Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Wysoka nota za perpetualną świeżość wykładu. Niezależnie od momentu XX wieku, przytoczone tu pojęcia i obserwacje są jak najbardziej trafne, także dla Polski w roku 2023. Bywa chaotyczny, ale tak to już jest z wykładami - słowo mówione jest bardziej efemeryczne niż wielokrotnie zredagowany tekst przeznaczony do publikacji.

Wysoka nota za perpetualną świeżość wykładu. Niezależnie od momentu XX wieku, przytoczone tu pojęcia i obserwacje są jak najbardziej trafne, także dla Polski w roku 2023. Bywa chaotyczny, ale tak to już jest z wykładami - słowo mówione jest bardziej efemeryczne niż wielokrotnie zredagowany tekst przeznaczony do publikacji.

O ile temat wyjątkowo ciekawy, a autor szeroko uznany, to sama książka cierpi na chorobę 'popscience'. Rozdziały, w których autor posługuje się socjologią, etnografią czy analizą historyczną, czyta się zdecydowanie lepiej i tworzą pewien szeroki, interdyscyplinarny obraz. Jednak w momencie, w którym autor posługuje się wybrany wynikami badań z kognitywistyki lub psychologii, aby nadać gravitas swoim hipotezom, zaczynają się problemy. O ile zagadnienie intencjonalności wydaje się po prostu zbyt szerokie aby je umieszczać w tej książce (przykładowo, zbytecznym byłoby umieszczanie w książce o historii ekonomii informacji, że gdyby ludzie nie stworzyli systemu numerycznego, to ekonomia w obecnej formie by nie powstała), to nie przeszkadza jakoś bardzo. Natomiast wiele badań, których autor skrzętnie używa do walidacji swoich hipotez na temat "wspólnot religijnych" mogłoby być użytych do udowadniania hipotez o wspólnotach wszelakich, stąd argumentacja odbiega od zjawiska religii sensu stricto.

O ile temat wyjątkowo ciekawy, a autor szeroko uznany, to sama książka cierpi na chorobę 'popscience'. Rozdziały, w których autor posługuje się socjologią, etnografią czy analizą historyczną, czyta się zdecydowanie lepiej i tworzą pewien szeroki, interdyscyplinarny obraz. Jednak w momencie, w którym autor posługuje się wybrany wynikami badań z kognitywistyki lub...

Karl Jaspers roztacza przed nami obraz uniwersytetu takim jaki powinien być. Są rozdziały filozoficzne, traktujące o Duchu uniwersyteckim oraz Realizacji naukowej. Wymienia też płynące zagrożenia w stronę uniwersytetu.

Od strony profetejskiej, Jaspers przewidział wiele zmian, które mogą nadejść do struktur uniwersyteckich. Poza oczywistym bumelanctwem pracowników i skostniałości struktur, doszła radykalna wręcz zmiana wobec edukacji: to "poszukiwanie prawdy", czy chęć doskonalenia się w dowolnej dziedzinie zostało zamienione na wymierność efektów poprzez zarobki absolwentów lub ilość (a nie jakość) publikacji. Są na to współczesne pojęcia, takie jak uberyzacja uniwersytetów. Jaspers wprost pisał o niemożności pogodzenia roli uniwersytetu ze szkołą zawodową, która będzie operować względem rynku pracy. Niestety, jakość studiów wielu kierunków spadła pod naciskiem wspomnianych wcześniej wskaźników. Współpraca z "biznesem" nie polega na ewentualnym pozyskaniu wykwalifikowanych pracowników, raczej na wyprodukowanie wystarczającej liczby dyplomów do prac, które w żadnym wypadku nie wymagają wiedzy akademickiej. Obecnie nawet studia doktorancką zaczynają cierpieć na tę chorobę, a "zrobienie doktoratu" zaczyna kojarzyć się raczej z awansem i podwyżką niż z przekroczeniem ważnego etapu edukacyjnego.

Mimo, że autor stara się ubrać uniwersytet w ramy filozoficzne, niestety czasem wychodzi to sztucznie - jest trochę nadmuchanych paragrafów nie wnoszących za wiele poza to co zostało wyłożone na początku rozdziału.

Podstawową jednak zaletą tej pracy jest to, że Jaspers zasadza uniwersytet nie tylko w sferze filozoficznego ideału, ale odnosi go też do rzeczywistości społecznej stwierdzając, że uniwersytet jest prawem człowieka do poszukiwań prawdy. Określenia takie jak "aktywne lenistwo" oddają charakter pracy badawczej, a nacisk na odcięcie uniwersytetu od presji religijnych czy państwowych jawnie charakteryzuje go w kontekście elementów społecznych.

Karl Jaspers roztacza przed nami obraz uniwersytetu takim jaki powinien być. Są rozdziały filozoficzne, traktujące o Duchu uniwersyteckim oraz Realizacji naukowej. Wymienia też płynące zagrożenia w stronę uniwersytetu.

Od strony profetejskiej, Jaspers przewidział wiele zmian, które mogą nadejść do struktur uniwersyteckich. Poza oczywistym bumelanctwem pracowników i...