Próba
- Kategoria:
- literatura piękna
- Tytuł oryginału:
- The Rehearsal
- Wydawnictwo:
- Wydawnictwo Literackie
- Data wydania:
- 2015-12-03
- Data 1. wyd. pol.:
- 2015-12-03
- Data 1. wydania:
- 2010-03-04
- Liczba stron:
- 336
- Czas czytania
- 5 godz. 36 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788308060490
- Tłumacz:
- Maciej Świerkocki
- Tagi:
- Maciej Świerkocki uczennica skandal liceum sztuka dramat literatura nowozelandzka
- Inne
Książka nominowana w Plebiscycie Książka Roku 2015 lubimyczytać.pl w kategorii Literatura piękna.
Debiutancka powieść autorki wielkiego bestselleru "Wszystko, co lśni". Prowokująca i ambitna.
W mieście wybuchł skandal obyczajowy – nauczyciel liceum muzycznego miał kontakty seksualne z nieletnią uczennicą. Główna postać w powieści, nauczycielka saksofonu, przygląda się swojej klasie, przyjaciółkom ofiary, które wyrażają oburzenie seksualnym skandalem, ale zarazem bardzo chętnie, z zaciekawieniem i zazdrością, śledzą każdy jego detal…
Z liceum sąsiaduje szkoła teatralna. Jej uczniowie postanawiają na zaliczenie odegrać sztukę, której tematem jest ten skandal. Wytyczenie granic między sztuką, dramatem scenicznym a światem realnym z jego życiowymi dramatami wzbudza jeszcze większe emocje, gdy młody student szkoły aktorskiej dowiaduje się, że molestowaną uczennicą jest młodsza siostra jego również nieletniej dziewczyny.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Oficjalne recenzje
Co się dzieje, a co się tylko wydaje?
Są takie książki, które wymykają się jednoznacznym klasyfikacjom. Książki, które zachwycają swoją oryginalnością i tym, że nie umiemy ich porównać do niczego innego. Zdaje się, że Eleonor Catton pisze wyłącznie takie książki. Po „Wszystko co lśni”, epickiej powieści, która przyniosła 28-letniej wówczas kanadyjskiej pisarce nagrodę Bookera, czyniąc ją najmłodszą jej laureatką, mamy okazję sięgnąć po „Próbę”, czyli jej powieściowy debiut. Pisana na zaliczenie kursu kreatywnego pisania, „Próba” niespodziewanie dla samej autorki została wydana i stała się międzynarodowym bestsellerem. O takim sukcesie może marzyć każda 22-latka. Ba! Każdy debiutujący pisarz. Co zatem urzeka w „Próbie”?
Wydawałoby się, że pomysł na „Próbę” jest banalny i oklepany. Nieletnia uczennica wdaje się w romans z nauczycielem muzyki, w mieście wybucha skandal, nauczyciel zostaje zwolniony, a dziewczyna napiętnowana przez lokalną społeczność. Ale Catton prawie wcale nie skupia się na tej parze. To nie oni będą grać pierwsze skrzypce w jej powieści. To nie ich związek interesuje autorkę. Ich romans i związana z nim afera to tylko pretekst, przyczynek do opowieści o… No właśnie, jasne określenie o czym jest „Próba” nie jest takie proste. Powieść przeplata dwa wątki – jeden dzieje się w szkole muzycznej, do której uczęszczała „wykorzystana seksualnie” Victoria, a drugi w szkole aktorskiej, Instytucie Dramatycznym, którego pierwszoroczni studenci postanawiają odegrać na zaliczenie sztukę, której tematem jest skandal z udziałem dziewczyny. W każdym z wątków mamy wiodącego bohatera: Isolde to młodsza siostra Victorii, ucząca się gry na saksofonie, Stanley to ambitny student pierwszego roku aktorstwa Instytutu. Isolde to nasz łącznik z Victorią, to z jej relacji poznajemy owiane nimbem tajemnicy wydarzenia i wszystko, co dzieje się po nich w szkole i w domu nastolatek. Z kolei Stanley pojawia się w powieści w kontekście prób do przedstawienia o tych wydarzeniach, ale i samych zasad funkcjonowania i metod nauczania Instytutu. Te dwa wątki oczywiście się przecinają, ale nieprędko, nie od początku. Od początku natomiast Catton zaczyna swoją prywatną grę z czytelnikiem, który już od pierwszych stron nie ma pewności co jest w niej prawdą, a co fikcją. Co się dzieje naprawdę, a co jest tylko odgrywaną sztuką. Kto jest aktorem, a kto nim nie jest? Czytając zastanawiać się będziemy nie raz, czy dany fragment to przypadkiem nie próba do sztuki. Autorka nie daje łatwych podpowiedzi, celując w dwuznaczności, niczego nie mówiąc wprost, nie dając żadnych odpowiedzi. Achronologiczna, chaotyczna narracja także nie pomaga w interpretacji. W tym właśnie tkwi wyjątkowość tej książki – czytelnik sam musi odnaleźć jej drugie dno, wyłuskać jej sedno, spróbować zrozumieć, co tak naprawdę chciała nam przekazać autorka. „Próba” to bowiem przemyślana, misterna konstrukcja, w której nie ma żadnej przypadkowości.
Tytuł powieści można rozumieć dwojako. Czytelnik rzeczywiście jest obserwatorem prób do spektaklu – czasami jest to bardziej, czasami mniej wyraźnie zasygnalizowane. Ale sama autorka przyznaje, że tytułową próbę można interpretować także jako przygotowanie do dorosłości. Takim okresem przygotowania jest okres nastoletni, w którym znajdują się bohaterowie książki. Zderzeni z „dorosłym” problemem zaczynają zgrywać dorosłych, niechętni, by traktować ich jak nieświadome niczego dzieci. Zaczynają odgrywać role, a odgrywanie ról to w zasadzie najważniejszy motyw „Próby”. Nie da się tym samym nie wspomnieć Szekspira, którego słowa „Całe życie to teatr” mogłyby być mottem powieści Catton. Tu każdy z bohaterów gra – jedni na scenie, inni w prawdziwym życiu. No chyba, że wszystko o czym czytamy tak naprawdę dzieje się na scenie. Ale to wie tylko sama autorka. Każdy z bohaterów ma też do odegrania rolę przypisaną mu przez społeczeństwo: dziecka, matki, nauczyciela. Arcyciekawa w tym kontekście jest postać nauczycielki gry na saksofonie, która chłonie opowieści swoich uczennic, wręcz wyciąga z nich zwierzenia, odgrywając rolę powiernicy, przyjaciółki, której mogą wszystko powiedzieć, bez narażania się na ocenę czy krytykę. Pozoruje bezinteresowność, ale czytelnik przez całą powieść będzie wątpić w jej czyste intencje. Zwłaszcza, że fabuła książki subtelnie podszyta jest także kontekstem seksualnym. Odkrywanie własnej seksualności to przecież jeden z elementów okresu dorastania, owej próby przed dorosłością. To, co zaszło między Victorią (czy na pewno ofiarą?) a panem Saladinem nie pozostawia nikogo z ich otoczenia obojętnym. Koleżanki zazdroszczą Victorii, traktując ją jako zdrajczynię, a jej siostra pyta: czemu nie wybrał mnie? Niczego nieświadoma flirtuje ze Stanleyem, ale też nawiązuje niejednoznaczną relację z koleżanką ze szkoły, Julią, co z kolei podsyca zainteresowanie nauczycielki gry na saksofonie. To wszystko sprawia, że „Próbę” czyta się jak trzymający w napięciu thriller psychologiczny, zachwycający zagadkowością postaci i brakiem dosłowności.
W teatrze ważne jest tylko to, czy coś wygląda jak prawdziwe. Jeśli tak, to nie ma znaczenia, czy jest prawdziwe naprawdę – mówi w książce dziekan wydziału ruchu scenicznego Instytutu. „Próba” to swoisty eksperyment literacki, który pojęcie prawdy odmienia przez wszystkie przypadki, a czytelnika zmusza do intelektualnego zaangażowania. Nie ważne, co jest w nim prawdą, a co nie. Obcowanie z narracją i stylem Catton jest wystarczające samo w sobie. „Próba” to bowiem książka, która może zmienić nasze postrzeganie literatury, książka, która zostaje w pamięci, książka, którą stawia się u boku tych najlepszych, tych, które nas, jako człowieka, trochę ubogacają.
Malwina Sławińska
Oceny
Książka na półkach
- 816
- 523
- 177
- 36
- 30
- 12
- 7
- 7
- 6
- 6
Opinia
Licealna miłość. Pryszczata, niezręczna, na zawsze i na chwilę, namiętna, niedojrzała, niewinna, dobra i zła. Zauroczenie chłopakiem ze starszej klasy, tym, który nigdy na Ciebie nie spojrzy, zauroczenie klasowym badboyem w stylu Travolty, zauroczenie drobną blondyneczką z ciętym językiem, w której kocha się cała szkoła… zauroczenie nauczycielem, zakochanie, wzajemność? Co wtedy? Czy to ona uwiodła starszego czy on uwiódł młodszą? Skandal obyczajowy. Miłość skazana na niepowodzenie. Molestowanie nieletniej. Wykorzystanie. W wieku niedojrzałej seksualności dzieją się dziwne rzeczy.
Liceum huczy od plotek. Podobno nauczyciel, pan Saladin, wdał się w romans z uczennicą. Victoria znika sprzed oczu koleżanek, Saladin zostaje zwolniony. Co się wydarzyło? Nikt nie wie, uczennice przekrzykują się w najnowszych doniesieniach, mieszając fakty z własnymi, czasem zawistnymi, podejrzeniami. Sąsiednia szkoła aktorska wystawia spektakl. Pierwszoroczni wykorzystując medialne donosy, przenoszą miejscową aferę na deski teatru. Czy nie lepiej milczeć, gdy wokół buzują hormony?
Dojrzała, wielowątkowa, tajemnicza, dygresyjna. Tak określiłabym debiut autorki „Wszystko, co lśni”, która dostała Bookera, ale wierzę, że tego akurat nie trzeba nikomu przypominać. W „Próbie” sam romans nie jest jednak ważny. Wyróżniłabym dwójkę głównych bohaterów. Isolde, młodszą siostrę Victorii, oraz Stanley’a, studenta Instytutu Dramatycznego, który to grać będzie w tej kontrowersyjnej sztuce. Isolde zawsze jest druga. Wszystko, co jej dotyka, dotknęło już kiedyś Victorię. nie ma niespodzianki, nie ma tyle uwagi ze strony rodziców, nie ma niczego, co byłoby tylko jej. Dziewczyna gra na saksofonie. Nauczycielka gry gromadzi trzy uczennice na swoich lekcjach i z czasem wychodzi daleko poza kompetencje pedagoga. Staje się terapeutą. W świetle ostatnich wydarzeń, nastolatki są niepewne, zagubione, nieco zazdrosne i zaciekawione własną kobiecością. Sami nauczyciele również reagują. Ruszają spotkania, na których wyjawia się tajemnice, obawy, pragnienia, dyskutuje o tym, co właściwe, a co nie, mają one na celu zapobiec kolejnemu bulwersującemu zdarzeniu w szkolnej społeczności. Równolegle w szkole aktorskiej również buszuje pewna niedojrzałość. Stanley i pozostali artyści pierwszego roku są wciąż nieukształtowani, buntują się, wściekają, protestują i manifestują swoją prawie dorosłość. Czy ktoś z nich ma jednak tą iskrę?
„Próba” to gra, mieszanka tematów tabu i inicjacji. Nic nie jest do końca powiedziane, a pytania nie znajdują odpowiedzi. Ba, cały romans pozostaje tajemnicą. Bohaterowie na różnym stopniu zaangażowani w wydarzenia, mają własne zdanie, dociekają prawdy i po trochu widzą Victorię jako kogoś, kto nie jest na równi w szkolnej hierarchii. Bo jak to mogło wyglądać? Było to głupie zauroczenie, obustronny błąd czy faktyczne molestowanie nieletniej dziewczyny? Czy to ona grała dorosłą czy może on młodszego niż jest? Liceum to czas opowiadania o pierwszych pocałunkach, pierwszych chłopakach i wielu pierwszych razach. Czy więc warto już bawić się w dom? Victoria odskoczyła o lata świetlne w doświadczeniu od swoich koleżanek. Takie rzeczy chyba nie zostają wybaczone.
Eleanor Catton już w swoim debiucie porusza temat intrygujący, nieco zakazany, niewygodny i absolutnie przyciągający. „Próba” nie skupia się na akcji, skupia się na psychice, na różnych punktach widzenia. Czy to próba Stanley’a, Victorii, może samej Isolde? Historia ta przypomniała mi pewną rewelacyjną powieść, którą miałam okazję czytać w tegoroczne wakacje. „Przekleństwa niewinnośći’, tak się ona nazywała. Równie wiążąca, uwodzicielska, na granicy ryzyka, duszna, sensualna i niejednoznaczna. Traktowała o czymś podobnym. O tym brzydkim wieku, pierwszych razach i inicjacji w dorosłość. „Próba”, opowiedziana fantastycznie, też ma pewien magnetyzm. Lecz jest bardziej kontrowersyjna. Któż to wie, jak było naprawdę z Saladinem i Victorią?
[jasubiektywnie.blogspot.com]
Licealna miłość. Pryszczata, niezręczna, na zawsze i na chwilę, namiętna, niedojrzała, niewinna, dobra i zła. Zauroczenie chłopakiem ze starszej klasy, tym, który nigdy na Ciebie nie spojrzy, zauroczenie klasowym badboyem w stylu Travolty, zauroczenie drobną blondyneczką z ciętym językiem, w której kocha się cała szkoła… zauroczenie nauczycielem, zakochanie, wzajemność? Co...
więcej Pokaż mimo to