W cyklu Ferrante nie tylko sama powieść jest Stedhalowskim zwierciadłem, które przechadza się po gościńcu. Także główne bohaterki są dla siebie lustrami, ale takimi, w których każda widzi to, co chce zobaczyć przez pryzmat swoich obaw, słabości i kompleksów. Która z nich jest tak naprawdę tytułową "genialną przyjaciółką"? A może raczej należy się zastanowić, na czym polega genialność każdej z nich?

Tak wielowymiarowe i wiarygodne psychologiczne portrety kobiet udało się stworzyć tylko klasykom literatury. Trudno mi wyróżnić współczesnego autora lub autorkę, którzy potrafili to osiągnąć. Choć Ferrante skupia się na szczegółowym opisie doświadczeń bohaterek żyjących w określonym miejscu i czasie, jej relacja jest bardzo uniwersalna na poziomie emocji. Łatwo jest się utożsamić przynajmniej z jakąś częścią osobowości Lili czy Eleny albo fragmentem ich losów. Miłość, zazdrość, pożądanie, rozpacz, bezsilność, wstyd, bunt, ambicja, próby przezwyciężenia siebie i pogodzenia się ze sobą – każdy, kto je przeżywał, w lekturze Ferrante odnajdzie je na nowo.

Główna bohaterka wyraża zresztą tezę, że tak naprawdę nie przeżywamy własnych historii, lecz tylko powielamy schematy zaprogramowane w uniwersum ludzkiego doświadczenia. „Jesteśmy tylko splotem cieni, które od wieków wychodzą na scenę z jednakowym bagażem miłości, nienawiści, żądzy i przemocy”. Czy może być coś bardziej przygnębiającego i pocieszającego jednocześnie? Czy brak indywidualizmu i wyjątkowości naszego istnienia rekompensuje przekonanie, że w żadnej życiowej sytuacji nie możemy czuć się osamotnieni?

W cyklu Ferrante nie tylko sama powieść jest Stedhalowskim zwierciadłem, które przechadza się po gościńcu. Także główne bohaterki są dla siebie lustrami, ale takimi, w których każda widzi to, co chce zobaczyć przez pryzmat swoich obaw, słabości i kompleksów. Która z nich jest tak naprawdę tytułową "genialną przyjaciółką"? A może raczej należy się zastanowić, na czym polega...