Życie przestępcze w przedwojennej Polsce. Grandesy, kasiarze, brylanty
- Kategoria:
- historia
- Wydawnictwo:
- Wydawnictwo Naukowe PWN
- Data wydania:
- 2012-10-17
- Data 1. wyd. pol.:
- 2012-10-17
- Liczba stron:
- 464
- Czas czytania
- 7 godz. 44 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 978-83-01-17232-9
- Tagi:
- przestępczość dwudziestolecie międzywojenne II Rzeczpospolita
Gdy w 1918 roku Polska odzyskała niepodległość, cały naród ogarnął nieopanowany entuzjazm. Te dwadzieścia lat do dzisiaj zachwyca rozmachem, przyciąga naszą uwagę, intryguje...
Błyskawiczny rozwój kraju sprawił jednak, że nie wszyscy dostrzegali niedostatki rzeczywistości, a przecież życie przestępcze to druga strona codzienności dwudziestolecia międzywojennego. Jej królami byli kasiarze, złodzieje, mordercy, oszuści, prostytutki i włamywacze. Handel ludźmi, tragedie ekonomiczne, afery seksualne czy wyrafinowane oszustwa podatkowe nie są dziełem współczesnej cywilizacji, a pomysłowość przestępców dorównywała kreatywności ówczesnych ludzi w innych dziedzinach.
W ciemnych zakamarkach ulic przedwojennej Polski czaiły się straszliwe kreatury, na drogach grasowały gangi brutalnych porywaczy i rabusiów, a ich śladem podążała niestrudzona policja. Gazety donosiły o drastycznych morderstwach; niektóre, jak słynna sprawa Gorgonowej, do dziś pozostały niewyjaśnione.
Autorka z pasją detektywa odkrywa mroczne karty przedwojennej Polski. Często dramatyczne, czasem również zabawne. To porywająca opowieść o obyczajowości półświatka, którą czyta się jak najlepszy kryminał.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Oficjalne recenzje
Typy spod ciemnej gwiazdy, czyli witamy w świecie występku
Monika Piątkowska, autorka niniejszej książki, umożliwia czytelnikowi wejrzenie w te niebezpieczne rewiry bez obaw, że zostanie okradziony, albo co gorsza straci życie. Raczej odda się lekturze na długie godziny, zagłębiając się w przestępczy półświatek II Rzeczpospolitej we wszystkich jego przejawach. I nie będzie to z pewnością czas stracony. Jak informuje we wstępie autorka „wyprawa ta nie ma charakteru naukowego, to swobodna i subiektywna wycieczka w przeszłość”. Przeszłość barwną, częstokroć przerażającą, ale niezmiennie fascynującą.
Rozpoczyna ją obszerny rozdział o pladze II Rzeczypospolitej, czyli złodziejach, następnie przenosimy się na wieś, poznajemy znanych oszustów i ich szachrajstwa, proceder prostytucji i handlu ludźmi oraz przestępstwa związane z dziećmi i rozmaite sensacje. Myliłby się jednak ten, kto spodziewa się jedynie oficjalnych relacji z rozpraw sądowych i przedruków z pitawali. Autorka pasjonująco, wnikliwie i ze sporą dozą humoru opisuje przebogaty arsenał metod działania, hierarchię czy swoisty kodeks honorowy złoczyńców.
O przedwojennej przestępczości czyta się z mieszanymi uczuciami: przerażeniem, wesołością, a nawet swego rodzaju oczarowaniem. Pojawią się dobrze znane czytelnikowi wątki: bulwersująca opinię społeczną sprawę Gorgonowej czy słynny kasiarz Szpicbródka. Różnych smaczków i ciekawostek jest w książce o wiele więcej. Szczególnie ciekawa jest bogata dokumentacja fotograficzna. Zdjęcia z sądowych rozpraw, scenki rodzajowe, wizerunki przestępców (i przestępczyń), fotografie udanych policyjnych akcji czy szyfr, którym złodzieje znakowali domostwa warte bądź nie uwagi, ostrzegali się wzajemnie przed wpadką, budują wielowarstwową, barwną panoramę międzywojennego przestępczego światka. Motywy sprowadzające przeciętnych śmiertelników na drogę przestępstwa bywały różne: bieda, brak perspektyw, sieroctwo czy zwykła chęć zysku.
Z perspektywy czasu bohaterowie spod ciemnej gwiazdy mogą fascynować, niektórzy są zabawni (vide zdjęcie opancerzonych policjantów tuż przed wkroczeniem do akcji), a występki niezwykle emocjonujące. Bandyci mogą wydawać się poniekąd romantyczni nie znaczy to jednak, że stają się mniej groźni lub że autorka opisuje ich z pobłażaniem, bezkrytycznie portretując wybitnie wyróżniających się dokonaniami rzezimieszków. Jednak fakt, że minęło tyle czasu, czyni ich barwnym obiektem czytelniczych wzruszeń. Łatwo jest wtedy rozgrzeszyć winowajców, doszukując się w ich przewinach nieszczęśliwego zbiegu okoliczności.
Nie można jednak dać się uwieść złudnemu czarowi półświatka, natomiast urokowi tej książki – jak najbardziej. Bo to doskonale opisane ciemne strony ludzkiej natury i przecież kawałek historii, co z tego, że niechlubnej. I chociaż dotyczą tylko polskiego międzywojnia odnosimy wrażenie, że właściwie nic się nie zmieniło. Wystarczy wspomnieć fragmenty traktujące o wykorzystywaniu w niecnych procederach dzieci czy kobietach zmuszanych drastycznymi metodami do prostytucji.
Tą książką Monika Piątkowska zachęca, by bez obaw zapuścić się w niebezpieczne rewiry i odkrywać razem z nią mroczne karty międzywojennej historii. A po skończeniu lektury możemy odetchnąć z ulgą – czy aby na pewno?
Magdalena Świtała
Oceny
Książka na półkach
- 400
- 106
- 45
- 12
- 7
- 6
- 5
- 4
- 3
- 3
Cytaty
Bądź pierwszy
Dodaj cytat z książki Życie przestępcze w przedwojennej Polsce. Grandesy, kasiarze, brylanty
Dodaj cytat
Opinia
Dwudziestolecie międzywojenne kojarzy mi się z pięknymi strojami, charakterystyczną muzyką i zachłyśnięciem się wolnością. Amerykańskie lata dwudzieste i trzydzieste bliżej poznać mogłam dzięki serialowi "Boardwalk empire". Niezwykła dbałość scenarzystów o szczegóły, staranne i wierne odtworzenie tamtego świata jest imponujące. Jeśli chodzi o ten czas w Polsce, to dwudziestolecie kojarzy się głównie z marszałkiem Piłsudskim, awangardowymi poetami i zawartymi we wspomnieniach wojenno-obozowych migawkach świata, który bezpowrotnie zniknął.
Autorka książki "Życie przestępcze w przedwojennej Polsce" Monika Piątkowska pokazuje nam, że ten idealny świat ze wspomnień, wcale taki idealny nie był. W międzywojennej Polsce szalała przestępczość. Duże miasta były rajem dla wszelkiej maści złodziei. W dużych miastach i mniejszych miasteczkach istniał świetnie zorganizowany półświatek. Rządził się on swoimi prawami, miał swój kodeks, prawa, a nawet symbolikę. Podziemne "sądy" wydawały wyroki na zdrajców. Miały nawet swoje "więzienia". Dobrze zorganizowane bandy ściągały haracze i brutalnie zmiękczały opornych. Dla pieniędzy bito, porywano, gwałcono i mordowano. Nikt nie był bezpieczny. Kobiety do domów publicznych porywano wprost z ulicy. Wychodząc na ulicę trzeba było kurczowo trzymać torebkę. Jeśli myślicie, że na wsi było bezpieczniej, to jesteście w wielkim błędzie. Na wsiach nie panowały żadne prawa. Uzbrojone bandy napadały na domostwa, biły, bądź mordowały domowników, rabowały wszystko, co wpadło im w ręce.
Wielki kryzys, umowy "śmieciowe" i problemy z utrzymaniem się dotykały wszystkich. Ubodzy panowie ratowali swój budżet oszustwami matrymonialnymi. Zabierali paniom posag, a potem znikali, zostawiając złamane serca,a nierzadko również pamiątkę w postaci ciąży. Porzucone narzeczone często popełniały samobójstwo (chociaż moją faworytką była panna, która wypaliła kwasem oczy niewiernemu narzeczonemu :)). Część pań również szukała ratunku na drodze przestępstwa. Wiele z nich zatrudniało się, jako służące i okradało pracodawców. Dla innych nie było innego wyjścia, jak ulica. Duża liczba prostytutek sprawiała, że cena za ich usługi była bardzo niska. Usługi swe oferowały w wynajętych pokojach, w których za zasłoną często spały dzieci gospodarzy. Nieco większym poważaniem cieszyły się girlsy, czy grandesy, bezlitośnie okradające pijaną ofiarę.
W dwudziestoleciu międzywojennym ciężki był również los dzieci. Bieda, wielodzietność, ciąże pozamałżeńskie sprawiały, że wiele maluchów porzucano, bądź mordowano. Często padały ofiarą przestępstw na tle seksualnym. Niektórzy rodzice oddawali dzieci do pracy - robiono tak już z pięciolatkami. Mam pięcioletniego syna i nie mogę sobie nawet wyobrazić takiej sytuacji.
Książka Moniki Piątkowskiej jest wspaniała. Przede wszystkim jest pięknie wydana. Zawiera mnóstwo zdjęć, które świetnie uzupełniają tekst. Pani Monika ma lekkość pióra. Barwnym językiem opowiada o tamtych czasach, ogólne fakty przeplata pikantnymi historiami kryminalnymi i ciekawostkami z dawnych lat. Często zdarza się, że w takich albumach tekst jest tylko uzupełnieniem zdjęć. W tym przypadku tak nie jest. W "Życiu przestępczym.." omówiono wyczerpująco niemal wszystkie aspekty życia półświatka. Staranność w omawianiu szczegółów, ilość ciekawostek i informacji składają się na niezwykłość tej pozycji. Cieszę się, że ją przeczytałam. Bardzo żałuję, że była pożyczona - bardzo chciałabym mieć ją na własność. Jestem przekonana, że kiedyś ją sobie kupię.
www.booksonmymind.blogspot.com
Dwudziestolecie międzywojenne kojarzy mi się z pięknymi strojami, charakterystyczną muzyką i zachłyśnięciem się wolnością. Amerykańskie lata dwudzieste i trzydzieste bliżej poznać mogłam dzięki serialowi "Boardwalk empire". Niezwykła dbałość scenarzystów o szczegóły, staranne i wierne odtworzenie tamtego świata jest imponujące. Jeśli chodzi o ten czas w Polsce, to...
więcej Pokaż mimo to