Być albo nie być, oto jest pytanie – wątpliwości podobnej natury trapiły ludzkość od zarania dziejów, a trudność w ich rozważania polegała przede wszystkim na niemożliwości znalezienia niczego pomiędzy. A takie właśnie skojarzenie wywołał u mnie tytuł jednej z powieści czołowego amerykańskiego twórcy fantasy, Neila Gaimana - „Nigdziebądź”.

O ile tytuł na pierwszy rzut oka zdaje się mieć nacechowanie abstrakcyjne, kanwa powieści jest jak najbardziej realna, by nie napisać – namacalna. Bohaterem książki jest Richard Oliver Mayhew – mężczyzna o dość przeciętnym, stosunkowo uporządkowanym i nawet całkiem nudnym życiu. Jak łatwo się domyślić, taki stan rzeczy ulega diametralnej zmianie, a bodźcem ją wywołującym okaże się spotkanie z niepozorną dziewczyną, choć słowo „spotkanie” w tym kontekście wydaje się użyte cokolwiek na wyrost… Pewnego dnia, gdy Richard wraz ze swoją narzeczoną Jessicą wybiera się na kolację do restauracji, na chodniku nieopodal domu zauważa leżące bezwładnie ciało. Po chwilowym rekonesansie okazuje się, iż dziewczyna [nawiasem mówiąc, sprawiająca wrażenie bezdomnej] żyje, ale jest poważnie ranna. Znajduje jednak dość siły, by kategorycznie zabronić wezwania karetki. Wbrew logicznym przesłankom i protestom Jessici, Mayhew zabiera poszkodowaną do własnego mieszkania, gdzie postanawia się nią zająć. Od tego momentu sam staje się ofiarą ciągu osobliwych wypadków i zdarzeń tak dziwnych, że wymykających się granicom percepcji człowieka zdrowego na umyśle…

„Nigdziebądź” jest powieścią z rodzaju tych, które czyta się jednym tchem. Mamy tam dynamiczną, prowadzoną wielowątkowo akcję, zwracający uwagę swą wszechobecnością ironiczno-sardoniczny czarny humor, jak również charakterystyczny dla twórczości Gaimana dystans względem rzeczywistości [notabene nieczęsto spotykany w powieściach fantastycznych]. Jednak uwagę przykuwa w tej lekturze coś jeszcze, a mianowicie; jest to plejada absolutnie unikalnych postaci, z których każda obdarzona jest sowitą dawką indywidualizmu. To prawdziwy pochód indiwiduów, maskarada gwiazd, jakby wyjętych każda z innej opowieści. Znajdziemy wśród nich anioła, będącego koneserem wina, plemiona oddające cześć kanałowym szczurom, ponadczasowych zabójców w wyświechtanych czarnych garniturach , czy średniowiecznego markiza – synonim wyniosłości. Połączenie bohaterów, z których pozornie żaden nie pasuje do kolejnego daje naprawdę zadziwiający efekt, szczególnie, gdy do takiego gabinetu osobliwości dołącza ktoś w typie Richarda.

Warto nadmienić, iż powieść Neila Gaimana [jakimś cudem, by ponownie odwołać się do archetypów gatunku] oprócz zgrabnie prowadzonej fabuły, obejmuje coś jeszcze. Autorowi udaje się bowiem, pod płaszczykiem fantastyki, przemycić całkiem ciekawe rozmyślania. Nie chcę przez to napisać, iż „Nigdziebądź” jest książką natury filozoficznej, jednak poruszenie kwestii takich jak niestabilność ludzkiej psychiki [na przykładzie tortury klucza], czy nieodwracalności zmian, jakie zachodzą w człowieku [schyłkowe rozdziały] zasługuje na aprobatę. Na przykładzie głównego bohatera, Gaiman pokazuje, iż zdarzają się momenty w życiu, zza których nie można się cofnąć. Nawet jeśli nie istnieją granice natury fizycznej, istotą człowieczeństwa jest zmienność i próby zawrócenia z raz obranej drogi, zwrócenia się ku przeszłości i ładowi, który już przeminął, są niedorzeczne.

Podsumowując; powieść Neila Gaimana pt. „Nigdziebądź” to kawał dobrej prozy, zapewniającej sporą dawkę rozrywki, choć nie jest to rozrywka bezmyślna. Polecam ją miłośnikom przygód, niezwykłości i humoru – tego w omawianej powieści na pewno nie zabraknie.

Być albo nie być, oto jest pytanie – wątpliwości podobnej natury trapiły ludzkość od zarania dziejów, a trudność w ich rozważania polegała przede wszystkim na niemożliwości znalezienia niczego pomiędzy. A takie właśnie skojarzenie wywołał u mnie tytuł jednej z powieści czołowego amerykańskiego twórcy fantasy, Neila Gaimana - „Nigdziebądź”.

O ile tytuł na pierwszy rzut oka...