Książki popularnonaukowe to coś, co dopiero zaczynam odkrywać. Dotychczas z ogromną fascynacją przeczytałem niezliczoną ilość artykułów i publikacji wszelkiego rodzaju, na tematy szeroko naukowe dostępne w sieci. Książki to stanowczo inny kaliber, moc skondensowania ogromnej ilości informacji i dotychczas zebranej wiedzy przez ludzkość jest niepojęta.

Odkąd pamiętam fascynuje mnie kosmos, prehistoria, powstanie świata, odległe galaktyki i tajniki przeszłych cywilizacji. To tematy nad którymi spędzałem tony godzin czytając i oglądając dotychczasowe odkrycia naukowe w tej materii. A jeśli już przy materii jesteśmy, to zastanówmy się czym ta sławna “Ciemna materia” w ogóle jest.

“Niedomknięty bilans wszechświata” próbuje nam wytłumaczyć i naświetlić wszystkie dotychczasowe hipotezy w temacie ciemnej materii i energii. Hipotezy, gdyż istnienie tychże materii nie zostało jeszcze udowodnione. Autor w sposób dosyć lekki, ale zarazem wymagający, przytacza nam historię powstania teorii ciemnej materii, przeprowadza nas przez wszystkie badania, odkrycia, a także wszelkie obliczenia,wykresy i stricte naukowe surowe fakty.

Po lekturze tej książki nie będziemy znać odpowiedzi czym dokładnie jest ciemna materia i energia, ale na pewno będziemy już mogli co nieco przypuszczać i w dalszym ciągu śledzić kolejne dokonania naukowe w tej MATERII.

Książkę gorąco polecam, czyta się jednym tchem i jest arcy interesująca.

~ Dawid
Po więcej recenzji zapraszamy na: www.instagram.com/shaggy.books/

Książki popularnonaukowe to coś, co dopiero zaczynam odkrywać. Dotychczas z ogromną fascynacją przeczytałem niezliczoną ilość artykułów i publikacji wszelkiego rodzaju, na tematy szeroko naukowe dostępne w sieci. Książki to stanowczo inny kaliber, moc skondensowania ogromnej ilości informacji i dotychczas zebranej wiedzy przez ludzkość jest niepojęta.

Odkąd pamiętam...

"Jak w przypadku wielkich przedsięwzięć, tak i tutaj nie ma żadnej pewności, że poszukiwanie ciemnej materii zakończy się sukcesem. Ale właśnie w taki sposób uprawia się naukę. Jeśli żadna z naszych prób się nie powiedzie, będziemy musieli dokonać radykalnej zmiany w naszym pojmowaniu świata przyrody. Jeśli jednak przynajmniej jedna z wymyślonych do tej pory metod okaże się skuteczna, odkrycie ciemnej materii może się stać jedną z najbardziej ekscytujących przygód w historii nauki."

Gdy w 1933 roku Fritz Zwicky zauważył, że masa widzialnej materii nie wystarczy do wyjaśnienia prędkości niektórych galaktyk z gromady Coma, a kilkadziesiąt lat później badania, m.in. Very Rubin, ujawniły płaskie krzywe rotacji galaktyk niewspółgrające z keplerowskim rozkładem masy zakładającym, iż większość materii winna być skupiona w centrum układu, gros badaczy dziejów kosmosu było już niemal zgodnych, że ciemna materia (cokolwiek ją stanowi) musi istnieć. Dodatkowo, kolejne eksperymenty, tym razem z przestrzeni kosmicznej w postaci satelitów badających mikrofalowe promieniowanie tła (CMB - cosmic microwave background) jak COBE (Cosmic Background Explorer),WMAP (Wilkinson Microwave Anisotropy Probe) oraz Planck tylko utwierdziły wcześniejsze założenia w astrofizyce. Niemniej, pomiary CMB oraz inne niezależne obserwacje, a także prace teoretyczne Jima Peebles'a i Roberta Dicke'a, wykazały też, iż parametr gęstości Ω - decydujący o geometrii wielkoskalowej struktury wszechświata - oscyluje w granicach jedności sugerując, iż wszechświat jest globalnie płaski ("zakrzywione" wersje wszechświata: zamknięty i kolapsujący [sfera] Ω > 1, a otwarty i ekspandujący w nieskończoność [hiperbola] Ω < 1). Problem, który z tego wynikał polegał na tym, iż ciemna i świecąca materia nie są w stanie zapewnić odpowiedniej ilości masy (zaledwie około 30%) do zapewnienia płaskiej krzywizny kosmosu. Wtedy jednak w 1998 roku Saul Permlutter i niezależnie Brian Schmidt, obaj prowadzący badania gwiazd z rodzaju supernowych typu Ia, odkryli, iż ekspansja przestrzeni przyspiesza. Okazało się, że nabierające tempa rozszerzania się przestrzeni można wyjaśnić przy pomocy pojęcia Einsteinowskiej "największej pomyłki" tj. stałej kosmologicznej identyfikowanej obecnie najczęściej jako, wypełniająca całą przestrzeń ujemnym ciśnieniem, ciemna energia. Ponadto, energia ta (zgodnie z zasadą równoważności masy i energii) mogłaby dawać odpowiedni wkład (ok. 70%) do masy wszechświata. Tym samym, ciemna materia jak i ciemna energia stałyby się odpowiedzią na jedne z najważniejszych kwestii współczesnej kosmologii. Niestety drugie dno tej opowieści stanowi fakt, iż nikt ciągle nie wie czym one w rzeczywistości są.

Historia przekazana słowami Tadeusza Pabjana - księdza, filozofa przyrody, a także popularyzatora nauki z Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych w Krakowie i współpracownika prof. Michała Hellera (bodajże najbardziej znanego polskiego duchownego zajmującego się fizyką i kosmologią) - opisuje losy tej "brakującej" masy we wszechświecie. "Niedomknięty bilans wszechświata. Krótka historia ciemnej materii i energii" to zwięzła, ale i szczegółowa analiza stanu badań dotyczących ciemnej materii i energii. Pomimo, iż książka została wydana w 2014 r. to do dzisiaj (kwiecień 2023) praktycznie się nie zdezaktualizowała. T. Pabjan przez 16 rozdziałów przedstawia szczegóły koncepcji ciemnej materii i energii, od najdawniejszych po współczesne idee. Od "dunkel" materii Zwicky'iego i stałej kosmologicznej Einsteina, przez analizę podstawowych założeń standardowego modelu kosmologicznego (ΛCDM - Lambda Cold Dark Matter) i rozważań nad jego alternatywami tj. np. MOND (Modified Newtonian Dynamics),do hipotetycznych cząstek mających się składać na niebarionową ciemną materię, jak aksjonów czy WIMP-ów i eksperymentów mających je wykryć. Styl autora jest przy tym klarowny i pełen gracji. Nie ma w książce zbędnych analogii, ale nie ma też wprowadzania niepotrzebnych utrudnień wpływających na przyswojenie treści. Dodatkowo, przemyślany układ książki pozwala na pełne zapoznanie się z omawianym tematem.

Bardzo cenię sobie tego rodzaju "elegancką" literaturę popularnonaukową, dlatego też oceniam "Niedomknięty bilans wszechświata" na 8/10. Polecam.

"Jak w przypadku wielkich przedsięwzięć, tak i tutaj nie ma żadnej pewności, że poszukiwanie ciemnej materii zakończy się sukcesem. Ale właśnie w taki sposób uprawia się naukę. Jeśli żadna z naszych prób się nie powiedzie, będziemy musieli dokonać radykalnej zmiany w naszym pojmowaniu świata przyrody. Jeśli jednak przynajmniej jedna z wymyślonych do tej pory metod okaże się...

Bardzo konkretna pozycja bez zbędnego lania wody. Polecam.

Bardzo konkretna pozycja bez zbędnego lania wody. Polecam.

Bar­dzo so­lid­ny, sys­te­ma­tycz­ny prze­gląd te­ma­tu ciem­nej ma­te­rii i ciem­nej e­ner­gii. Jak to w śro­do­wis­ku Cent­rum Ko­per­ni­ka Ba­dań In­ter­dys­cy­pli­nar­nych – ma­ło sen­sa­cji i spe­ku­la­cji, a na­wet ma­ło o­so­bis­te­go zda­nia au­to­ra, a za to du­żo rze­tel­noś­ci, przy­pi­sów, itd.

Książ­ka mo­gła­by być na­wet pod­sta­wą krót­kie­go kur­su. Każ­de­mu, kto in­te­re­su­je się ciem­ną ma­te­rią i e­ner­gią, jest w sta­nie podać:
– źród­ła (em­pi­rycz­ne pod­sta­wy) tych hi­po­tez – ob­ser­wa­cje Zwi­cky­'ego, Ve­ry Ru­bin i innych,
– ich od­mia­ny – ro­dza­je po­stu­lo­wa­nych cząs­tek, ich roz­kła­du i e­nergii,
– hi­po­te­zy al­ter­na­tyw­ne – Te­VeS Be­ken­stei­na i MOG Mof­fa­ta w wy­pad­ku ciem­nej ma­te­rii, a mo­del Le­maî­tre’a–Tol­ma­na w wy­pad­ku ciem­nej e­nergii,
– pró­by spraw­dze­nia tych hi­po­tez – ist­nie­ją­ce ze­spo­ły ba­daw­cze szu­ka­ją­ce np. no­wych cząs­tek w pro­mie­nio­wa­niu kos­micznym.

To mi­łe u­zu­peł­nie­nie w tym te­ma­cie Goo­gle lub je­go sub­sty­tut, zwłasz­cza przy bra­ku do­stę­pu do In­ter­ne­tu (np. w po­dró­ży). Książ­ka mi­mo na­u­ko­wej rze­tel­noś­ci jest zro­zu­mia­ła (bez wzo­rów). Dla­te­go po­le­cam ją pra­wie każ­de­mu:
– ucz­niom i stu­den­tom szu­ka­ją­cym in­spi­ra­cji i po­mys­łu na ka­rie­rę tak jak ja
– na­u­czy­cie­lom i wy­kła­dow­com chcą­cym coś prze­ka­zać na ten temat
– la­i­kom za­in­te­re­so­wa­nym Kos­mosem.
Nie po­le­cę tej książ­ki tyl­ko ma­łym dzie­ciom, dla któ­rych mog­ła­by być nie­zro­zu­mia­ła i nud­na, bo jej je­dy­ny­mi i­lus­tra­cja­mi są wykresy.

Bar­dzo so­lid­ny, sys­te­ma­tycz­ny prze­gląd te­ma­tu ciem­nej ma­te­rii i ciem­nej e­ner­gii. Jak to w śro­do­wis­ku Cent­rum Ko­per­ni­ka Ba­dań In­ter­dys­cy­pli­nar­nych – ma­ło sen­sa­cji i spe­ku­la­cji, a na­wet ma­ło o­so­bis­te­go zda­nia au­to­ra, a za to du­żo rze­tel­noś­ci, przy­pi­sów, itd.

Książ­ka mo­gła­by być na­wet pod­sta­wą krót­kie­go kur­su....

Hmm. Do mistrza jeszcze ks. Tadeuszowi wiele brakuje. Nie koniecznie przyjmuję wszystkie argumenty bo niestety książka nie zawiera elementu matematycznego. Ale co do samej idei jest ok.

Hmm. Do mistrza jeszcze ks. Tadeuszowi wiele brakuje. Nie koniecznie przyjmuję wszystkie argumenty bo niestety książka nie zawiera elementu matematycznego. Ale co do samej idei jest ok.