Zapraszam na bloga http://czepiamsieksiazek.pl/ gdzie całość tekstu i wiele innych lekturowych wrażeń i przemyśleń :)

Lektura Teatro Grottesco była dla mnie sentymentalną podróżą do przeszłości. Do czasów, kiedy mając naście lat zaczytywałam się w takich autorach jak H. P. Lovecraft czy E. A. Poe. Ci klasycy literatury grozy są – obok Franza Kafki i Brunona Schulza – wymieniani jako literaccy przodkowie Thomasa Ligottiego (pisarz nie ukrywa, że miał okazję zapoznać się z polską literaturą i szczególnie ceni twórczość Schulza właśnie). Osobiście dodałabym do tej listy jeszcze Hoffmanna, Orwella, Lema, Dostojewskiego, Borgesa i Grabińskiego, których utwory przypominały mi się w trakcie lektury zbioru opowiadań amerykańskiego twórcy weird fiction.

Jestem pewna, że każdemu – w zależności od dotychczasowych doświadczeń lekturowych – Ligotti będzie się kojarzył z innymi autorami, chociażby z tego powodu, że tematy, które porusza, od dawna są obecne w literaturze. Zagadka bytu, tożsamości; rzeczywistość i jej wymiary; wolna wola a determinizm; prawda i fałsz; refleksja nad sensem kreacji, rolą artysty, wszystko to, nierzadko w symboliczny i zawoalowany sposób, jest obecne w opowiadaniach wchodzących w skład tomu Teatro Grottesco.

Stefan Grabiński wyróżniał dwa rodzaje literatury fantastycznej. Twórczość opartą na obecności fantastycznych postaci, miejsc i innych elementów świata przedstawionego określał mianem fantastyki zewnętrznej. Natomiast tym co interesowało i inspirowało go najbardziej była fantastyka wewnętrzna, „psychologiczno-filozoficzna”, która skupiała się na fenomenach psychicznych, duchowych i opierała na założeniu, że myśl kreuje rzeczywistość. Taki rodzaj fantastyki nazywał Grabiński psychofantazją lub metafantastyką. Opublikowane w Tetaro Grottesco opowiadania z pewnością zaklasyfikowałby do tej właśnie kategorii.

Bohaterem i narratorem opowiadań Ligottiego jest mężczyzna w niesprecyzowanym wieku, wykonujący nużący zawód, wiodący monotonne życie. Pozbawiony indywidualności szary człowiek wepchnięty w szeregi masy, bezpostaciowego tłumu. Raz jest pracownikiem biurowym w tajemniczej korporacji, innym razem pracuje przy taśmie produkcyjnej w równie tajemniczej fabryce.

„Firma utrzymywała politykę nieprzyjmowania rezygnacji. W pewnym momencie rozszerzono ją nawet o zakaz przechodzenia na emeryturę. Wszystkim przepisano nowe leki, aczkolwiek nie potrafię powiedzieć dokładnie, ile lat temu to się stało. Nikt w fabryce nie pamięta, jak długo tu pracujemy ani w jakim jesteśmy wieku. Nasze tempo i produktywność jednak rosną. Zdaje się, że ani firma, ani nasz tymczasowy nadzorca nigdy z nami nie skończą. Jednak przecież jesteśmy tylko ludźmi lub przynajmniej istotami materialnymi i pewnego dnia musimy umrzeć. To jedyna emerytura, jakiej możemy się spodziewać, chociaż nikt z nas nie wyczekuje jej nadejścia. Nie przestajemy sobie wyobrażać, co nas po niej czeka – jakie jeszcze plany ma wobec nas firma i jaką rolę gra w tym nasz tymczasowy nadzorca. Praca we wściekłym tempie i składanie tych małych kawałków metalu pozwalają nam trzymać myśli z dala od tych spraw”.

To człowiek sprowadzony do roli maszyny, marionetki, która nie zadaje pytań, pozwala sobą sterować i wykonuje bezsensowne prace, bo tego oczekuje od niej system. Wszelkie próby buntu kończą się eliminacją jednostki, wyrzuceniem poza nawias społeczeństwa, a w najgorszym wypadku tajemniczym jej zniknięciem. To co Orwell nazwał w Roku 1984 ewaporacją, Ligotti nazywa odistnieniem. Wszyscy o tobie zapominają. Nie ma cię i nigdy nie było...

Zapraszam na bloga http://czepiamsieksiazek.pl/ gdzie całość tekstu i wiele innych lekturowych wrażeń i przemyśleń :)

Lektura Teatro Grottesco była dla mnie sentymentalną podróżą do przeszłości. Do czasów, kiedy mając naście lat zaczytywałam się w takich autorach jak H. P. Lovecraft czy E. A. Poe. Ci klasycy literatury grozy są – obok Franza Kafki i Brunona Schulza –...