Prawda jest ukryta

Na początku była „Achaja”, bez względu na to czy miała za sobą czytelników-zwolenników, czy też przeciwników, na pewno odcisnęła piętno w dziedzinie rodzimej fantasy. Wydawać by się mogło, że koniec pierwotnej trylogii, który swoją drogą mógłby być lepszy, nie dawał światełka nadziei na przebieg dalszych losów bohaterów. Jednakże Andrzej Ziemiański nie potrafił rozstać się z wykreowanym światem i w ten sposób stworzył cykl „Pomnik Cesarzowej Achai”. Owszem początkowe obawy związane z fabułą dziejącą się tysiąc lat później co do pierwotnej trylogii, wprowadzenie konfrontacji dwóch różnych światów, możliwość wtórności pomysłów oraz logicznego połączenia tego w całość, mogło sprawić niepewność co do rozpoczętego przez autora cyklu. Jednakże pierwszy tom stał się świetnym wprowadzeniem do nowej historii, która silnie czerpie z poprzedniej trylogii, a wszelkie obawy okazały się bezpodstawne. Zetknięcie się kultur, powrót do świata wykreowanego w „Achai” , wprowadzenie aury tajemnicy, oczywiście naturalny, czasami brutalny styl, tchnęło nowego ducha w koncepcję świata Achai.

Z wszelkimi cyklami jest tak, że każdy kolejny tom stanowi nowe wyzwanie dla autora. Autor musi nie tylko udowodnić jakość swojego warsztatu i logicznie pociągnąć rozpoczęte wątki, ale przede wszystkim rozbudzić w czytelniku ciekawość, by ten z niecierpliwością oczekiwał na tom ostatni. Czasami to się udaje, innym razem nie. W przypadku tomu II „Pomnika cesarzowej Achai” można śmiało napisać, że dosięgnęła go częsta przypadłość tomów środkowych danych cykli, czyli zmniejszenie dynamiki fabuły na rzecz większego skupienia uwagi na mniej spektakularnych wydarzeniach. Wynikiem tego jest większe rozbudowanie wątków pobocznych, natomiast główna oś fabularna nieznacznie posuwa się do przodu. Chociaż w tym tomie aspekt mistyczny oraz nawiązanie do tytułu całego cyklu nabierają większego znaczenia. W tym tomie większy nacisk położono na relacje międzyludzkie oraz intrygi, co pozwala spojrzeć na powieść pod zupełnie innym kątem.

Kolejna część opowiada o dalszych przygodach bohaterów znanych z pierwszej książki cyklu. Shen zostaje niesłusznie oskarżona o zdradę i trafia do więzienia; Kai oraz Tomaszewski docierają na dwór cesarzowej, gdzie poznają Randa, z którym zawierają umowę dotycząca obustronnej pomocy; Siwecki ratuje życie umierającemu księciu. Każda z przygód protagonistów jest małym puzzlem układanki – połączone w jedną całość tworzą pełną powieść, w której poszczególne elementy przeplatają się ze sobą.

W tej części większą rolę odgrywa polityka i zakulisowe rozgrywki pomiędzy dwoma wywiadami. I chociaż są opisy walk, nie ma ich aż tak dużo, jak w tomie pierwszym. Bohaterowie przechodzą metamorfozę pokazując inne oblicza – Shen przeistacza się w sprawnego oficera i ikonę rewolucji, Tomaszewski pokazuje, że nieprzypadkowo pracuje da wywiadu, a Kai dorasta do bycia poważną czarownicą. Niektóre przemiany zachodzą zbyt szybko (przede wszystkim ewolucja Shen), ale to wyjątek, bo pozostałe postacie autor kreuje w dość przekonywujący sposób.

Jeślibyśmy mieli, drodzy współczytelnicy, określić drugi tom cyklu jednym słowem to wyraz intryga stałby na pierwszym miejscu. Intrygi, a raczej zakulisowe działania są motorem napędowym całej powieści. Ziemiański starał się pokazać, jak często za wielkimi wydarzeniami kryją się postaci w cieniu, dzięki, którym mogły one przybrać dany a nie inny obrót. Owszem być może drugi tom nie ma tej świeżości, która wynikła ze styku dwóch odmiennych cywilizacji, ponieważ z każdym kolejnym tomem jesteśmy świadomi tego zetknięcia, więc nasza uwaga będzie się skupiała na związanych z tym reperkusjach. Tak niewątpliwie autor czyni w tomie drugim, który skupia się na zakulisowych intrygach jednego mocarstwa względem drugiego, a tym samym kolejnych krokach rodzącej się rewolucji. Autor również pokazuje zmiany, jakie zaszły w uzbrojeniu miejscowej ludności po przybyciu reprezentantów Rzeczpospolitej. Jednym słowem ewolucja broni oraz idąca za nią w parze rewolucja są wyznacznikiem tomu drugiego.

Zdecydowanym atutem powieści, poza szerokim wachlarzem osobowości bohaterów, jest bardzo dobrze stworzony świat wykreowany. To zestawienie współczesności (technologii) z przeszłością (antykiem) okazało się strzałem w dziesiątkę. Może nie jest to nowatorski pomysł, ale bynajmniej do tej pory Ziemiański świetnie prezentuje jak jedna cywilizacja wpływa na drugą. Jednakże nie jest tak, że w tym tomie wszystko jest udane. Owszem spowolnienie fabuły jest istotne dla całego cyklu, aby czytelnik mógł nabrać tchu przed istotniejszymi wydarzeniami. Jednak przez większość część tomu drugiego ciężko uzmysłowić sobie w jakim chociażby ogólnym kierunku to wszystko zmierza. Bohaterowie czasami miotają się bez celu, niektóre wydarzenia opisywane są tak samo, tylko innymi słowami, jakby autor nie wiedział co dalej począć z fabułą. Dopiero pod koniec, powieść nabiera rumieńców, lecz z części poświęconej intrygom, skupia się na aspekcie mistycznym. Zamiast przybliżyć do zagadki, gmatwa fabułę i dodaje mnóstwo innych wątków, przez co można odnieść wrażenie, że poszukiwanie pomnika pozostaje sprawą daleką, drugorzędną i tak naprawdę nic nie znaczącą.

Warto zwrócić uwagę, że w przypadku tomu drugiego stwierdzenie, że ta powieść nie mogła wyjść z pod ręki tego samego autora może przybliżać czytelników do jego potwierdzenia. Kwestia leży w odmienności charakterystycznych elementów stylu Ziemiańskiego nie tylko w stosunku do poprzedniego tomu, ale nawet poprzedniej trylogii. Otóż, autor epatował bardzo realnym, a nawet brutalnym stylem, gdzie wszelkie wynaturzenia, czy dokładne opisy tortur były na porządku dziennym. Natomiast w tomie drugim taka brutalność jest wręcz niezauważalna. Również wulgarność języka zmalała, czyniąc ten tom wręcz świętoszkowatym w stosunku do poprzedniego cyklu czy też tomu. Traktowanie postaci kobiecych jako jedynie chodzących narządów rozrodczych również znika. Również kwestia militarystyczna ulega zmianie, zamiast skupianiu się na każdym ruchu jednostki na polu walki, co mogło trwać nawet przez wiele rozdziałów, jesteśmy świadkami ewolucji broni. Owszem działania stricte wojenne pod koniec powieści się pojawiają, lecz mają wymiar bardziej dywersyjny. Jak widać autor zrobił duży zwrot w swoim stylu, co osobiście uważam za bardzo obiecujące.

Podsumowując, po lekturze drugiego tomu czytelnikowi nie pozostaje nic innego, jak tylko czekać na rozwiązanie zagadki w kolejnych częściach. Miejmy tylko nadzieję, że historia, która wszak lubi się powtarzać, nie zrobi tego tym razem i kolejne tomy doprowadzą nas do świetnego, finałowego zwieńczenia opowieści.

Prawda jest ukryta

Na początku była „Achaja”, bez względu na to czy miała za sobą czytelników-zwolenników, czy też przeciwników, na pewno odcisnęła piętno w dziedzinie rodzimej fantasy. Wydawać by się mogło, że koniec pierwotnej trylogii, który swoją drogą mógłby być lepszy, nie dawał światełka nadziei na przebieg dalszych losów bohaterów. Jednakże Andrzej...