"Pod pseudonimem S. Jarosławcew ukrywa się Arkadij Strugacki, brat Borysa, jedna-druga tandemu genialnych braci" - tego typu informacja przyciągnęła mnie do 'Ekspedycji...'. Dawno postanowiłem przeczytać wszystko co wyszło spod piór tych radzieckich pisarzy, bo wszystko to jest niezapomnianym arcydziełem. Tak myślałem do tej pory. Od samego początku książka niemile mnie zaskakiwała. Pal sześć nieciekawą i infantylną okładkę, w końcu stare sci-fi wydawane było przeróżnie, często w całkowicie niepasujący i nieodpowiedni sposób. Nie tym razem.

Sama fabuła i sposób pisania zaskakuje najbardziej. Treść jest równie naiwna i dziecinna powiedziałbym, jak okładka. Mam nadzieję, że Strugacki pisał książkę jako bajka dla najmłodszych osadzona w klimacie space-opery, może jako zachęta do sięgnięcia później po ten gatunek? Teorię tę potwierdza uderzająca naiwność książki, czy to normalne by rasa ludzka odmalowana była w samych nieskazitelnych barwach? Ludzie są wszyscy dobrzy, mądrzy, brawurowo wręcz odważni, odstający od innych ras zaawansowaniem technicznym, humanizmem etc etc. W dodatku wielcy wrogowie kruszeją i przechodzą raz za razem na stronę dobra, okazując się być w gruncie rzeczy miłymi typkami, non stop kapią szczere łzy wzruszenia, normalnie idylla. Kojarzy mi się to z bajkami i podaniami ludów z ówczesnego ZSRR, ale to może tylko wrażenie. Nie jestem jednak pewien czy dzieci zrozumiały by dość zawiłe terminy fizyczne i techniczne używane w książce, sam miałem z nimi czasem kłopot. Podobnie jest jednak również z przemocą, która, zwłaszcza w końcówce, ukazana jest w sposób raczej nieprzyswajalny dla najmłodszych. Irytujące jest również wrażenie, że pochwały kierowane w stronę ludzi są tak naprawdę pochwałami dla narodu radzieckiego, zwłaszcza, że ZSRR zdaje się w owym roku 2222 nie tylko wciąż istnieć ale również być centrum ziemskiej nauki, dobrobytu i humanizmu.

Na początku myślałem, że 'Ekspedycja...' musiała być może debiutem Srugackiego, może jedną z jego pierwszych, niekoniecznie udanych książek. W osłupienie wprawiły mnie jednak daty, wynika z nich, że 'Ekspedycja...' napisana została między 'Piknikiem na skraju drogi', a 'Miliardem lat przed końcem świata' sztandarowymi książkami braci Strugackich. Teraz już nie wiem co o tym myśleć. W przeciwieństwie do wyżej wymienionych, 'Ekspedycji do piekła' nie poleciłbym jako godnej zainteresowania lektury.

"Pod pseudonimem S. Jarosławcew ukrywa się Arkadij Strugacki, brat Borysa, jedna-druga tandemu genialnych braci" - tego typu informacja przyciągnęła mnie do 'Ekspedycji...'. Dawno postanowiłem przeczytać wszystko co wyszło spod piór tych radzieckich pisarzy, bo wszystko to jest niezapomnianym arcydziełem. Tak myślałem do tej pory. Od samego początku książka niemile mnie...