Klasyk literatury szpiegowskiej napisał powieść o wieloletniej przyjaźni dwóch szpiegów trwającej przez dziesięciolecia. Jak to u Le Carre’a, mamy podwójnych czy potrójnych agentów, fałszywe życiorysy tworzone na użytek służb, prawdziwe kłamstwa i skłamane prawdy. A ludzie tkwiący w szpiegowskiej robocie, płacą za to wysoką cenę. Książka nawiązuje do wojny z terroryzmem po 11 września. Niestety, lekturę psują liczne dłużyzny, nie jest to najlepsza rzecz w dorobku Le Carre’a.

Treścią książki jest długoletnia przyjaźń dwóch szpiegów: Teda Mandy’ego – Anglika, i Saszy – Niemca. A spotykają się w Berlinie w końcu lat 60-tych w czasach rewolty studenckiej na Zachodzie, wśród skrajnych lewicowców, zwolenników wolnej miłości i lekkich narkotyków, zdobywających chrzest polityczny w naparzankach z policją. Później część z nich została terrorystami, a większość w tym Ted Mandy, weszła do klasy średniej. Opis owych czasów jest ciekawy, ale jakby nie na miejscu, bo to raczej proza obyczajowa niż sensacyjna.

Tak naprawdę to, co lubimy u Le Carre'a, czyli sprawy szpiegowskie, zaczyna się w 1/3 książki. I znów mamy podwójnych czy potrójnych agentów, znów fałszywe życiorysy tworzone na użytek służb zagranicznych, znów nie wiadomo kto jest kim, kto mówi prawdę a kto łże. Jedno tylko jasne jest, jak to u Le Carre'a: że zwykły człowiek wtrącony w tryby machiny szpiegowskiej wyjdzie z niej poharatany życiowo i emocjonalnie; wysoką cenę zapłacą też jego najblizsi. Z tym, że nawet szpiegowska część przydługa i nudna nieco, pisana bez typowej werwy dla tego pisarza.

Irytuje wręcz dziecinna naiwność Mandy'ego, jego psychologiczna zależność od Saszy, co Sasza mu każe Mandy robi, choć domyśla się, że to do niczego dobrego nie prowadzi. No, ale tak bywa w niektórych przyjaźniach...

Książka ma jednoznaczne przesłanie polityczne: ostro krytykuje amerykańską wojnę w Iraku a zwłaszcza ichnie łamanie wszelkich zasad w wojnie z terroryzmem po 11 września, łącznie z naruszaniem suwerenności krajów obcych. To znana mantra Le Carre’a.

Ładnie Le Carre pokazuje jak się manipuluje opinią publiczną: cwani politycy w sojuszu z cynicznymi, sprzedajnymi albo zwyczajnie głupimi mediami wmawiają publice, że białe to czarne a czarne to białe. A lud głupi kupuje... Widzimy te cyniczne praktyki prawie codziennie...


Słuchałem audiobooka w świetnej interpretacji Leszka Teleszyńskiego; to niedoceniony lektor, zasługujący na większe uznanie.

Klasyk literatury szpiegowskiej napisał powieść o wieloletniej przyjaźni dwóch szpiegów trwającej przez dziesięciolecia. Jak to u Le Carre’a, mamy podwójnych czy potrójnych agentów, fałszywe życiorysy tworzone na użytek służb, prawdziwe kłamstwa i skłamane prawdy. A ludzie tkwiący w szpiegowskiej robocie, płacą za to wysoką cenę. Książka nawiązuje do wojny z terroryzmem po...