Jest kwiecień 1943 roku. Młoda Żydówka, Debora Singer wyskakuje z pociągu śmierci, transportującego krakowskich Żydów. Zraniona w kostkę i przerażona, skrywa się w sosnowym zagajniku. Nie wie co robic dalej, bowiem kontuzja uniemożliwia jej szybką ucieczkę. Kiedy do jej uszu dociera odgłos zbliżającego się motocykla, a potem szeleszczące odgłosy kroków, Debora jest pewna,że zaraz umrze. Kiedy widzi twarz zbliżającego się do niej człowieka i kiedy zdaje sobie sprawę, że oto przed nią stoi Esesman, jej wróg - wizja rychłej śmierci majaczy jej przed oczami. Jednak Niemiec, niewiele od niej starszy, hauptsturmfuhrer, Bruno Kramer okazuje dziewczynie miłosierdzie, bowiem ona kiedyś zachowała się tak samo w stosunku do niego. Żydówka nie pamięta owego zdarzenia, jednak dla Brunona był to moment decydujący - dzięki niej przeżył. Spotkanie w leśnym zagajniku - spotkanie kata i ofiary - jest początkiem historii opisanej w absolutnie niezwykłej książce Justyny Wydry.

''Świat zdefiniował dla nas inne role - dla ciebie kata, dla mnie ofiary.''

Pierwszą rzeczą, która ogromnie zauroczyła mnie w tej powieści jest styl autorki. Styl bardzo subtelny, kobiecy. Zachwycałam się każdym słowem, każdym zdaniem. Pióro pani Wydry to czysta poezja, naprawdę. Nie jestem fanką długich opisów i retrospekcji, jednak tutaj pokochałam te zabiegi. Kocham każdy powrót do przeszłości, kocham każdy dłuższy opis, każdą charakterystykę i każde niedomówienie mówiące wbrew pozorom tak wiele, bo zmusza wyobraźnię do większej pracy. Piękny, cudowny język!

Drugim elementem, który ogromnie mi się spodobał mi się w tej powieści jest jej różnorodna narracja, a także fakt ,że książka jest po części powieścią epistolarną. Historię czytamy z punktu widzenia Debory i Brunona, jest tutaj także wszechwiedzący narrator. Ta książka przeniosła mnie także do cudownych czasów kiedy to ludzie pisali do siebie listy. Długo wyczekiwane, pełne emocji, mające swój niepowtarzalny urok.

Autorka opisuje tutaj miłośc, która nie powinna się nigdy zdarzyc. Miłośc pomiędzy ludźmi, który powinni byc dla siebie wrogami. On, Niemiec - kat. Ona, Żydówka - ofiara. Mężczyzna powinien zastrzelic ją w leśnym zagajniku, jednak nie zrobił tego. Uczucie tej dwójki opisane jest w sposób bardzo subtelny, niespieszny, wręcz nieśmiały.

Książka pokazuje także jak wojna wpływa na psychikę człowieka. Odciska na nim ogromne piętno, wypala jakby wielką dziurę, która nie daje się tak łatwo zapełnic. Jest to straszne, ale jakże prawdziwe. Mamy tutaj paletę świetnie wykreowanych bohaterów, tych dobrych i tych złych. Są także bohaterowie przechodzący przemianę.

Nie wiem czy dobrze mnie zrozumiecie jeśli napiszę, że 'Esesman i Żydówka' jest książka klimatyczną. Bardzo urzekły mnie czasy kiedy to głównym środkiem komunikacji były starannie pisane listy, choc nie pozwalały na całkowitą szczerośc, były bowiem kontrolowane i monitorowane. Urzekły mnie te chwile szczęścia i beztroski, kiedy to ludzie zapominali, że wokół nich toczy się krwawa wojna. Urzekło mnie to piękne uczucie Esesmana i Żydówki. Czułe spojrzenia w pobliskiej kawiarni. Niespieszne spacery i odprowadzanie do domu. Gra przy pianinie i zwykłe przebywanie w swojej obecności. Jest tutaj klimat i to się czuje.

Książkę starałam się czytac dosc wolno, bo nie chciałam jej kończyc. Chciałam jak najdłużej zostac w tym świecie, jak najdokładniej zapamiętac tę historię. Chciałam jak najdłużej delektowac się tym pięknym językiem. Napiszę to jeszcze raz, autorka maluje obrazy słowami. Dosłownie. Jestem oczarowana.

Podsumowując, 'Esesman i Żydówka' Justyny Wydry to książka o pięknym uczuciu, o sile przyjaźni, o wpływie wojny na jednostkę, o wartości rodziny, o magii prostych rzeczy takich jak gra na fortepianie, o bezwarunkowym, rodzicielskim uczuciu do swojego dziecka. Polecam gorąco. Na pewno wrócę do tej historii wielokrotnie.

Jest kwiecień 1943 roku. Młoda Żydówka, Debora Singer wyskakuje z pociągu śmierci, transportującego krakowskich Żydów. Zraniona w kostkę i przerażona, skrywa się w sosnowym zagajniku. Nie wie co robic dalej, bowiem kontuzja uniemożliwia jej szybką ucieczkę. Kiedy do jej uszu dociera odgłos zbliżającego się motocykla, a potem szeleszczące odgłosy kroków, Debora jest pewna,że...