Powieść Jonathana Foera zwróciła na siebie moją uwagę cudną okładką. Obawiałam się jednak, czy nie będzie to jedna z takich książek, nad którymi rozpływają się w pochwałach krytycy, a których potem nikt nie chce czytać. Postmodernizm. Nie było tak źle. Mimo dosyć pokaźnej objętości (450 stron) przeczytałam ją błyskawicznie, m.in. dlatego, że wiele z tych stron zajmują zdjęcia i ilustracje, mające w pewien sposób uzupełniać treść. Rzeczywiście, książka jest dosyć oryginalna, zarówno w treści, jak i formie, ale znowu nie przesadnie. Powieść nie epatuje ekscentrycznością stylu, właściwie wszystko to już gdzieś widziałam, czytałam. Trochę u Jeanette Winterson, trochę u Michela Tourniera.
W powieści spotykamy 9-letniego Oscara, którego ojciec zginął w zamachu na World Trade Center. To pierwsza książka, jaką czytałam, dotykająca tego tematu. Oscar usiłując jakoś oswoić śmierć ojca angażuje się w poszukiwanie właściciela tajemniczego klucza, znalezionego podczas myszkowania w rzeczach taty. Te poszukiwania są oczywiście nieco bajkowe, jak to w chłopięcej wyobraźni. Nad wiek rozwinięty chłopiec przypomina mi Bertiego Aleksandra McCall Smitha, stylistyka ta jest też bliska Małemu Księciu. Ojciec był dla Oscara najważniejszym punktem odniesienia w świecie, jedyną osobą potrafiącą mu objaśnić świat i sensownie odpowiedzieć na nurtujące go pytania. Po jego śmierci Oscar jest w tym świecie zagubiony i absolutnie przerażony. Chłopiec szuka więc własnej tożsamości, a po drodze spotyka szereg innych osób, które, mimo tego, że dorosłe, są równie bezradne i zagubione, jak on sam. Na historię Oscara nakłada się jeszcze historia jego dziadków, także nie umiejących sobie poradzić z własną traumą.
Przesłanie tej książki mogłabym krótko podsumować maksymą ks. Twardowskiego: „śpieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą. W świecie pokazanym przez Foera ludzie ewidentnie sobie z tym nie radzą. To społeczeństwo jednostek, zaprzątniętych tak bardzo własnymi sprawami i problemami egzystencjalnymi, że nie dostrzegają nawet najbliższych sobie osób: męża, żony, ojca, syna. A już najtrudniej jest powiedzieć komuś, że się go kocha – to zawsze przychodzi zbyt późno. Wydarzenia takie jak tragedia WTC uwypuklają tego typu problemy, czasem sprawiają, że otrząsamy się z bierności i reorientujemy swoje życie. Dla większości ludzi jednak, po pierwszym szoku wszystko wraca do normy, świat pędzi dalej. Foer nie zastanawia się w swojej książce nad przyczynami tragedii WTC, problemem terroryzmu, ect. – on dotyka tylko naszych małych, prywatnych światów. Stąd nie jestem przekonana, czy "Strasznie głośno, niesamowicie blisko" można interpretować jako próbę rozliczenia z dramatem WTC. Równie dobrze mogłaby tu być mowa o każdej innej tragedii, która zawsze podważa sens istnienia w świecie bez realnych związków. Interesująca, acz nie nadzwyczajna.

www.bloxerka.blox.pl

Powieść Jonathana Foera zwróciła na siebie moją uwagę cudną okładką. Obawiałam się jednak, czy nie będzie to jedna z takich książek, nad którymi rozpływają się w pochwałach krytycy, a których potem nikt nie chce czytać. Postmodernizm. Nie było tak źle. Mimo dosyć pokaźnej objętości (450 stron) przeczytałam ją błyskawicznie, m.in. dlatego, że wiele z tych stron zajmują...