądania jednej strony medalu" pozostaje. Na szczęście opinie Knoppa są pełne krytycyzmu. Obrywa tam większość wysokich rangą niemieckich dowódców, a współczucie jest zarezerwowane tylko dla prostego żołnierza. Autor nie idealizuje Wehrmachtu, wskazuje na czyny bohaterskie, ale też podłe, do cna bestialskie. Dlatego trudno jest mu zarzucić stronniczość, on po prostu patrzy na własne podwórko i robi to wnikliwie, solidnie i krytycznie. Guido Knopp to nie Leon Degrelle, warto mu zaufać.

"Stalingrad" to książka historyczna, ale czyta się ją jak bardzo sprawnie napisaną książkę sensacyjną. Trzeba mieć talent by zgrabnie łączyć historyczne fakty z osobistymi wspomnieniami bohaterów tamtych wydarzeń. To jest największa zaleta tej książki, przystępność i dynamizm.

Jeżeli komuś wydawało się, że Stalingrad to bitwa jakich wiele, a hasło "piekło na ziemi" w odniesieniu do tego starcia wywoływało ziewanie, to po tej lekturze powinien zmienić zdanie. To było piekło, relacje żołnierzy 6 Armii Paulusa, lekarzy i sowieckich przeciwników dobitnie podkreślają niewysłowiony horror i dramat jaki się tam rozegrał.

"Stalingrad" to książka napisana prostym językiem, nie uciekająca w intelektualne rozważania. To po prostu krótki, zwięzły, ale niezwykle emocjonalny i zarazem wiarygodny opis przebiegu walk w mieście Stalina. To jest książka dla wszystkich bez wyjątku, być może nawet dla tych, którzy co nieco wiedzą o tym starciu dwóch autorytarnych potęg. Szczerze polecam!

[EDYCJA]: Uwaga! Pan Guido dopuścił się najprawdopodobniej niemalże plagiatu. Najpierw przeczytałem "Stalingrad", a później książkę o tym samym tytule, ale autorstwa Antony'ego Beevora. Nie ulega wątpliwości, że Pan Knopp zamieścił w swojej książce cytaty (w formie niemalże 1:1), z wcześniejszego dzieła Beevora. Co innego korzystać z materiałów źródłowych, a co innego stosować metodę "copy & paste". Merytorycznie niczego nie ujmuje to późniejszej książce Niemca, ale pozostawia pewien niesmak i tworzy pytania o wartościowość pozostałej części zamieszczonych tam informacji. Mimo to oceny nie zmieniam, wszak "opieranie się" na wiadomościach podawanych przez Beevora to żaden grzech. Tak czy inaczej Pan Guido powinien dostać po łapach za dość chamskie ściąganie...

Lektura "Stalingradu" Pana Guido Knoppa może być świetnym przyczynkiem do rozpoczęcia szczegółowego zgłębiania historii, przebiegu i znaczenia tego tytanicznego starcia. Jest też świetnym wyborem dla czytelników, którzy chcą coś wiedzieć na ten temat, ale zależy im na dynamicznym stylu, wspomnieniach żołnierzy, czy wplecionych opisach walk i prób przeżycia armijnych...