Niewielka powieść pod tytułem „Kobieta, która czekała” jest swego rodzaju małym arcydziełem. Makine z wdziękiem i doskonałym wyczuciem połączył wszystkie niezbędne cechy, które w moim odczuciu świadczą o wybitności książki. Fabuła biegnie na kilku płaszczyznach, stanowiąc wyjście do szerokiej refleksji. Miłość, samotność, poszukiwanie tożsamości i psychologiczna analiza zostały ujęte w sposób daleki od banału, ale równocześnie urzekającą swoją prostotą, bez wielu górnolotnych słów i dramatycznych scen. Tytułowa bohaterka, w sposób typowy dla prozy Makine, została przedstawiona oczami zafascynowanego nią narratora, młodego mężczyzny, który trafił do uśpionej syberyjskiej wioski, by napisać artykuł o tamtejszych obyczajach. Tam spotyka starszą od siebie Wierę, swoistą ikonę wymierającej wsi. Głównym zajęciem Wiery jest doglądanie staruszek, zajmowanie się nimi do śmierci i zapewnienie im pochówku. Nie opuściła wioski jak większość młodszych ludzi i trwa na swoim posterunku, ponieważ czeka. Czeka na dawnego ukochanego, któremu obiecała wierność przed jego wyruszeniem na wojnę. I chociaż minęło już tak wiele lat, ona wciąż czeka, wtapiając się w syberyjski krajobraz jak gdyby naznaczony czekaniem. Narrator usiłuje zbliżyć się do Wiery, posiąść ją poprzez określenie jej uczuć i scharakteryzowanie jej postawy. Kierowany zarozumiałym przekonaniem, że każdego można wpasować w określony schemat emocji, bohater narzuca Wierze wzorzec, który pomaga mu ją sklasyfikować. Każdemu z nich kobieta się jednak wymyka, dowodząc indywidualności każdego cierpienia i każdej samotności, nie wspominając o zwykłym postrzeganiu świata. Mężczyzna nie może pojąć i zaakceptować czekania Wiery, jej smutku, który doskonale można pogodzić z pogodną egzystencją i zaangażowaniem w sprawy przyziemne, które to uczucia według niego się wykluczają. I kiedy myśli, że nareszcie przejrzał motywy Wiery, kiedy wierzy, że ją zmienił i rozgryzł do końca, kobieta zaskakuje go znowu – i po raz ostatni.

Andreï Makine, rewelacyjnie tłumaczony z francuskiego, trafia swoim stylem idealnie w moją wrażliwość. To pisarz, który potrafi wydobyć piękno z codzienności, ze zwykłych przedmiotów i czynności. Gdy opisuje spacer nad brzegiem na wpół zamarzniętego jeziora, idę tam razem z bohaterami. Wzdycham z zachwytu nad opisami uczuć i refleksji, ani przez chwilę nie mam poczucia, że dialogi mają w sobie sztuczność. Proza rosyjsko-francuskiego pisarza pełna jest poetyki, nie popada on jednak w nazbyt uduchowione tony. Tło obyczajowe, choć wyraźne zarysowanie, nie przytłacza w tak krótkiej formie. Pełne fascynacji opisy Wiery tchną delikatnym erotyzmem. Całość jest po prostu cudowna i nie potrafię (nie mówiąc o tym, że nie chcę!) znaleźć w tej książce słabych stron.

Czy na każdym „Kobieta, która czekała” zrobi takie wrażenie? Czytając recenzje ze smutkiem stwierdzam, że większość jest umiarkowanie pozytywna lub wręcz nieprzychylna. Dla mnie to jedno z wielu cudownych odkryć tego roku, który obfituje dla mnie w książki ważne. Ta na pewno się do nich zalicza, a Makine wskoczył na moją listę pisarzy ważnych. Zdążyłam już przeczytać kolejne jego powieści, wszystkie uważam za bardzo dobre i stopniowo będę je tu opisywać, a już teraz gorąco polecam.

Niewielka powieść pod tytułem „Kobieta, która czekała” jest swego rodzaju małym arcydziełem. Makine z wdziękiem i doskonałym wyczuciem połączył wszystkie niezbędne cechy, które w moim odczuciu świadczą o wybitności książki. Fabuła biegnie na kilku płaszczyznach, stanowiąc wyjście do szerokiej refleksji. Miłość, samotność, poszukiwanie tożsamości i psychologiczna analiza...