Za każdym razem kiedy sięgam po literaturę czeska zastanawiam sie dlaczego robię to tak rzadko.
Pisarze czescy, a przynajmniej ci, których do tej pory czytałam, mają niezwykłą umiejętność pisania z dystansem i ironią zarówno do spraw błahych jaki i tych fundamentalnych. W sposób prosty, przystępnym językiem pozbawionych metafor i wyszukanej elokwencji narrator snuje swoją gawędę i
na przykładzie swoich losów stara się pokazać czytelnikowi to co w życiu ważne i istotne.
Sam jest prostym, niewykształconym człowiekiem, który bardzo pragnie stać się w życiu kimś.
A ponieważ jest człowiekiem małym i ma niską pozycję społeczną, to wszelkie sukcesy przyjmuje z rozkosznym niedowierzaniem.
"To co niemożliwe stało się faktem". Los nie szczędzi mu również tragicznych doświadczeń, te przyjmuje z pokorą i łagodnym pobłażaniem. Z rozbrajającą wręcz szczerością przyznaje się do tych wydarzeń z których nie może być dumny, do upokorzenia i wykluczenia.
Kiedy zastaje go wojna, Jan dokonuje wyboru, który stawia go stronie nazistów. Nie jest to jednak wybór który wynika z partykularnych interesów lecz z postawy konformistycznej. Otóż zakochuje się on w Niemce i postanawia postąpić jak najlepiej dla siebie. Ale ta jego decyzja, może zaskakująca dla kogoś, kto w historie narodu ma wpisane niejedno powstanie może być niezrozumiała i godna potępienia. Ale to sprawia, że przez to lubi się go jeszcze bardziej, bo czyż większość z nas niezależnie od sytuacji nie dba o własne szczęście - w końcu nie każdy rodzi się bohaterem. Ten wojenny epizod nie pozbawiony jest groteskowych wydarzeń i gorzkich refleksji - jak to na wojnie. Hrabal stworzył postać pozornie pospolitą i niezbyt ciekawą, ale im głębiej wchodzimy w tę historię, to ukazuje nam się osoba refleksyjna, która przez swoją mądrość akceptuje fakt, że człowiek tak naprawę jest samotny. I tylko od niego zależy czy będzie umiał być z tym szczęśliwy
Powieść chwilami jest zabawna, chwilami refleksyjna, wzruszająca. I co najważniejsze pozbawiona patosu i fałszywej dumy narodowej, która każe autorowi padać na kolona przed historią.

Za każdym razem kiedy sięgam po literaturę czeska zastanawiam sie dlaczego robię to tak rzadko.
Pisarze czescy, a przynajmniej ci, których do tej pory czytałam, mają niezwykłą umiejętność pisania z dystansem i ironią zarówno do spraw błahych jaki i tych fundamentalnych. W sposób prosty, przystępnym językiem pozbawionych metafor i wyszukanej elokwencji narrator snuje swoją...