Amerykańska sielanka
- Kategoria:
- literatura piękna
- Cykl:
- Trylogia amerykańska (tom 1)
- Tytuł oryginału:
- American Pastoral
- Wydawnictwo:
- Wydawnictwo Literackie
- Data wydania:
- 2017-01-12
- Data 1. wyd. pol.:
- 2017-01-12
- Liczba stron:
- 608
- Czas czytania
- 10 godz. 8 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788308063002
- Tłumacz:
- Jolanta Kozak
- Ekranizacje:
- Amerykańska sielanka (2016)
- Tagi:
- amerykański sen córka ojciec polityka literatura amerykańska przemoc Pulitzer USA terroryzm
Nowe, filmowe wydanie przełomowego tekstu autora Kompleksu Portnoya. Powieść została uhonorowana Nagrodą Pulitzera za 1998 rok.
Gdy dwudziesty wiek zmierzał ku niejednoznacznemu końcowi, Philip Roth podarował nam książkę wielką. Elegię na cześć wszystkich obietnic naszego stulecia: obietnic dobrobytu, porządku społecznego i błogosławieństwa domowego zacisza.
Bohaterem Amerykańskiej sielanki jest Szwed Levov, uwielbiany sportowiec w szkole średniej w Newark, który dorasta w czasach powojennej prosperity. Żeni się z miss stanu New Jersey, dziedziczy po ojcu fabrykę rękawiczek i przeprowadza się do kamiennego domu w sielskiej osadzie Old Rimrock. I nagle, pewnego dnia w 1968 roku, opuszcza go piękny amerykański sen o szczęściu.
Oto ukochana córka Szweda, Merry, wyrosła z kochającej, bystrej dziewczynki na zamkniętą, fanatyczną nastolatkę zdolną do niebywale brutalnego aktu politycznego terroryzmu. Z dnia na dzień Szwed zostaje wyrwany z wytęsknionej amerykańskiej sielanki i rzucony w odmęty szaleństwa. Przykuwająca, napędzana żalem, wściekłością i głębokim zrozumieniem dla opisywanych postaci, powieść ta jest arcydziełem Rotha.
Amerykańska sielanka to druga, po Kompleksie Portnoya, powieść Rotha wznowiona przez Wydawnictwo Literackie – odtąd wyłącznego wydawcę dzieł pisarza w Polsce. Teraz książka ukazuje się ponownie w filmowym wydaniu w związku z premierą (27 stycznia 2017) ekranizacji w reżyserii Ewana McGregora, który zagrał też głównego bohatera Szweda Levova. Na ekranie towarzyszą mu Dakota Fanning oraz Jennifer Connelly. To pierwszy oparty na powieści Rotha film, który spodobał się pisarzowi.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Oficjalne recenzje
American Dream
Pewna pokaźna część ludzkości od przeszło już grubo dwustu lat ma tendencję do posiadania tego samego snu – Amerykańskiego Snu. Tabuny imigrantów teraz i na przestrzeni dziesiątek lat przybywają do magicznych Stanów Zjednoczonych Ameryki w nadziei na świetlaną przyszłość. Przykład tych, którym się udało ugruntowuje i uprawdopodabnia marzenia, a jego symbolem staje się Statua Wolności – pierwszy widok, który widzieli przypływający na statkach ludzie.
Czym jest Amerykański Sen? To narodowy etos, ogólnoludzkie marzenie o wolności, równości i demokracji. Ale przede wszystkim to marzenie o osiągniętym sukcesie. Bo w Ameryce wszystko jest możliwe – „If I can make it there, I’ll make it anywhere” (jeśli uda mi się tu, uda mi się wszędzie), śpiewa Frank Sinatra. Według definicji Jamesa Truslowa Adamsa, to doznanie szczęścia poprzez ułożenie sobie życia, założenia rodziny, stworzenia „domu marzeń”, spełnienia w życiu osobistym według ogólnie przyjętych i propagowanych w bogatych społeczeństwach norm.
Bohater powieści Philipa Rotha to wszystko ma. Seymour Levov, potocznie zwany „Szwedem”, to idealny wzór człowieka z amerykańskiego snu. Wysportowany, błękitnooki blondyn, piękny bóg z miasta Newark. Po ojcu przejmuje prowadzenie fabryki rękawiczek. Wpisuje się wprost idealnie w okres amerykańskiego prosperity. Ludzie go kochają, podziwiają i szanują. Ma piękną żonę, byłą miss New Jersey i poważna kandydatkę do tytułu miss Ameryki. Jest ucieleśnieniem wszystkiego, czego inni chcą i kim chcieliby zostać. Na usta cisną się słowa wiersza Edwina Arlingtona Robinsona i piosenki śpiewanej przez Paula Simona: „Richard Cory” – opowieści o człowieku sukcesu, który „miał wszystko, co człowiek mógł chcieć – władzę, wdzięk i styl”. Ale tak, jak w piosence, nie zawsze to, co obserwujemy z zewnątrz jest prawdą. W rzeczywistości pod powłoką sukcesu rysuje się obrazek przegranego człowieka, którego życie w niczym nie przypomina amerykańskiej sielanki.
Muszę przyznać, że około sto pierwszych stron mnie nudziło, gdy czytałam o tych wszystkich zachwytach narratora nad bratem swojego szkolnego kolegi. Jasne, Szwed był dla wielu wielką inspiracją, jednak wszystkie „ochy” i „achy” nad blondwłosym futbolistą były jedynie przeciągłym powtarzaniem amerykańskich truizmów. Historia nabiera rumieńców dopiero, gdy brat Szweda opowiada naszemu narratorowi o prawdziwym życiu Seymoura Levova, a „Skoczek” Zuckerman rozpoczyna snuć swoją opowieść o prawdopodobnych wydarzeniach z życia swojego młodzieńczego idola.
W jednej najsłynniejszych powieści Philipa Rotha, autor obnaża amerykański dobrobyt. Życie w kraju szczęśliwców wcale nie jest sielanką. Za wszelkim sukcesem w rzeczywistości stoi mozolna praca, poświęcenie, spryt i niebywałe doświadczenie. Intratny interes Lou Levova, to nieprzeciętne poszanowanie dla pracy innych ludzi, ich doświadczenia i wiedzy. Żmudny sposób tworzenia damskich rękawiczek jest wybitnie zarysowanym procesem pracy według starej daty i pradawnych norm. Jednak przybycie do Ameryki bez grosza przy duszy i „dorobienie się” nie każdemu się zdarza. Wolność, wszelkie możliwości i równość, czyli to, co Ameryce przypisuje się jako najważniejsze cnoty Stanów Zjednoczonych, mogą jednocześnie być jej wielką zgubą. Wielokulturowość i pozorna otwartość ostatecznie są furtką dla nietolerancji – nienawiść Żydów wobec katolików, uprzedznia katolików wobec Żydów i ogólna niechęć obu grup do protestantów, z wzajemnością. Majstersztykiem i kwintesencją tej niezgody jest dialog między narzeczoną Szweda, Dawn, a jego ojcem.
Zakończeniem sielanki Seymoura Levova jest proces dorastania kochającej córki, Merry. Merry Levov to dziecko wielokulturowe i bezkulturowe, córka katoliczki i Żyda. To dziecko miss New Jersey i legendy futbolu z Newark. Szczęśliwe córeczka szczęśliwych rodziców, którzy osiągnęli wszystko, co możliwe w swoim amerykańskim śnie. Okazuje się jednak, że gdy nie ma się konieczności walki o amerykański sen, już go posiadając, można się z niego jedynie obudzić. Merry pała nienawiścią do wszystkiego, co amerykańskie. Wyrasta na fanatyczkę polityczną, terrorystkę i zagubione dziecko Amerykańskich rodziców.
Proza Philipa Rotha to monument. Jest to prawdziwa, wielka literatura, nasączona swą wagą, prawdą i głębią obserwacji. Roth to wybitny pisarz, na wzór wielkich amerykańskich twórców. To prawdopodobnie najbardziej uhonorowany amerykański współczesny autor, a „Amerykańska sielanka” to powieść, która zdobyła prawie wszystkie możliwe w Ameryce wyróżnienia. Wpisuje się jako pierwszy tom Trylogii Amerykańskiej, wraz z książkami „Wyszłam za komunistę” i „Ludzka skaza”. A w zwyczajnym, czytelniczym odczuciu, to po prostu bardzo dobrze skrojona powieść, wielka w swej wymowie, wstrząsająca i wywołująca spore emocje. To sześćset stron, które można pochłonąć na jednym ekscytującym wdechu, delektując się tym obnażonym amerykańskim snem, z którego mimo zaprezentowanej przez Rotha prawdy, wcale się nie chce z obudzić.
Monika Samitowska-Adamczyk
Oceny
Książka na półkach
- 2 522
- 1 469
- 374
- 52
- 52
- 20
- 18
- 16
- 13
- 13
Opinia
Philip Roth jest jednym najwybitniejszych współczesnych pisarzy amerykańskich, co już samo w sobie przemawia za tym, żeby się z jego twórczością zapoznać. To już czwarta jego książka, którą miałam przyjemność czytać i wciąż nie mogę pozbyć się wrażenia, że każda kolejna jest lepsza od poprzedniej. Być może z każdym mijającym dniem jestem coraz dojrzalszą osobą - w co zresztą wątpię - i więcej rozumiem i przyswajam z powieści Rotha, niż ten rok temu, gdy dopiero zaczynałam z nim przygodę. Amerykańska sielanka w porównaniu z Konającym zwierzęciem, Wzburzeniem i Everymanem jest pozycją naprawdę ogromną objętościowo. Byłam tym faktem naprawdę mocno zaskoczona. Podświadomie spodziewałam się, że po raz kolejny dostanę do ręki fabułę tak skondensowaną, że znowu zajmie te niecałe dwieście stron. Poczułam zaintrygowanie i lekki strach. Roth ma to do siebie, że po lekturze jego książek ciężko mi pozbierać mózg z podłogi. Obawiałam się, że po takiej ilości jego pisarstwa wnętrze mojej głowy już na zawsze pozostanie poza czaszką.
W stosunku do Seymoura Szweda Levova otoczenie zawsze miało wysokie oczekiwania, które on - bez żadnego słowa sprzeciwu - spełniał. Był uwielbianym sportowcem w szkole średniej, po jej ukończeniu przejął po ojcu fabrykę rękawiczek i wziął ślub z miss stanu Jersey, po czym zostaje idealnym mężem i ojcem. Wszystkim - łącznie z nim - wydawało się, że ma cały świat pod kontrolą, a jego amerykański sen spełnia się każdego dnia. Prowadził spokojne, dostatnie życie do roku 1968. Jego ukochana córka - jedyne dziecko - Merry z bystrej, pełnej potencjału dziewczynki zmienia się w agresywną nastolatkę, która okazuje się być zdolna do przygotowania i wykonania politycznego zamachu terrorystycznego, w którym ginie jeden z mieszkańców miasta. Szwed nie może uwierzyć w to, że jego dziecko - krew z jego krwi - była zdolna do popełnienia takiego czynu. Gdy jego córka ucieka i nikt nie może jej znaleźć zostaje wyrwany ze swojego beztroskiego życia i rzucony w jeden wielki wir szaleństwa, z którym nie może się pogodzić.
"Poznał najokrutniejszą prawdę o życiu - że ono nie ma sensu. Po takiej lekcji szczęście nie bywa już spontaniczne. Staje się sztuczne, a i takie trzeba kupować za cenę wyrzeczenia siebie i własnej historii."
Opowieść o życiu wielkiego Seymoura tworzy Natan Zuckerman, który w czasach młodości przyjaźnił się z młodszym o kilka lat bratem Szweda. Levov prosi go o spotkanie po kilkunastu latach, od zakończenia szkoły. Natan jest teraz cenionym pisarzem, jednak nie spodziewał się, że kiedykolwiek nastanie taki dzień. Do momentu, kiedy przestajemy bezpośrednio towarzyszyć Zuckermanowi, a zaczynamy żyć życiem Szweda nie mogłam w żaden sposób wciągnąć się w lekturę. Młodszy z mężczyzn w żaden sposób nie wydał mi się interesujący, chociaż już swoje osiągnął i - jak pisarz - powinien mnie intrygować. Nic z tego. To nie jego osoba jest tutaj tą tajemniczą, której życie chce się poznać. Jest nią uwielbiany przez wszystkich - także i przeze mnie - Seymour Levov.
Mężczyzna usilnie poszukuje odpowiedzi na pytania, które dręczą go od momentu, gdy Merry uciekła z rodzinnego domu. Zastanawia się, gdzie popełnił błąd w wychowaniu córki i które wydarzenie sprawiło, że zboczyła ona z idealnie wyznaczonego przez jej ojca kursu w stronę samozagłady. Tłem dla jego rozważań i wspomnień z przeszłości jest sytuacja polityczna w Ameryce lat 70. XX wieku. Nie da się ukryć, że żydzi, katolicy, konserwatyści, republikanie żyją na kartach tej powieści i mają dużo do powiedzenia. Razem ze Szwedem próbowałam zrozumieć, dlaczego dziewczynka, która miała wszystko - kochającą rodzinę, wysoki komfort życia - w taki sposób postanowiła się temu sprzeciwić. Jak wielkie pranie mózgu przeszła ta dziewczynka, kiedy jej rodzice nie patrzyli? Próba znalezienia odpowiedzi zadręcza Szweda i czytelnika przez większą część Amerykańskiej sielanki.
"Wszyscy mamy rodziny. Zło zawsze zaczyna się w rodzinie."
Philip Roth przeskakuje z wydarzenia do wydarzenia, mącąc w głowie. Jest to jednak spory plus Amerykańskiej sielanki. My dobrze wiemy, jak ta historia się zakończyła w momencie, w którym Natan postanawia ją opisać. Podczas lektury wiadomo, że to wszystko zmierza w stronę katastrofy, a my nie możemy nic zrobić, by zatrzymać tę lawinę. Pozostawiło to we mnie ogromne uczucie pustki i wrażenie, że cała ludzka egzystencja jest zwyczajną iluzją i nie da się w życiu być po prostu szczęśliwym. Każdego z nas czeka jakiś osobisty koniec świata, prędzej czy później. Ironiczny tytuł może niektórych zwieść, jednak po zakończeniu wszystko to, co spadło na barki Szweda Levova zostaje na naszych. Przychodzi nam dźwigać na ramionach całą tę wiedzę, którą zdobył i nie można się jej pozbyć. Nie spodziewałam się, że zostanie we mnie taki ciężar emocjonalny i chociaż minął miesiąc wciąż odczuwam bezsens istnienia i tego, co się dookoła mnie dzieje.
Amerykańska sielanka jest to powieść wielowątkowa, w której dużo z nich dochodzi do głosu i wysuwa się na prowadzenie. Levov jako producent rękawiczek wielokrotnie o nich opowiada - o tym, jak powinno się wybierać i przygotowywać skórę, jak odmierzać rozmiary i dbać, by klient był zadowolony. Przejął po swoim ojcu wiele cech i dobrze traktuje swoich pracowników - niektórzy z nich pamiętają go jeszcze jako małego chłopca - czego nie potrafi zrozumieć Merry oskarżając swojego tatę o wyzysk i łamiąc mu przy tym serce. Poznajemy wydarzenia, które doprowadziły do tego, że przyszła żona Szweda wzięła w ogóle udział w konkursie piękności, jej motywacje i pobudki do tego, żeby po czymś takim zajmować się hodowlą bydła i niechęć do bycia uznawaną za pustą i nic nie wartą. Każdy z tutejszych bohaterów ma w sobie pewną siłę, jednak autor pokazał, jak łatwo jest zniszczyć ją i całego człowieka. Wystarczy tylko mała - czasem metaforyczna - bomba i jeden trup.
"Życie jest to krótki okres czasu, w którym jesteśmy żywi. Meredith Levov, 1964."
Wojna w Wietnamie i Korei dzieje się w tle, jednak ma niemały wpływ na życie bohaterów, co tak naprawdę jest zaskakujące, gdyż wydają się oni żyć w bańce mydlanej i nie dostrzegać tego, jak cierpią jednostki poza nią. Mimo nieodpowiedzialności, impulsywności oraz agresji podziwiałam Merry za odwagę - co można też nazwać głupotą - i za to, że ona nie mogła znieść ludzkiego nieszczęścia, chciała coś z tym zrobić. Mimo, że próbując ratować świat niszczyła go coraz bardziej to jej pobudki były jak najbardziej szlachetne. Nie potrafiła tylko dobrze ich wykorzystać, a rodzice do niej dotrzeć, co jest chyba największą tragedią Amerykańskiej sielanki. Tę książkę powinno się przeczytać po to, by zobaczyć, że chowanie dzieci w złotej klatce czasami nic nie daje, bo zło świata dookoła i tak je dopadnie i zniszczy, czerpiąc z tego ogromną satysfakcję.
Dobrze znam już styl Philipa Rotha i uwielbiam zagłębiać się w książki przez niego pisane. On nie owija w bawełnę. Wystawia na światło dzienne wydarzenia i motywy, o których nie wszyscy pisarze chcieliby myśleć, a co dopiero pisać. Bawi się w słowem w taki sposób, że nawet gdyby pisał bez sensu i tak czytałabym jego książki. Cieszę się jednak, że pod piękną otoczką znajdują się historie, które mrożą krew w żyłach swoim realizmem. Historia Szweda Levova może być historią każdego człowieka i to sprawia, że na samą myśl o Amerykańskiej sielance mam gęsią skórę. Kiedy przyjdzie kolej na mnie?
"A na użytek świata nie można było zrobić nic innego, jak godnie dźwigać niedorzeczne pozory bycia sobą, ze wstydem nosząc kostium człowieka bez skazy."
Nobla dla Rotha! Nigdy jeszcze nie czytałam książki, która tak brutalnie obdarłaby mnie ze wszystkiego, w co wierzę i pozbawiła nadziei na bezproblemowe życie, a na miejsce tego podrzuciła zwątpienie i bezsilność. Najgorsze w Amerykańskiej sielance jest to, że to po prostu praktycznie cała prawda o świecie i ludziach, którzy nim rządzą, całkowicie ignorując jednostki. Lektura tej pozycji zajęła mi prawie dwa tygodnie, jednak nie uważam, żeby był to czas zmarnowany. Zapewne nigdy nie zapomnę tej historii i postaram się wyciągnąć z niej wnioski po to, by uniknąć błędów popełnionych przez Szweda - pozornie idealnego człowieka, z cudownych życiem i przyszłością. Moment, w którym cała jego ideologia runęła był tragedią również dla mnie. Niesamowite, jak doskonale można wczuć się w położenie osoby, która nie istnieje, jest tylko czystym wymysłem pisarza. Philip Roth po raz kolejny pokazał, że warto przeczytać wszystko, co podpisane jest jego nazwiskiem. Choćby lektura miała trwać kilka tygodni, z przerwami na wzięcie kilku głębszych oddechów i otrząśnięcie się z lekkiej depresji... Warto. Naprawdę warto.
Philip Roth jest jednym najwybitniejszych współczesnych pisarzy amerykańskich, co już samo w sobie przemawia za tym, żeby się z jego twórczością zapoznać. To już czwarta jego książka, którą miałam przyjemność czytać i wciąż nie mogę pozbyć się wrażenia, że każda kolejna jest lepsza od poprzedniej. Być może z każdym mijającym dniem jestem coraz dojrzalszą osobą - w co...
więcej Pokaż mimo to