Przez ostatnich kilka dni powoli i w skupieniu wczuwałem się w życie ludzi chorych na raka, przyglądałem się ich chorobie która pomimo wielu wysiłków medycyny nadal zbiera straszliwe żniwo. Jednak ci ludzie których dopadła choroba musieli zmagać się nie tylko z bardzo prawdopodobną śmiercią ale też z jednym z największych totalitaryzmów współczesnego świata jakim jest komunizm.

Aleksander Sołżenicyn w "Oddziale chorych na raka" opisuje losy pacjentów szpitala onkologicznego położonego w zapadłym zakątku azjatyckiej części ZSRR. Do szpitala trafiają chorzy z różnych warstw radzieckiego społeczeństwa. Wśród nich są zarówno robotnicy z nizin społecznych jak też i osoby które piastują stanowiska w zbiurokratyzowanej administracji państwowej. Jednym z nich jest Oleg Kostogłotow, były żołnierz a potem więzień syberyjskiego łagru i dożywotni zesłaniec. To wokół niego przewijają się główne wątki powieści i głównie dzięki jego oczom poznajemy realia życia w radzieckiej dyktaturze. Sołżenicyn osadził akcję książki w 1955 roku, dwa lata po śmierci Józefa Stalina. Jest to przełomowy moment w historii ZSRR kiedy to nowa władza zaczęła się przyznawać do "kultu jednostki" w poprzednich latach a odwilż polityczna zapowiadała złagodnienie restrykcyjnej polityki i stopniowy demontaż systemu łagrów.

Rosyjski noblista przedstawia czytelnikom dwa przeciwstawne światy światopoglądowe na przykładzie ludzi chorych na raka. Z jednej strony istnieje grupa osób święcie wierzących w nieomylność okrutnego systemu a z drugiej są tacy którzy widzą rysy na twardym jeszcze socjalistycznym monolicie. Autor w ciekawy sposób prowadzi dyskusję na temat prawa lekarzy do decydowania o życiu innych oraz ukazuje nam jak się wita śmierć. To właśnie śmierć jest wspólnym wrogiem pacjentów z jednej sali, zarówno prominentnego aparatczyka jak i kołchoźnika czy zesłańca. Każdy z nich chce żyć, wyraźnie widać tę wolę życia którą okazują świadomi swej nieuleczalnej choroby.

Sołżenicyn przedstawia szpital nie tylko jako instytucję która z większym bądź też mniejszym powodzeniem leczy ludzi ale też jako miejsce gdzie rodzą się namiętności, uczucia czy też zwykłe sympatie międzyludzkie. To prawda że często procedury medyczne są tam zawiłe i skostniałe a pacjenci są traktowani jak pionki. Ale ja osobiście odczułem że lekarze nadzorujący pracę oddziału onkologicznego robią wszystko co w swojej mocy żeby wyleczyć jak najwięcej osób.

Niekiedy pisarz przedstawia z zadziwiającą dokładnością przebieg leczenia raka za pomocą radiologii czy też skalpela. Pomimo tego że sam nowotwór jest jakby tłem powieści a przeżycia bohaterów są najważniejsze to można wyczuć dużą znajomość tematu na przykładach historii choroby pacjentów. W "Oddziale chorych na raka" nie brakuje rozmów o życiu, moralności i związkach wiary z potrzebą wyzdrowienia.

Aleksander Sołżenicyn zaznacza że to nie dobrobyt czyni nas szczęśliwymi, lecz dobroć i sposób widzenia własnego życia. I jedno, i drugie zawsze zależy od nas samych. Tym stwierdzeniem chciałbym zachęcić do przeczytania książki która pomimo że jest bardzo poważną lekturą nie nudzi i pozostawia wiele refleksji na tematy ludzkiej egzystencji.

Przez ostatnich kilka dni powoli i w skupieniu wczuwałem się w życie ludzi chorych na raka, przyglądałem się ich chorobie która pomimo wielu wysiłków medycyny nadal zbiera straszliwe żniwo. Jednak ci ludzie których dopadła choroba musieli zmagać się nie tylko z bardzo prawdopodobną śmiercią ale też z jednym z największych totalitaryzmów współczesnego świata jakim jest...