Po obejrzeniu "Kosa" Pawła Maślony - który nie do końca sprawdził się jako samodzielny film, ale wyglądał jak pierwszy odcinek bardzo obiecującego serialu z niezwykle ciekawą postacią tytułową (w świetnej interpretacji Jacka Braciaka) - pomyślałem sobie, że w sumie niewiele wiem o Tadeuszu Kościuszce.
Z jednej strony to jeden z najbardziej znanych Polaków, którego obecność w przestrzeni publicznej (nie ma chyba miasta bez pomnika, ulicy, parku czy choćby tablicy pamiątkowej) i świadomości kulturowej (każdemu Polakowi chyba mówią coś takie hasła jak Racławice, insurekcja, Naczelnik, bohater wojny o niepodległość USA itp. itd.) jest bezsprzeczna, z drugiej człowiek-mit i postać pomnikowa, sprowadzona do haseł, cytatów, obecności w tekstach kultury, która z powagą spogląda na nas z jednego z setek pomników i bezrefleksyjnie mijanych tabliczek z nazwą ulicy i innych wspomnianych obiektów.
No i zadałem sobie kilka pytań - skąd on w ogóle wziął się w tych Stanach, czy rzeczywiście dokonał tam wielkich czynów i w jaki sposób trafił znowu do Polski. O co naprawdę chodziło z całym tym powstaniem kościuszkowskim, czy Racławice to naprawdę było takie wielkie zwycięstwo, a Maciejowice tak wielka klęska? No i co było dalej - gdzie się podział po porażce, dlaczego nie wrócił, co na to Rosjanie, a co Napoleon i wreszcie jak to się stało, że to akurat Kościuszko wmieszał się w to wszystko i czy zasłużył na tak powszechne dziś - i raczej bezkrytyczne dla większości Polaków - uznanie.
Sporo pytań, a książek, które mogłyby mi na to odpowiedzieć jeszcze więcej.
No i z nich wszystkich zdecydowanie najbardziej przystępną i kompleksową, a przy okazji odpowiadającą na wszystkie powyższe pytania okazała się pozycja Leśniewskiego o chwytliwym i prowokacyjnym podtytule (ach, jak lubimy szukać rys na pomnikach wielkich bohaterów). To jednak książka bardzo rzetelna, podejmująca dyskusję z wszystkimi ważniejszymi publikacjami o Kościuszce, nie siląca się na tanie skandalizowanie i "grzebanie" w życiorysie naczelnika, ale szukająca odpowiedzi na trudne pytania, które trzeba było zadać.
Jeśli więc chcecie się dowiedzieć czegoś więcej o Kosie - to gorąco polecam książkę Leśniewskiego!

Po obejrzeniu "Kosa" Pawła Maślony - który nie do końca sprawdził się jako samodzielny film, ale wyglądał jak pierwszy odcinek bardzo obiecującego serialu z niezwykle ciekawą postacią tytułową (w świetnej interpretacji Jacka Braciaka) - pomyślałem sobie, że w sumie niewiele wiem o Tadeuszu Kościuszce.
Z jednej strony to jeden z najbardziej znanych Polaków, którego obecność...