Biorąc książkę do ręki aż chciało się czytać. Ładna szata graficzna, zadbana edytorsko, szelest kartek i zapach papieru. Wyjaśniam, że dawno nie miałam książki papierowej w rękach i tęsknota się odezwała. A tu jeszcze surowa nieprzegadana okładka z frapującym zdaniem "zdradzającym" sens powieści czyli jak cienka jest granica między wyborem a przeznaczeniem. I tytuł Immortaliści czyli albo nieśmiertelni albo wiekopomni. Ooo, wreszcie coś poważnego, może nawet z odpowiedziami mniej lub bardziej kontrowersyjnymi o sens życia, pomyślałam.
Początek ciekawie się zapowiada. Nudne wakacyjne popołudnie w wielkim mieści i nieposkromiona dziecięca ciekawość w połączeniu z unikaniem domowych obowiązków prowadzi do szaleństwa czyli wizyty u wróżki. Nie byle jakiej, bo TA WRÓŻKA niczym mała Karen ma prawdziwy dar. Mianowicie widzi śmierć, a właściwie datę przydatności człowieka do...przeżywania i czucia czyli życia. Dodatkowo bohaterowie to rodzeństwo amerykańskich żydów o znamiennym nazwisku GOLD - niczym Midas zamienią czego się dotkną w złoto czy też jest to zapowiedź nieszczęścia, bo w gruncie rzeczy Midas został klątwą dotknięty. Są to żydzi, którzy przybyli po wojnie z Europy i są mieszkańcami amerykańskiego miasta, więc jak u nich z wiarą i pogonią za złotym cielcem? Dodatkowo na tych schodach siedzi odmienny światopogląd w osobie Rubiny, chwalącej rzeczoną przepowiadaczkę za...wprowadzenie ładu w życie rodzinne dzięki podaniu daty śmierci babki - nestorki rodu. No tak ten wschodni fatalizm, co ma być to będzie, ale jednak lekki dreszczyk takie nastawienie wywołuje we mnie.
Jestem ledwo na 5 - 6 stronie, ale już skóra na niedźwiedziu podzielona, bo przecież to wszystko powinno mieć znaczenie dla dalszej narracji. Prawda? Siadam wygodnie, otaczam się strefą ciszy i produktami spożywczymi, żeby się nie odrywać i zaczynam czytać. Dostałam 4 historie.
Historia 1. Życie krótkie, ale intensywne, barwne i szczęśliwe. Simon nie odcisnął swego znaku na ziemi, ale dostał szansę żyć w pełni i po swojemu, a nie realizując marzenia rodziców. Samolubny egocentryczny gówniarz. Banał.
Historia 2. Życie dłuższe, bardziej dojrzałe, z przyjętą odpowiedzialnością za los młodszego brata, ale jednocześnie podszyte, zagłuszanym alkoholem, strachem "nie zdążę pójść własną ścieżką". Klara konsekwentnie realizuje marzenia, zostawiając jednak swój "ślad na piasku" (mała Ruby) i oddziałując pozytywnie na otoczenie (Simon, Eddie, Raj). W końcówce to życie nawet lekko trącące paranoją. No tak choroba psychiczna i brak pomocy. Kolejny banał.
Obie te opowieści to sprawnie napisane historie obyczajowe. Ot nic specjalnego, opis jakich wiele, nie widzę nigdzie tych fajerwerków. Rozczarowana odłożyłam książkę, resztę poczytam później.
Coś jednak nie dawało mi spokoju, zaczęłam się zastanawiać, szukać drugiego dna. Właściwie po lekturze zostałam z pytaniami z serii "co by było gdyby..." i jak sobie uświadomiłam bez odpowiedzi. Czy gdyby nie "ryzykowne zachowania" Simon żyłby dłużej? Czy ulegając presji matki byłby równie szczęśliwy i spełniony? Owszem umierał młodo, ale z uśmiechem na ustach. Czy chęć zapewnienia dziecku stabilizacji i bezpieczeństwa pozwala nam, rodzicom, skazać go na nudę i bezosobowość?
Czy gdyby Klara uzyskała w odpowiednim czasie diagnozę i pomoc uległaby sugestii przywołujących ją stukotów i zrealizowała usłyszaną w dzieciństwie przepowiednię? Czy przypadkiem Klara sama nie dopasowała idealnie wyboru do przeznaczenia? Czy uległa manipulacji? Pytania, pytania i pytania, odpowiedzi niet. Nie wytrzymałam, ponownie sięgnęłam po lekturę.
Historia III i IV skonstruowane są podobnie z małą różnicą. III jest zakończona, IV trwa nadal po przewróceniu ostatniej kartki. Dokładnie tak jak przepowiedziała Bruna. W obu opowieściach o dotychczasowym życiu dowiadujemy się z oszczędnych reminescencji. Wiemy, że u Daniela i Varyi to życie spełnione zawodowo, ale w gruncie rzeczy samotne i puste. Od zawsze towarzyszył im lęk, który przerodził się w skrywany obłęd i obsesję. Obsesję, która u Daniela prowadzi jak u Klary do spełnienia przepowiedni. Własny wybór? Czy manipulacja Eddiego? A Vayra - do końca nie wiemy, ale jest szansa że po 50 - tce przestała się bać, a zaczęła żyć. historia III i IV to spojrzenie w głąb ludzkiej duszy, nadal bez jednoznacznych odpowiedzi. I tak jest dobrze, bo ilu czytelników tyle interpretacji.
Najmłodszy po dziecięcemu okrutny i naiwny nie oglądał się na innych, był szczęśliwy i spełniony. Troje starszych uległo strachowi i własnej manipulacji. Sami dokonywali wyborów, które uznawali właściwe dla siebie, ale jednocześnie tracili z oczu szerszą perspektywę. Ich wybory raniły najbliższych, oni tego nie widzieli lub nie chcieli widzieć. Bezpiecznej zamknąć się w skorupie niż intensywnie przeżywać. Ból jest uczuciem bardzo intensywnym, ale niestety niemiłym i niepożądanym, a nierozerwalnie związanym ze śmiertelnością. Parafrazując Woltera śmiertelnicy są sobie równi, to nie przeznaczenie lecz jedynie czynione wybory sprawiają, że są różni.
Książka była inna niż się początkowo spodziewałam z tą swoją linearną spokojną narracją, a jednocześnie taka jakiej oczekiwałam - frapująca, stawiająca pytania, zmuszająca do myślenia i nie pozostawiająca czytelnika obojętnym.

Biorąc książkę do ręki aż chciało się czytać. Ładna szata graficzna, zadbana edytorsko, szelest kartek i zapach papieru. Wyjaśniam, że dawno nie miałam książki papierowej w rękach i tęsknota się odezwała. A tu jeszcze surowa nieprzegadana okładka z frapującym zdaniem "zdradzającym" sens powieści czyli jak cienka jest granica między wyborem a przeznaczeniem. I tytuł...