Odszyfrowanie emocjonalnych światów Marcela Prousta. Oto jest zadanie godne wtajemniczonych w jego twórczość miłośników ulotnych wrażeń. A kto przebrnie przez chwilowe kaprysy i poprawnie zinterpretuje przekazane przez mistrza znaki, ten doświadczy czegoś więcej, niż może mu zapewnić rola nawet najbystrzejszego obserwatora niespokojnych wątków. Ponieważ dane mu będzie samemu wkroczyć w świat symboli dawno już przebrzmiałych, oddychać słowem, które samo w sobie stanowi sztukę uwodzenia bez użycia gestów. Będzie mógł żyć Proustem i cieszyć się z odkrywania znaczeń, wypowiedzianych podczas prób zdefiniowania miłości. A najważniejsze, że dostąpi tego wszystkiego jako świadomy uczestnik tych wszystkich impresji, bo chyba nic tak nie cieszy jak pewność, że bliski nam twórca jest przez nas rozumiany i niebezkrytycznie podziwiany. Wydaje mi się, że sam jestem na dobrej drodze do poznania esencji jego twórczości i życzę sobie jak największej ilości olśnień, tak przecież licznie reprezentowanych w prozie francuskiego pisarza.

Zaledwie wybrzmiała błyskotliwa fraza z sonaty Vintuila, a już trzeba zmierzać do końca melancholijnej przechadzki z panią de Breyves. Starałem się ten bardzo krótki czas podarowany mi przez Prousta wykorzystać jak najlepiej. Garściami zbierałem wspomnienia Odety i Swanna, dokładałem je do moich fascynacji cyklem "W poszukiwaniu straconego czasu", do którego tak naprawdę zmierza Proust w każdym pomniejszym dziele poprzedzającym to arcydzieło. Wszystko, co powstało przed tym kunsztownym połączeniem reminiscencji, to tylko ślady prowadzące do katedry utkanej z wrażliwości. A kto wstąpi chociaż raz na te drogi ku szczytom emocji, ten nie poprzestanie jedynie na studiowaniu forpoczty potężnego dzieła, będzie się piął coraz wyżej i wyżej, aż w końcu przeczyta samo zwieńczenie pisarskiej kariery Marcela Prousta.

Sekrety stanowiące najlepsze spoiwo wątków prozy Prousta mają się w "Melancholicznej wilegiaturze pani de Breyves" bardzo dobrze. Tajemnicą poliszynela pozostanie, że bohaterka tego krótkiego opowiadania jest uzależniona od miłości niczym od opium. Posiadający wyostrzoną świadomość emocjonalną Marcel Proust wyposażył ją we wszystkie przymioty, które jemu samemu pozwoliły na dostąpienie wzruszenia w skali największej z możliwych. Przerzucił na nią swoje wszystkie rozkosze i okrucieństwa dręczącego pragnienia. Kazał jej wybierać pomiędzy ocaleniem prestiżu a spełnieniem marzeń. Nie pozwolił, aby spokój rozgościł się w jej sercu nawet na chwilę. Pani de Breyves posiadła jego urok, ale poprzez przekazanie jej swego bólu wyróżnił ją chyba jeszcze bardziej.

Nie będę ukrywać, że poszukując niesamowicie subtelnych doznań emocjonalnych, w pierwszej kolejności kieruję swój wzrok na francuską prozę. Również tym razem się nie zawiodłem. Poszedłem śladami twórcy, dzięki któremu kult sztuki odbił swe niewidzialne piętno na całej jego twórczości. Bo w tym opowiadaniu duchowy pokarm przenika życie w dosłownym tego słowa znaczeniu. W naprzemiennie pokazanych rozczarowaniach i objawieniach ukazuje się coś, czego istnienia można się domyślać jedynie w półśnie. Właśnie taki jest krótki utwór Marcela Prousta, lekkim spoczynkiem od wytężonej racjonalnej pracy umysłu na rzecz sercowych wzruszeń. Dodatkowo widać w nim ogromną siłę pragnienia, wspartego metaforami zaprzęgniętymi przez pisarza do pracy w celu wzmocnienia doznań. I to wszystko, co można by napisać ręką kogoś, kto nadal pragnie poznawać Marcela Prousta z całego swojego serca.

Odszyfrowanie emocjonalnych światów Marcela Prousta. Oto jest zadanie godne wtajemniczonych w jego twórczość miłośników ulotnych wrażeń. A kto przebrnie przez chwilowe kaprysy i poprawnie zinterpretuje przekazane przez mistrza znaki, ten doświadczy czegoś więcej, niż może mu zapewnić rola nawet najbystrzejszego obserwatora niespokojnych wątków. Ponieważ dane mu będzie...