Szarańcza

W porównaniu do reszty książek Marqueza ta jest pokraczna, a język nieociosany. Brnie się przez nią zdecydowanie łapiąc zadyszkę.

W porównaniu do reszty książek Marqueza ta jest pokraczna, a język nieociosany. Brnie się przez nią zdecydowanie łapiąc zadyszkę.

Pokaż mimo to

Ach to Macondo!

Ach to Macondo!

Pokaż mimo to

Niby to Marquez i niby akcja powieści dzieje się w Macondo, ale nie jest to Sto lat samotności. Najwyżej jeden miesiąc;). Krótko, a rozwlekle. Książka nie zostaje w pamięci.

Niby to Marquez i niby akcja powieści dzieje się w Macondo, ale nie jest to Sto lat samotności. Najwyżej jeden miesiąc;). Krótko, a rozwlekle. Książka nie zostaje w pamięci.

Pokaż mimo to

Moją słabością jest Macondo. "Sto lat samotności" czeka w kolejce na kolejne przeczytanie. Z tego też powodu dobrałam się do "Szarańczy". Książka zwyczajna do bólu, ale jednocześnie tajemnicza. O uczciwości, honorze, ale i upadku. O sile przeznaczenia i tajemnicy życia. A obserwacja świata wciąż aktualna. Czy zawsze byliśmy tacy sami i już zawsze tacy będziemy?
O swoim miejscu na ziemi. Lubię.

Moją słabością jest Macondo. "Sto lat samotności" czeka w kolejce na kolejne przeczytanie. Z tego też powodu dobrałam się do "Szarańczy". Książka zwyczajna do bólu, ale jednocześnie tajemnicza. O uczciwości, honorze, ale i upadku. O sile przeznaczenia i tajemnicy życia. A obserwacja świata wciąż aktualna. Czy zawsze byliśmy tacy sami i już zawsze tacy będziemy?
O swoim...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Nikt tak pięknie nie pisze o śmierci, samotności i przemijaniu jak Marquez! Nikt nie tworzy tak dziwnych, niezrozumiałych postaci jak Marquez. W Szarańczy pierwszy raz spotykamy się z Macondo, z jego dusznym baśniowym światem pełnym mar i śmierci. To jest naprawdę niesamowite jak bardzo czuć ten żar i duchowe fizycznie czytając opisy Marqueza. Ten koleś pisze jak natchniony a to co pisze uzewnętrznia się u czytającego. Kocham książki Marqueza a Szarańcza z powrotem odsyła mnie do miejsc z powieści, którą ukochałam najbardziej. Cóż tu dużo mówić, jeśli kocha ktoś Sto lat samotności, to koniecznie powinien przeczytać Szarańcze, mimo że to pierwsza powieść młodego Marqueza, to niczego jej nie brakuje jest wspaniała i zostawia w człowieku ziarno melancholii i zadumy.

Nikt tak pięknie nie pisze o śmierci, samotności i przemijaniu jak Marquez! Nikt nie tworzy tak dziwnych, niezrozumiałych postaci jak Marquez. W Szarańczy pierwszy raz spotykamy się z Macondo, z jego dusznym baśniowym światem pełnym mar i śmierci. To jest naprawdę niesamowite jak bardzo czuć ten żar i duchowe fizycznie czytając opisy Marqueza. Ten koleś pisze jak natchniony...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

To moja pierwsza powieść tego autora, a wcześniej miałem okazję przeczytać jego reportaż Opowieść rozbitka. Szarańcza jest opowieścią o ludziach z miasteczka Macondo oraz konflikcie, który ma swój punkt kulminacyjny w momencie śmierci lokalnego lekarza.

Sam pomysł na powieść nie jest zły, jednak wykonanie pozostawia wiele do życzenia. Mam wrażenie, że autor chciał zawrzeć bardzo dużo przesłania w tej opowieści, ale niestety kompletnie mu się to nie udało. Kolejne wydarzenia mieszają się ze sobą, a narracja jest prowadzona w sposób chaotyczny. Jedynie momenty opowiadane przez postać ojca wnoszą coś do fabuły i są dobrze napisane. Pozostała dwójka narratorów nie sprawdza się kompletnie.

Postaci występujące w książce są jednowymiarowe, a narracja zbyt chaotyczna abyśmy mogli zacząć je poznawać i rozumieć ich motywy. W moim wypadku było to powodem odczucia względnej obojętności.

Niestety zawodzi też sama historia. Nie ma moim zdaniem takiego wydźwięku na jaki liczył autor. Większa część fabuły jest o niczym, a nieliczne momenty, gdy mamy do czynienia z lepszymi opisami nie są w stanie podbić oceny książki.

Jako plus można uznać to, że książka jest dobrze napisana (styl) i trzyma poziom. Nie ma w niej momentów, kiedy ma się ochotę ją odłożyć. Pod tym względem jest solidna.

Mam nadzieję, że kolejne pozycje Marqueza są zdecydowanie lepsze od Szarańczy. W końcu jest to debiut więc nie ma powodu by się zrażać.

Ocena: 5/10

To moja pierwsza powieść tego autora, a wcześniej miałem okazję przeczytać jego reportaż Opowieść rozbitka. Szarańcza jest opowieścią o ludziach z miasteczka Macondo oraz konflikcie, który ma swój punkt kulminacyjny w momencie śmierci lokalnego lekarza.

Sam pomysł na powieść nie jest zły, jednak wykonanie pozostawia wiele do życzenia. Mam wrażenie, że autor chciał zawrzeć...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

„Szarańcza” – powieściowy debiut Marqueza, to zarazem pierwsza (ale nie ostatnia) socrealistyczna powieść mistrza. Nie jest to oczywiście socrealizm w rozumieniu teoretyków literatury z dawnych państw bloku wschodniego, nie jest to produkcyjniak, o jakich uczono mnie (i moich rówieśników) w szkole.

„Szarańcza” nie jest ani nachalną propagandą, ani nie próbuje przekonać nas do czarno-białej wizji świata; zdecydowanie nie przypomina utworów Żukrowskiego czy Newerlego. A jednak to sam Marquez określił się jako „socrealista” (w jednym z wywiadów): „Problem w tym, że wielu uważa mnie za pisarza realizmu magicznego, choć tak naprawdę jestem osobą mocno stojącą na ziemi i piszę coś, co uważam za prawdziwy socrealizm.”* Można by się zastanawiać czy to kokieteria, czy ignorancja…

Socrealista Marquez zdecydowanie piętnuje zło. Zło, które – wraz z nadejściem amerykańskiego ekspansjonizmu – niszczy bezpowrotnie jego małe, lokalne ojczyzny, jego Macondo: „Nagle, jakby trąba powietrzna zapuściła korzenie w samym środku miasteczka, zjawiła się kompania bananowa, a w ślad za nią szarańcza. Wymieszana, wrzaskliwa szarańcza, złożona z odpadków ludzkich, resztek z innych miasteczek; plewy wojny domowej, która wydawała się coraz bardziej odległa i nieoczywista. Szarańcza była bezlitosna. Zatruwała wszystko zbełtaną wonią tłumów, odorem wydzielin skóry i skrytej śmierci.”**

(...)
----
*„Gabriel Garcia Marquez ‚The Art of Fiction’, jesień 1981, nr 69. Rozmawiał Peter H. Stone” W: „Sztuka powieści. Wywiady z pisarzami z ‚The Paris Review’. Wydawnictwo Książkowe Klimaty, Wrocław 2016, s. 202

**Gabriel Garcia marquez, „Szarańcza”. Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza są, Warszawa 1997, s. 7

Więcej o socrealiźmie Marqueza poczytacie na blogu Poczytane.pl: http://poczytane.pl/szarancza-gabriel-garcia-marquez/

„Szarańcza” – powieściowy debiut Marqueza, to zarazem pierwsza (ale nie ostatnia) socrealistyczna powieść mistrza. Nie jest to oczywiście socrealizm w rozumieniu teoretyków literatury z dawnych państw bloku wschodniego, nie jest to produkcyjniak, o jakich uczono mnie (i moich rówieśników) w szkole.

„Szarańcza” nie jest ani nachalną propagandą, ani nie próbuje przekonać nas...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Nieskomplikowana to historia, co wcale nie oznacza, że pozbawiona typowej dla Gabriela Garcíi Márqueza poetyki. Nie jest to powieść efekciarska, ani napisana z rozmachem godnym Stu lat samotności. Odnajdziemy w niej jednak ducha bardziej znanych i popularnych utworów Noblisty. Swój pisarski debiut, podobnie jak i późniejsze opus magnum usadowił w Macondo, a jednym z głównych bohaterów uczynił pułkownika Buendíę. Szarańcza jest powieścią wieloznaczną i wielowymiarową, poruszającą problemy etyczne, z wyraźnymi elementami turpistycznymi. To właśnie pozbawionym estetyki opisem zmarłego doktora, kolumbijski powieściopisarz rozpoczyna swoją opowieść, tak prostą, a jednocześnie gęsto naszpikowaną symboliką.

Zawsze myślałem, że zmarli muszą mieć kapelusz. Teraz widzę, że nie. Widzę, że mają twarz stalowego koloru i szczękę obwiązaną chustką. Widzę, że mają usta trochę otwarte, za sinymi wargami brudne i nierówne zęby. Widzę, że mają z jednej strony przygryziony język, gruby, ciastowaty, trochę ciemniejszy od twarzy, która ma taki sam kolor jak palec ściśnięty nitką. Widzę, że oczy mają otwarte o wiele bardziej niż zwykły człowiek, łakome i wytrzeszczone, i że skóra wygląda jakby była z wilgotnej ubitej ziemi…

Jednym, lecz nie jedynym, gdyż na historię tę składają się ponadto dwa dodatkowe punkty widzenia. Do głosu dopuszczona zostaje córka pułkownika – Izabela oraz jej syn. Trzy narracje, trzy pokolenia, w tym głos dziecka. Zabieg to nietuzinkowy, tym bardziej, iż opowieści wyżej wspomnianych bohaterów następują po sobie niespodzianie, zaskakując i zmuszając tym samym odbiorcę do wzmożonej atencji. Ale to nie tylko ten niecodzienny narracyjny chwyt emocjonuje. Na równi z oryginalną formą Márquez stawia opowieść sensu stricto. Ta, wyjęta żywcem z antycznego dramatu, dręczy i nie daje ukojenia. To przecież tragedia jednostki, tej, któremu medyk nie pomógł w potrzebie, a także samego lekarza, który złym uczynkiem z przeszłości postawił przeciw sobie całe miasteczko. To zaś, nie zapomina. Gniewa się i mści zakazując pochówku lekarza na poświęconych ziemiach Macondo. W opozycji stoi tutaj jego przyjaciel – pułkownik wraz z rodziną, który narażając swoją reputację i dobre relacje z mieszkańcami, wbrew woli miasteczka postanawia pogrzebać doktora.

W Macondo było kino, tańce przy gramofonie i wiele lokali, ale mój ojciec i macocha stanowczo sprzeciwiali się, by dziewczęta w moim wieku brały udział w tego typu rozrywkach. „To zabawy dla tej całej szarańczy” – mówili.

Szarańcza jest powieścią symboli. Tytułowa chmara owadów to metafora napływającej do małego, zaściankowego miasteczka, wielkomiejskiej ludności. Jej skrajnie hedonistyczne i materialistyczne podejście do życia ma destrukcyjny wpływ na autochtonów. Ich spokojne i poukładane życie zostaje wywrócone do góry nogami. Przykładem jest pułkownik, który nie godzi się na przyjęcie nowych trendów, a także wyklęty medyk, który w konsekwencji zmian niespodzianie pozostaje bez pracy. Szarańcza to również synonim atawistycznych zapędów człowieka, jego zezwierzęcenia w wymierzaniu zemsty i kary. To, wzorem ósmej plagi egipskiej, nieuniknione konsekwencje, które ponieść musi człowiek pozbawiony empatii i chęci niesienia pomocy. Márquez stawia jednocześnie pytanie odnośnie moralnych i etycznych obowiązków człowieka względem drugiego, pyta o granice w wymierzaniu sprawiedliwości, a także stawia znak zapytania odnośnie granic samego człowieczeństwa.

Przypomniałem sobie Macondo, szaleństwo mieszkańców palących na zabawach banknoty; zaślepioną szarańczę, która wszystkim pogardzała, tarzała się w bagnie swoich instynktów i znajdowała w rozpuście swój upragniony smak.

Debiut pisarski Márqueza to powieść niedopowiedzeń. Kolumbijczyk pozostawia spory margines na swobodną interpretację historii z Macondo. W opowieści tej nie brak, bowiem białych plam, które, wbrew pozorom, nie utrudniają lektury. Jest zgoła odwrotnie – Szarańcza przyciąga uwagę, w bliżej nieokreślony sposób hipnotyzuje. Dzieje się tak za sprawą konfliktu dramatycznego, na skraju, którego stoi pułkownik, tego typowego dla antycznych dzieł tragizmu sytuacyjnego, który wywołuje w czytelniku cały wachlarz niepokojących emocji. Ta historia trapi i dręczy, wywołuje smutek, lęk, a dzięki bezpośredniemu, turpistycznemu niemal podejściu do przedstawienia śmierci – zatrważa, zmuszając do cichego płaczu nad nieuniknionym losem osamotnionej w obliczu śmierci i zdanej na los innych jednostki.

Nieskomplikowana to historia, co wcale nie oznacza, że pozbawiona typowej dla Gabriela Garcíi Márqueza poetyki. Nie jest to powieść efekciarska, ani napisana z rozmachem godnym Stu lat samotności. Odnajdziemy w niej jednak ducha bardziej znanych i popularnych utworów Noblisty. Swój pisarski debiut, podobnie jak i późniejsze opus magnum usadowił w Macondo, a jednym z...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

6,5/10

6,5/10

Pokaż mimo to

Mniej więcej domyślam się, że Marquez chciał tutaj pokazać, że nonkonformistyczna jednostka jest bez szans z siłą motłochu, ale średnio mu to wyszło, bo do końca nie wiem, co właśnie przeczytałem.
"Szarańcza" to trzecia, po "Kronice zapowiedzianej śmierci" i "Rzeczy o mych smutnych kurwach", łyknięta przeze mnie minipowieść autora. I tak się przypadkowo składa, że jest to odpowiednio pierwsza, środkowa i ostatnia powieść Marqueza. Z tych trzech świetna jest "Kronika ...", "Rzecz ..." była co najwyżej średnia, "Szarańcza" jest grzechem debiutanta. "Kronika ..." jest konkretna i utrzymana w tonie sprawozdawczym, dzięki czemu trzyma w napięciu od początku do końca, jednocześnie pozwalając czytelnikowi uwierzyć w bohaterów. "Rzecz ..." z kolei jest tak niedorzeczna w swoim temacie, że ciężko ją traktować poważnie, poza tym nic się tam nie dzieje.
"Szarańcza" chce być bardzo mistyczna, tyle że nie bardzo wychodzi. Podział na trójnarratorów jest całkowicie zbędny, bo tylko narrator-dziadek wnosi cokolwiek do fabuły i pcha akcję do przodu. Bohaterowie, ich motywy, życie miasteczka sprawiają wrażenie skryptu scenariusza, życiu powieściowego świata brak głębi, opisy sprowadzają się wyłącznie do liźnięcia powierzchni stawu, pod którą kryją się wszystkie skrywane tajemnice. Być może takie było zamierzenie, szkoda tylko że wyszło trochę tak, że autor wprowadził kilka wątków, których nijak nie rozwinął, pozostawiając czytelnika z domysłami (np. o co chodziło z rzekomym podobieństwem pomiędzy Szczeniakiem, a doktorem, co miało z tego wynikać?).
Także tytułowy motyw przewodni, którego się wyłącznie domyślam, jest tak słabo nakreślony, że ... muszę się go domyślać. Autor kilkukrotnie używa rzeczownika "szarańcza", sam chyba jednak nie wie, co ma na myśli, bo raz używa tego pojęcia na określenie Kompanii Bananowej, dwa towarzyszącej Kompanii hałastrze, trzy niedobitkom, które pozostały w Macando. Skoro sam autor nie wie, czym ma być tytułowa szarańcza, to skąd ma wiedzieć czytelnik.
Marquezowi, celowo lub przypadkowo, ale udało się wprowadzić w powieść klimat narastającego, westernowego napięcia, które jednak nie znajduje ujścia w zakończeniu. Wiemy, że coś się wydarzy, ale nie wiemy, czy się wydarzyło. Takie patowe zagranie, proszę bardzo czytelniku.
Generalnie nie polecam, można znaleźć na rynku o wiele ciekawsze pozycje realizmu magicznego np. dzieła Michaela Crummeya.

Mniej więcej domyślam się, że Marquez chciał tutaj pokazać, że nonkonformistyczna jednostka jest bez szans z siłą motłochu, ale średnio mu to wyszło, bo do końca nie wiem, co właśnie przeczytałem.
"Szarańcza" to trzecia, po "Kronice zapowiedzianej śmierci" i "Rzeczy o mych smutnych kurwach", łyknięta przeze mnie minipowieść autora. I tak się przypadkowo składa, że jest to...

więcej

mniej

Pokaż mimo to