„Obaj, drogi Fritzu, wyznajemy tę samą doktrynę w kwestii podróży: starannie omijamy wszelkie zabytki oraz, jak się to zwykło określać, miejskie w s p a n i a ł o ś c i.” ~ „Kaprysy i zygzaki”, Théophile Gautier, tł. Mateusz Kwaterko, Państwowy Instytut Wydawniczy, 2023, s. 133-134.

„Kaprysy i zygzaki” Théophile’a Gautiera to zbiór dziewiętnastowiecznych esejów dotyczących „podróży” Autora. Odwiedza on między innymi takie miejsca jak: Belgia, Londyn, okolice Paryża, Indie czy Chiny. W przypadku tych dwóch ostatnich krajów „podróż” jako słowo jest bardzo umowne. Otóż Gautier swoją opowieść o Chinach snuje poprzez wizytę na pewnym statku, a o Indiach, poprzez odwiedzenie hinduskiego pawilonu podczas Światowej Wystawy w Londynie z 1851 roku.

Najistotniejszym faktem jest, iż „Kaprysy i zygzaki” nie mają w sobie nic z typowej literatury podróżniczej. Gautier dzieli się przede wszystkim swoimi wrażeniami, a dopiero przy okazji odmalowuje [zwykle fragment] jakiegoś miejsca. Chyba, że chodzi o opis obrzydlistw z „Wyprawy poza rogatki” – tam opis jest zbyt wierny [fabryka nawozów z ludzkich odchodów, ubojnia koni, itd.].

Przy tym wszystkim Gautier jest ekscentryczny i ma dość specyficzne [miejscami wręcz „chamskie”] poczucie humoru. Potrafi nakreślić jakąś postać za pomocą ciętego języka, i nie wiem, czy takie kąśliwe uwagi są tylko żartem, czy autentycznym podejściem Autora do ludzi [biorę oczywiście pod uwagę czas powstania tekstów].

Jeszcze kwestia techniczna: w moim egzemplarzu zabrakło kilku stron. Tuż obok strony 384 wylądowała 393. Pisałem w tej sprawie z Wydawcą, ale nikt przede mną podobnego problemu nie zgłosił – więc może to tylko wada mojej książki [a jeśli tak, to trafił mi się biały kruk😉]. Polecam sprawdzić w księgarni przed zakupem, czy są owe – brakujące u mnie – strony.

Książkę do recenzji otrzymałem od Wydawcy w ramach współpracy barterowej.

Dłuższa recenzja tutaj: https://karols.pl/kaprysy-i-zygzaki-theophile-gautier-recenzja/

„Obaj, drogi Fritzu, wyznajemy tę samą doktrynę w kwestii podróży: starannie omijamy wszelkie zabytki oraz, jak się to zwykło określać, miejskie w s p a n i a ł o ś c i.” ~ „Kaprysy i zygzaki”, Théophile Gautier, tł. Mateusz Kwaterko, Państwowy Instytut Wydawniczy, 2023, s. 133-134.

„Kaprysy i zygzaki” Théophile’a Gautiera to zbiór dziewiętnastowiecznych esejów dotyczących...

Théophile Gautier wyruszył w podróż po świecie i z dużym poczuciem humoru podzielił się z czytelnikami obserwacjami z wojaży. Niespotykana, osobliwa, może nawet dziwna jest ta peregrynacja, ale ma swój urok. Wiele przemyśleń autora odzwierciedla jego wnikliwe oko, a przemyślenia stanowią podwaliny do czytelniczych refleksji, porównań czy sądów.

✍️„Anglicy odznaczają się licznymi talentami, są energiczni i pomysłowi; potrafią kuć żelazo, podporządkować sobie parę, wyginać materię na wszystkie strony, tworzyć przerażająco potężne maszyny, bywają też wybitnymi poetami, ale sztuka, w ścisłym tego słowa znaczeniu, nie jest ich domena; brakuje im zmysłu formy”.

✍️„Kaprys to wola i życie; za kilka lat widocznie doczekamy się żywych maszyn!”.

✍️„Walki zwierząt to rozrywka znacznie zdrowsza i mniej otępiająca od widowisk teatralnych, które oddziałując na wyobraźnie, maca niedojrzałe, podatne na wpływ umysły niemoralnymi maksymami i groźnymi rozumowaniami…”.

"Kaprysy i zygzaki" to zbiór beletryzowanych tekstów Théophile'a Gautiera (1811-1872),przedstawiciela francuskiego romantyzmu, prekursora parnasizmu.
Zbiór tekstów podróżniczych lub nawiązujących do konwencji „podróży", a zarazem wariacje na strunie gatunku. W każdym z tych wspaniale napisanych tekstów widać próbę odświeżenia gatunku, za każdym razem mamy do czynienia z oryginalnymi środkami i strategiami do tego wiodącymi. Gautier, opisując podróże konsekwentnie wywraca konwencję, choćby poprzez ustawiczne sięganie po środki parodii, ironii i autoironii. Oprócz samego konceptu, humoru, pięknego, finezyjnego języka łączącego lekki ton felietonu z najwyższym literackim kunsztem, jednym z głównych walorów tej książki jest też okres jej powstawania.
Polecam waszej uwadze 📖✍️👌.

Théophile Gautier wyruszył w podróż po świecie i z dużym poczuciem humoru podzielił się z czytelnikami obserwacjami z wojaży. Niespotykana, osobliwa, może nawet dziwna jest ta peregrynacja, ale ma swój urok. Wiele przemyśleń autora odzwierciedla jego wnikliwe oko, a przemyślenia stanowią podwaliny do czytelniczych refleksji, porównań czy sądów.

✍️„Anglicy odznaczają się...

Théophile Gautier nie przekonał mnie do swojej koncepcji podróży w czasach późnej nowożytności. Niczego nie zmieniło intrygujące posłowie Mateusza Kwaterko, który stara się wyjaśnić wyjątkowość formy i treści tekstów o miejscach bliskich oraz dalekich, faktycznie i metaforycznie odwiedzonych przez autora. Théophile Gautier bywa w Belgii, Holandii, a także w Anglii, skąd ucieka w świat rozważań o Chinach oraz Indiach. Młodemu podróżnikowi doby romantyzmu towarzyszy specyficzne poczucie humoru. Niekiedy trudno odgadnąć, czy w danej chwili bywa przytłoczony, czy też rozbawiony sytuacjami z udziałem napotkanych ludzi w odwiedzanych zakątkach Europy. Nie jest ekscentryczny, lecz pretensjonalny, co czuć w każdym tekście, w którym nie powstrzymuje się przed kategoryczną oceną danego człowieka bądź miejsca, mimo że nie dysponuje szczegółową wiedzą o przyczynach zaistniałego stanu rzeczy. W prozie Théophila Gautiera punktem odniesienia do rozważań o kwestiach błahych i wzniosłych pozostaje Francja, która urasta do rangi centrum nowożytnego świata. Wszystko, co znajduje się poza jej granicami, przypomina terra incognita. O ile „Kaprysy i Zygzaki” stanowią warty uwagi obraz nowożytnej Europy oczami jej mieszkańca, o tyle wciąż zadaje sobie pytanie o cel napisania tekstów podróżniczych, gdyż nie odnajduję w nich nowatorstwa, jakie niosą dzieła Heinricha Heine, Aleksandra Puszkina, Tarasa Szewczenki, czy też innych twórców doby romantyzmu, o których wspomniano w rozważaniach Théophila Gautiera. Warto sięgnąć po tę książce ze względu na jej walory edukacyjne, a także możliwość konfrontacji własnych wyobrażeń o XIX – wiecznej Europie z tym, co utrwalił świadek rewolucji przemysłowej, kolonializmu, bogacenia się europejskich metropolii kosztem eksploatowanych obszarów zamorskich i wielu innych zdarzeń, jakie nie pozostały bez wpływu na późniejsze losy całego świata.

Théophile Gautier nie przekonał mnie do swojej koncepcji podróży w czasach późnej nowożytności. Niczego nie zmieniło intrygujące posłowie Mateusza Kwaterko, który stara się wyjaśnić wyjątkowość formy i treści tekstów o miejscach bliskich oraz dalekich, faktycznie i metaforycznie odwiedzonych przez autora. Théophile Gautier bywa w Belgii, Holandii, a także w Anglii, skąd...

PopKulturowy Kociołek:

https://popkulturowykociolek.pl/recenzja-ksiazki-kaprysy-i-zygzaki/

Mamy tutaj do czynienia ze zbiorem prozy/beletryzowanych opowiadań podróżniczych (opublikowanych pierwotnie w latach 1836–1851),w których autor zabiera czytelnika w najróżniejsze rejony świata. W dwunastu rozdziałach będziemy mieli okazję „odwiedzić” między innymi Belgię, Wielką Brytanię, Chiny, Indie czy Francję. Tytułowi bardzo daleko jednak do „typowej” książki podróżniczej.

W bardzo dużym uproszczeniu autor serwuje tu odbiorcy garść różnych (czasem osobliwych) obserwacji czy przemyśleń, których na próżno szukać w innych dziełach „podróżniczych”. Demaskuje i rozprawia się on tutaj również z wieloma stereotypami kojarzonymi z tego typu literaturą. Książka jest pod wieloma względami bardzo „ekscentryczna” (w pozytywnym znaczeniu) i naprawdę potrafi przyciągnąć uwagę.

Na uwagę zasługuje tutaj również niezwykły styl autora. Opisy Gautiera są bowiem mieszanką malarsko-fotograficznego artyzmu z wnikliwą obserwacją. Czytając o kolejnych eskapadach, zanurzamy się w jego opisie krajobrazów, zmieniających się scenerii i dopuszczamy do głosu naszą wyobraźnię. Ma to niestety również czasem swoje negatywne oblicze. Niektóre fragmenty książki są bowiem bardzo „specyficzne” (trochę przydługie) i części czytelników mogą się one wydawać zwyczajnie nudne....

PopKulturowy Kociołek:

https://popkulturowykociolek.pl/recenzja-ksiazki-kaprysy-i-zygzaki/

Mamy tutaj do czynienia ze zbiorem prozy/beletryzowanych opowiadań podróżniczych (opublikowanych pierwotnie w latach 1836–1851),w których autor zabiera czytelnika w najróżniejsze rejony świata. W dwunastu rozdziałach będziemy mieli okazję „odwiedzić” między innymi Belgię, Wielką...