Próby

Ponadczasowe. Niektóre eseje lepsze, inne gorsze ale na pewno warto przeczytać.

Ponadczasowe. Niektóre eseje lepsze, inne gorsze ale na pewno warto przeczytać.

Pokaż mimo to

"Próby" Montaigne'a to wyzwanie...
Po pierwsze, bo Michel de Montaigne, choć tytuły rozdziałów, czyli "O..." sugerują coś konkretnego, niekoniecznie mówi o tym, co w tytule...
Po drugie, wtrąca historię z "tu i teraz", czyli z XVI-wiecznej Francji, a nie każdy jest znawcą tego okresu;
Po trzecie - jako że wiedzę miał rozległą, są odniesienia do historii w ogóle, a zwłaszcza do Antyku i...
...to po czwarte - kiepskie tłumaczenie Boya.
Do dziś nie wiem, jak można mówić, że Tadeusz Boy-Żeleński był dobrym tłumaczem?! Facet tłumaczy XVI-wiecznego Francuza na język, którego nie zna, czyli na "coś w rodzaju" staropolski, którym to językiem na początku XX wieku nikt się nie posługiwał.
Ale jak na razie innego tłumaczenia Montaigne'a nie ma.
"Każdemu się zdarza mówić niedorzeczności"...

"Próby" Montaigne'a to wyzwanie...
Po pierwsze, bo Michel de Montaigne, choć tytuły rozdziałów, czyli "O..." sugerują coś konkretnego, niekoniecznie mówi o tym, co w tytule...
Po drugie, wtrąca historię z "tu i teraz", czyli z XVI-wiecznej Francji, a nie każdy jest znawcą tego okresu;
Po trzecie - jako że wiedzę miał rozległą, są odniesienia do historii w ogóle, a...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

10

10

Pokaż mimo to

Michel de Montaigne swymi „Próbami“ zachwycił mnie, wzbudził podziw, ale też zirytował i troszku znudził. Czytałam to dzieło długo, pomalutku, spokojnie rozmyślając nad punktem widzenia tego niezwykłego człowieka, który wyłamywał się z ram swej epoki, jednocześnie będąc w niej mocno zakorzenionym. Z jednej strony mogłam poznać niezwykle elokwentnego mężczyznę o szerokich horyzontach myślowych, który jednocześnie w niektórych tematach wykazywał się bardzo ciasnym umysłem. Spotkałam się z pisarzem, który nie chciał wysuwać siebie na pierwszy plan, a przecież nieustannie puszył piórka i deprecjonując własną osobę, zbudował mocny pomnik własnej próżności. No po prostu literacki kokiet, ale pełen uroku, lekkości i żartobliwości.

I przyznam się, że bardziej niż z esejami filozoficznymi, kojarzyły mi się „Próby” z felietonami, jakie chętnie czytałabym w ulubionym miesięczniku. Ogromna wiedza autora jest dość chaotyczna i nie pozwala się za bardzo ujarzmić. W gąszczu licznych dygresji czasami gubi się główny sens poruszanego przez Montaigne tematu, a czasem owe dygresje nadają mu interesujący koloryt. Zdecydowanie nic, co ludzkie nie jest pisarzowi obce, a natura człowiecza jest dla niego najważniejszym tematem rozważań. I chyba fakt, że Montaigne nie wygłasza prawd objawionych, lecz wszystko przepuszcza przez bardzo subiektywny filtr własnego światopoglądu sprawia, że dobrze się czyta jego przemyślenia na temat różnorakich aspektów człowieczeństwa, również tych fizjologicznych. Owszem, czasem zdarza mu się uprawiać męczące „w koło Macieju”, czasem czytelnika ponudzi zbyt szczegółowym dzieleniem włosa na czworo, ale przede wszystkim zaskakuje tym, jak bardzo współczesne i wciąż aktualne (może nie w całości, ale w znacznej większości) są te rozważania szesnastowiecznego francuskiego filozofa, których fundamenty tkwią solidnie osadzone w starożytności. I nawet te aspekty, z którymi nie sposób się zgodzić, są niezwykle interesujące, bo pokazują ewolucję, jaka dokonała się w podejściu do wielu spraw na przestrzeni wieków.

Warto sięgnąć po „Próby”. Ja poznałam je dzięki „Wolnym Lekturom”. Pierwsza część tego utworu jest tam fantastycznie opracowana. Druga i trzecia jest niestety uboga w przypisy, co dla kogoś, kto tak jak ja dysponuje tylko absolutną podstawą podstawy łaciny, może być pewną niedogodnością. Bo Montaigne naszpikował swoje dzieło mnóstwem cytatów z klasyków – niejednokrotnie nadają one specyficzny smaczek komentarzom pisarza, a szukanie ich tłumaczeń przy pomocy wujka Google wybija z rytmu i irytuje. Ale należy dać szansę „Próbom”. I polecam je zwłaszcza tym wszystkim „humanistom”, co nazywając się tak, usprawiedliwiają swoje niedołęstwo matematyczne.

Michel de Montaigne swymi „Próbami“ zachwycił mnie, wzbudził podziw, ale też zirytował i troszku znudził. Czytałam to dzieło długo, pomalutku, spokojnie rozmyślając nad punktem widzenia tego niezwykłego człowieka, który wyłamywał się z ram swej epoki, jednocześnie będąc w niej mocno zakorzenionym. Z jednej strony mogłam poznać niezwykle elokwentnego mężczyznę o szerokich...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Przebrnięcie przez to, to była dopiero próba!

Przebrnięcie przez to, to była dopiero próba!

Pokaż mimo to

Dzieło francuskiego pisarza- filozofa do łatwych nie należy, ale też zabierając się do jego przeczytania nie spodziewałam się lekkiej lektury. Nie wszystkie rozdziały były równie ciekawe. Delektowałam się tym dziełem przez długi okres rozmyślając nad wieloma fragmentami. Są tam przemyślenia, i spostrzeżenia zawierające wątki autobiograficzne autora. To książka do powolnego czytania, analizowania, rozmyślania. Filozof próbuje opisywać zaobserwowane zjawiska w otaczającym go świecie, podzielić się doświadczeniami, zawrzeć pewne nauki. Wydaje się jednak sceptyczny co do możliwości poznawczych ludzkiego umysłu i radzi bardziej się skupić na poznawaniu świata i czerpaniu umiarkowanej przyjemności z życia niż próbach jego zrozumienia. Choć autor żył w zupełnie innej rzeczywistości to wiele spostrzeżeń wartych jest przemyślenia a wiedza na temat świata i ludzi w dużym stopniu pozostała aktualna.

Dzieło francuskiego pisarza- filozofa do łatwych nie należy, ale też zabierając się do jego przeczytania nie spodziewałam się lekkiej lektury. Nie wszystkie rozdziały były równie ciekawe. Delektowałam się tym dziełem przez długi okres rozmyślając nad wieloma fragmentami. Są tam przemyślenia, i spostrzeżenia zawierające wątki autobiograficzne autora. To książka do powolnego...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Nie ma co rozpisywać się na temat tego dzieła, na to są naukowe opracowania, można do nich sięgnąć. Bez żadnego wcześniejszego naukowego przygotowania, ani też tym bardziej rozczytywania się w nich już po lekturze, największe wrażenie wywarł na mnie trzeźwy osąd autora na temat nie tylko rzeczywistości, ale w ogóle ludzkości. Na trzeźwy osąd można wzruszyć ramionami, ot nic takiego. Każdy z nas ma go w nadmiarze. Aby na pewno? W wieku XVI czarownice fruwały między wioskami, filozofowie toczyli spory czy Bóg ma jedną czy dwie postacie, dla wykazania racji jedynej wiary wyrzynano całe narody, Hiszpanie i Portugalczycy na okoliczność nawrócenia dzikusów masakrowali Indian, każde wyjście z domu groziło tym, że można było do niego nigdy nie powrócić, a śmierć na stosie czy ugotowanie w smole były zwykłymi karami zadawanymi bez żadnych skrupułów. Literatura była pełna żywotów świętych czyniących cuda, fruwających smoków, bohaterskich królów, rycerzy o niezłomnych sercach i nierdzewnych mieczach, którymi w imię wiary ścinali w astronomicznej ilości głowy niewiernych, a najczęściej była wypełniona modlitwami. Czy w takich czasach zdrowy rozsądek mógł być codziennością? Zresztą uderzmy się w piersi. Każde pokolenie zachowuje się tak jakby po nim nic nie miało nastąpić, jakby jego przekonania były jedyne, niepowtarzalne i ostateczne. Iluż współczesnych pisarzy potrafi spojrzeć na swoje społeczeństwo i swoje czasy w szerszym kontekście? Montaigne dostrzegał ciągłość. Znał starożytność z książek i co najważniejsze, uważał że jego czasy są elementem tej ciągłości, są etapem w dziejach, że te wszystkie problemy ludzi jemu współczesnych są niczym nowym, że i starożytni mieli te same bolączki i tak samo jak przenikliwi pisarze i filozofowie starożytności oceniał swoje czasy jako ogniwo historii. I uważał, że tak samo będzie w przyszłości.
Więc patrzył pobłażliwie na siebie, skoro swój żywot także umieszczał w łańcuchu życia. Co mu to dało? Ano to, że dzisiaj dajmy tej książce nowoczesne słownictwo, a Montaigne odmotałby niejeden dziwoląg którym próbują nas omamić media, czy rozniósłby w pył jakąś niedorzeczną konieczność czy rację stanu. Warto przeczytać tę książkę, choćby po to by przekonać się, że niezależnie od tego czy człowiek żył w I wieku n.e., czy w XV, a może będzie żył w XXIV wieku, tak naprawdę, poza techniką, to co ludzkie pozostaje wciąż niezmienne.

Nie ma co rozpisywać się na temat tego dzieła, na to są naukowe opracowania, można do nich sięgnąć. Bez żadnego wcześniejszego naukowego przygotowania, ani też tym bardziej rozczytywania się w nich już po lekturze, największe wrażenie wywarł na mnie trzeźwy osąd autora na temat nie tylko rzeczywistości, ale w ogóle ludzkości. Na trzeźwy osąd można wzruszyć ramionami, ot nic...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Umarłam z nudów. Pojawiło się tutaj kilka błyskotliwych fragmentów, ale większość tekstu to w mojej opinii przerost formy nad treścią. Tylko ostatni akapit się broni.

Umarłam z nudów. Pojawiło się tutaj kilka błyskotliwych fragmentów, ale większość tekstu to w mojej opinii przerost formy nad treścią. Tylko ostatni akapit się broni.

Pokaż mimo to

Sceptycyzm versus relatywizm. Czasu niestety brak, by teraz zgłębić więcej esejów Montaigne'a, ale chętnie w przyszłości sięgnę do "Prób".

Sceptycyzm versus relatywizm. Czasu niestety brak, by teraz zgłębić więcej esejów Montaigne'a, ale chętnie w przyszłości sięgnę do "Prób".

Pokaż mimo to

jedna z lektur na studiach, do której podchodziłam z rezerwą, bo eseje? filozofa z tej epoki? przecież to będzie nie do zrozumienia! pamiętam dokładnie, jak spędzałam majówkę, chorując i gorączkując - wtedy uznałam, że to idealna pora na czytanie filozoficznych rozważań. nie wiem, czy to gorączka, czy różnorodność tematów esejów, ale obszerne dzieło Montaigne'a od razu mi się spodobało!

autor podejmuje się wielu tematów - od wychowywania dzieci, polityki, po książki, przyjaźń, rodzinę. poważne i lekkie, ciekawe i lekko nużące. dla każdego coś dobrego. wszystko podpiera doświadczeniami z własnego życia, z własnych odczuć i przeżyć, starając się jednak przedstawić to w sposób jasny, argumentując i udowadniając to, co chce przekazać. wielokrotnie zgadzałam się z autorem, czasami nie mogłam zrozumieć jego punktu widzenia. czytanie ułatwiają przypisy, gdyż filozof, jak to myśliciel ;), odwołuje się do innych dzieł, cytuje klasyków, nawiązuje do współczesnych mu wydarzeń.

nie jest to dzieło dla każdego, nie wszyscy lubią czytać takie przemyślenia. ja lubię i polecam! sama pewnie kiedyś wrócę do interesujących mnie tematów. :)

jedna z lektur na studiach, do której podchodziłam z rezerwą, bo eseje? filozofa z tej epoki? przecież to będzie nie do zrozumienia! pamiętam dokładnie, jak spędzałam majówkę, chorując i gorączkując - wtedy uznałam, że to idealna pora na czytanie filozoficznych rozważań. nie wiem, czy to gorączka, czy różnorodność tematów esejów, ale obszerne dzieło Montaigne'a od razu mi...

więcej

mniej

Pokaż mimo to