Stara Słaboniowa i Spiekładuchy

Jakiś czas temu zainteresowałam się głębiej mitologią słowiańską i teraz z wielką przyjemnością czytam wszelką literaturę o tej tematyce.

"Stara Słaboniowa i Spiekładuchy" to fascynujący obraz starej Polskiej wsi , dawnych wierzeń i przesądów. Pokazuje jak to kształtują się relacje w tak niewielkiej społeczności . Wszystko napisane cudnym językiem i w tak plastyczny sposób, że niemalże poczułam się, jakbym cofnęła się w czasie do wczesnego dzieciństwa i wizyt u babci na wsi. Skąd wzięła się tradycja wiązania czerwonych wstążeczek przy wózku dziecka? jak walczyć z wąpierzem czy strzygą? Skąd się biorą zmory i kikimory ? O tym wszystkim możemy dowiedzieć się od starej Słaboniowej.

Polecam serdecznie

Jakiś czas temu zainteresowałam się głębiej mitologią słowiańską i teraz z wielką przyjemnością czytam wszelką literaturę o tej tematyce.

"Stara Słaboniowa i Spiekładuchy" to fascynujący obraz starej Polskiej wsi , dawnych wierzeń i przesądów. Pokazuje jak to kształtują się relacje w tak niewielkiej społeczności . Wszystko napisane cudnym językiem i w tak plastyczny...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

To jedna z tych książek, których zakupu nie żałuję. Żałuję tylko, że tak późno po nią sięgnęłam. Czytajcie, bo to opowieść o świecie, którego już nie ma...To obraz dawnych dni, które przeminęły bez echa, okraszony dawnymi wierzeniami, dawną mową, zwyczajami i spiekładuchami, w które kiedyś wierzyliśmy.

To jedna z tych książek, których zakupu nie żałuję. Żałuję tylko, że tak późno po nią sięgnęłam. Czytajcie, bo to opowieść o świecie, którego już nie ma...To obraz dawnych dni, które przeminęły bez echa, okraszony dawnymi wierzeniami, dawną mową, zwyczajami i spiekładuchami, w które kiedyś wierzyliśmy.

Pokaż mimo to

Jestem pod olbrzymim wrażeniem klimatu, jaki stworzyła Pani Joanna. Chciałabym poznać taką Słaboniową i napić się z nią herbaty

Jestem pod olbrzymim wrażeniem klimatu, jaki stworzyła Pani Joanna. Chciałabym poznać taką Słaboniową i napić się z nią herbaty

Pokaż mimo to

"Dość mnie już tych spiekładuchów, tych popaprańców, co z ludzkiej głupoty i złości na nasz padół przychodzo i niecnotę czynio. Ale bo to już ni ma komu złego odganiać, ludzie tera uczone, w zabobony, jak to gadajo, nie wierzo. Już ino ja jedna została, co się zna na piekielnych sztuczkach. Trza robić, póki sił starczy."
📚Muszę przyznać, że nie czytałem jeszcze tak ciekawej i skrzącej się wspaniałym humorem powieści, przetykanej ludowym folklorem oraz wątkami z mitologii słowiańskiej. Mogłem na powrót przenieść się do krainy spędzonego na wsi dzieciństwa, do którego mam spory sentyment.
Autorka, Joanna Łańcucka, zabiera nas do Capówki, gdzie wiedzie skromny żywot Słaboniowa, wdowa po Hendryku wraz ze swym kotkiem Mruczkiem i żywiną, której dogląda. Nie jest to jednak taka zwyczajna sobie wioska, gdyż tytułowa staruszka, skrywająca mroczną tajemnicę, musi zmagać się ze stworami z piekła rodem, zmorą, strzygoniem, kikimorą, czy też południcą, niosąc pomoc sąsiadom będącym w nagłej potrzebie 🙂 Ba, przyjdzie jej stanąć w szranki nawet z samym szatańskim kozłem👹
Pisarka w niezwykle ciepły i barwny sposób przedstawia perypetie Słaboniowej, matki krzestnej Anetki, jej córki Klaudusi, a także kilku innych wyrazistych bohaterów, kreśląc przy tym humorystyczny portret polskiej prowincji. Czytelnik może wynieść z lektury wiele obserwacji i życiowych refleksji, jak też podpatrzeć jak radzić sobie ze sztuczkami Złego😉 Wszak wielu z nas, wychowanych na polskiej wsi, zetknęło się z instytucją zielarki, szeptuchy, odczyniającej uroki i leczącej z chorób ciała i ducha.
Zakończenie powieści przyniosło spory niedosyt, gdyż chciałoby się więcej i więcej 🙂 Żywię nadzieję, że autorka zabierze mnie jeszcze kiedyś do uniwersum Capówki, gdyż np. wątek Klaudusi aż prosi się o kontynuację. A i Słaboniowa mogłaby jeszcze pokrzyżować szyki niejednemu dyjabłowi😁👹
Kto jeszcze nie miał okazji, tego gorąco zachęcam, aby sięgnął po tę niby lekką, ale mądrą opowieść.

"Dość mnie już tych spiekładuchów, tych popaprańców, co z ludzkiej głupoty i złości na nasz padół przychodzo i niecnotę czynio. Ale bo to już ni ma komu złego odganiać, ludzie tera uczone, w zabobony, jak to gadajo, nie wierzo. Już ino ja jedna została, co się zna na piekielnych sztuczkach. Trza robić, póki sił starczy."
📚Muszę przyznać, że nie czytałem jeszcze tak ciekawej...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Po grudniu całkowicie dalekim od czytania książek, zapragnęłam powrotu do tego, co najbardziej lubię. Pierwsza połowa stycznia upłynęła więc pod znakiem poszukiwań dobrej książki. Zaczęłam ich chyba z pięć. Skończyłam jak na razie jedną i to o niej chciałabym napisać kilka słów.

"Stara Słaboniowa i spiekładuchy" to coś w sam raz dla mnie. Jest Polska wieś, są wierzenia, zabobony, są upiory, zmory, kikimory. Moje klimaty, dzięki czemu przy lekturze tej spędziłam miło czas. Tytułowa Słaboniowa to stara zielarka, nazwałabym ją nawet szeptuchą i to dzięki niej czytelnik ma możliwość poznać stare ludowe wierzenia. Książka składa się z kilkunastu rozdziałów, gdzie każdy z nich jest osobnym opowiadaniem. Każdy opowiada o innym upiorze, o innej rodzinie zamieszkującej wieś Capówka. Tak na prawdę jedyne co łączy wszystkie te opowiadania w jedną całość jest właśnie Słaboniowa. To ona ratuje mieszkańców Capówki przed coraz to nowszymi stworami, w które żaden z mieszkańców wsi nie wierzy.

Najciekawsze rozdziały dla mnie to "Narodziny", gdzie bardzo ładnie pokazane jest to, w jaki sposób kiedyś tłumaczyło się nieustający płacz dziecka. Opis kikimory - super. "Pierwsza krew" stało się najbardziej przerażającym opowiadaniem książki. Opętanie przez diabła, egzorcyzmy... Straszne, ale też niezwykle ciekawe. I na koniec "Ciemność". Opis tego, jak powstaje strzygoń. Istota straszna i niebezpieczna, jednak budząca litość.

Książka ciekawa. Ciągle coś się w niej działo. Z początku byłam pod wrażeniem języka w jakim jest napisana. Jest Polska wieś lat 90-tych, jest i gwara! Z czasem jednak gwara ta zaczęła mnie męczyć, chociaż to właśnie dzięki niej Słaboniowa i inni mieszkańcy wsi stali się jeszcze bardziej prawdziwi.
Długo zastanawiałam się nad ilością gwiazdek, jakie powinnam dać tej książce. Momentami mnie nużyła, jednak temat przewodni zdecydowanie podnosi końcową ocenę. Polecam każdemu, kogo interesuje taka tematyka :-)

Po grudniu całkowicie dalekim od czytania książek, zapragnęłam powrotu do tego, co najbardziej lubię. Pierwsza połowa stycznia upłynęła więc pod znakiem poszukiwań dobrej książki. Zaczęłam ich chyba z pięć. Skończyłam jak na razie jedną i to o niej chciałabym napisać kilka słów.

"Stara Słaboniowa i spiekładuchy" to coś w sam raz dla mnie. Jest Polska wieś, są wierzenia,...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Trochę w stylu Jakuba Wędrowycza. Przy czym Wędrowycz był lepiej literacko napisany.

Trochę w stylu Jakuba Wędrowycza. Przy czym Wędrowycz był lepiej literacko napisany.

Pokaż mimo to

Czy można zakochać się w bohaterce książki, i to w wiejskiej staruszce? Można i to bez względu na płeć, wykształcenie czy wiek.
Akcja powieści zaczyna się w latach 80-tych XX w. a kończy w latach współczesnych. Otrzymujemy przekrój polskiej wsi, obserwując powoli zmiany jakie na wsi zachodzą, jak zmieniają się ludzie. Mamy tu ludzi z przywarami, takimi jak pijaństwo, które mimo zachodzących zmian społecznych, nadal rządzi i poniewiera ludźmi. Autorka w usta mieszkańców, szczególnie tych starszych, wkłada gwarę wiejską, która pięknie komponuje się z całą fabułą i nadaje klimat powieści.
Teofila Słaboniowa jest niezwykle mądrą kobietą, wdową mieszkającą samotnie gdzieś na krańcu wsi. Samotną, bo dorosłe córki wraz z rodzinami mieszkają w mieście. Nikt nie wie ile ma lat, może sześćdziesiąt, może dziewięćdziesiąt. Mieszkańcy wsi coraz rzadziej wsi zwracają się do Słaboniowej z prośbą o pomoc w odczynieniu złych uroków, które powodują, niemowlęta bez przerwy płaczą, młode dziewczyny popadają w obłęd, a śpiących coś poddusza. Ludzie Ci na ogół zarzekają się, że nie wierzą w zabobony, ale wyczerpawszy już wszystkie inne sposoby, począwszy od lekarza a skończywszy na egzorcyzmach odprawianych przez księdza, ostatni ratunek widzą już tylko w Teofili. Posiada ona niezwykły dar, dar odczyniania złych uroków, a o słowiańskich demonach i o walce z nimi wie niemal wszystko. Autorka przedstawia, znane mi jeszcze dzięki opowieściom z czasów dzieciństwa: Zmorę, Strzygę, Południcę czy Kikimorę. Są to postaci znane z wierzeń słowiańskich,które przez wiele wieków były na polskiej wsi odpowiedzialne niemal za wszystko, co działo się inaczej niż zwykle. Stara Słaboniowa doskonale rozumie, że świat idzie naprzód, że ludzie przestają wierzyć w zjawiska nadprzyrodzone, ale pomimo to nadal dyskretnie pomaga, także w tych codziennych, zwykłych smutkach. Dla gościa ma zawsze zaparzone ziółka, ręcznie ukręconą babkę a nade wszystko dobre słowo. Słaboniowa jest dobrą kobietą, ale jak wszyscy ludzie, skrywa też tajemnicę, którą być może, pozna czytelnik na końcu.
Książka miejscami powodowała, że przechodziły mnie ciarki, ale też wywoływała uśmiech, przeniosła mnie w krainę dzieciństwa, kiedy to zaczytywałam się baśniach i podaniach ludowych.
Jestem wdzięczna Autorce za realizm magiczny jaki zastosowała w powieści, jakże odmienny od ostatnio czytanych przeze mnie książek.

Czy można zakochać się w bohaterce książki, i to w wiejskiej staruszce? Można i to bez względu na płeć, wykształcenie czy wiek.
Akcja powieści zaczyna się w latach 80-tych XX w. a kończy w latach współczesnych. Otrzymujemy przekrój polskiej wsi, obserwując powoli zmiany jakie na wsi zachodzą, jak zmieniają się ludzie. Mamy tu ludzi z przywarami, takimi jak pijaństwo, które...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Gdy przeczytałem dwa, trzy pierwsze rozdziały, miałem jakiś niedosyt. Gdzieś mi pobrzmiewały w głowie nutki z opowiadań o wiedźminie, gdzieś z drugiej strony pobrzękiwał Wędrowycz i jakoś tak nie mogłem się zdecydować czy ta książka to mi się tak właściwie podoba, czy nie. Czegoś mi w niej brakowało, jakaś taka uładzona, ugrzeczniona ta opowieść, za mało żartobliwa żeby się dobrze bawić, za mało pazura żeby poczuć dreszczyk. Ale. Właśnie, to "ale" sprawiło, że nie odłożyłem i doczytałem do końca. I teraz, w trakcie pisania tych słów, dodaję ósmą gwiazdkę. Coś jest takiego w opowiastkach o Słaboniowej, co przyciąga i nie do końca potrafię to nazwać. Jakaś swojskość, bliskość, coś prawdziwego, co w nas siedzi, czułość taka. I to jest właśnie fenomenalne w dobrej opowieści, że niby nic wielkiego, ot starucha, zabobony i wieś zabita dechami, jakieś strachy na Lachy, a tu ni stąd ni zowąd do serca trafia i słucha się chętnie i ucha nadstawia na kolejną. No ładne to.

Gdy przeczytałem dwa, trzy pierwsze rozdziały, miałem jakiś niedosyt. Gdzieś mi pobrzmiewały w głowie nutki z opowiadań o wiedźminie, gdzieś z drugiej strony pobrzękiwał Wędrowycz i jakoś tak nie mogłem się zdecydować czy ta książka to mi się tak właściwie podoba, czy nie. Czegoś mi w niej brakowało, jakaś taka uładzona, ugrzeczniona ta opowieść, za mało żartobliwa żeby...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Teofila Słaboniwa - bohaterka, której nawet nie wiemy, że potrzebujemy i na którą z pewnością nie zasługujemy. Stara zielarka, która widzi więcej, wie więcej, a na pewno więcej rozumie, mieszka w (na pierwszy rzut oka) sielskiej wsi, do której nowoczesność wita i rozgaszcza się z pełną swobodą wyplewiając z umysłów stare sposoby, rozwiązania i zabobony, które na co dzień wyznaczały rytm życia ludziom jeszcze kilka dekad wcześniej. Tylko jedna Słaboniowa, wciąż nazywana wiedźmą (pomimo całego tego postępu) wie jak rzeczy stoją naprawdę i jak radzić sobie z tym czego nauka nie jest w stanie wytłumaczyć. A dzieje się w tej pozornie spokojnej wsi bardzo wiele niewytłumaczalnych rzeczy...
Książka którą czyta się błyskawicznie, autorka ma tak lekkie pióro i tak sprawnie posługuje się gwarą, że nawet nieprzyzwyczajony czytelnik szybko przechodzi do płynnego czytania nietypowego na obecne czasy języka.
Jeśli ktoś mieszkał na wsi to z pewnością zauważył, że (o dziwo) bardzo wiele tej wiary w czary, zamawianie, zielarstwo i przesądy wciąż było praktykowane jeszcze całkiem nie dawno, za naszego życia, tylko nigdy się nad tym nie zastanawiał, wszystko było mechaniczne i wyuczone przez dziadków i rodziców.
Sprawnie pokazane jest skąd i jak biorą się upiory i gusła. Niby wszyscy znają mniej lub bardziej mitologię słowiańską, kojarzą mary, upiory, wąpierze itp., ale ta lektura pokazuje, że nie były to przypadkowo dobierane stwory, które pasowały w opisie do choroby/zachowania, które jakoś chciało się sobie wytłumaczyć - chociarz z perspektywy czasu tak właśnie to wygląda, jak standardowe starodawne "diagnozy". Najpierw więc była tragedia, śmierć, a dopiero potem pojaiwał się upiór i na samym końcu choroby i przypadłości. Ludzie wiedzieli, niejednokrotnie przez wyrzuty sumienia, kto i dlaczego nawiedza i zsyła nieszczęścia. Przypadki, z którymi mierzyła się Słaboniowa wywołane były przez konkretne zachowania konkretnych osób,a wszystkie tytułowe "spiekładuchy" były za życia mieszkańcami wsi.
Książka zdecydowanie godna polecenia: ciekawa, dobrze napisana i pouczająca.

Teofila Słaboniwa - bohaterka, której nawet nie wiemy, że potrzebujemy i na którą z pewnością nie zasługujemy. Stara zielarka, która widzi więcej, wie więcej, a na pewno więcej rozumie, mieszka w (na pierwszy rzut oka) sielskiej wsi, do której nowoczesność wita i rozgaszcza się z pełną swobodą wyplewiając z umysłów stare sposoby, rozwiązania i zabobony, które na co dzień...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Książkę przeczytałam w formacie elektronicznym. O czym jest owa pozycja? Ano mamy tutaj wioskę Capówka, gdzieś pod Chmielowem, a więc głęboką prowincję, gdzie dawne wierzenia, przez bardziej nowoczesnych nazywane zabobonami, mają się nawet całkiem nieźle. Zwalczane są jednak przez młodsze pokolenie, a nawet niektóre starsze gospodynie twarde w swej wierze katolickiej, obawiając się posądzenia o niechrześcijańskie praktyki.
Główną osią fabuły są opowieści o mieszkańcach owej wsi i ich zmaganiach z różnymi istotami z rodzimego folkloru, trafia się nawet bies, którego amory z jedną z mieszkanek kończą się tragicznie. W każdej z nich to jednak tytułowa Slaboniowa wiedzie prym, ratując osadników przed duchami, zmorami i zakusami sił nieczystych. Czas akcji, jaki sugeruje powieść to późny PRL, co jest dość istotne by dostrzec antagonizmy występujące w książce. Mamy tu kult nowoczesności, odrzucenia ludowych podań i tradycji na rzecz zapatrzenia w lifestyle typowy dla miast z betonu i stali reprezentowany głównie przez młodsze pokolenie. Są też jednak ostoje dawnych zwyczajów w osobach Słaboniowej czy Babki jednej z bohaterek. Jednak wciąż nawiedzające Capówkę zło zmusza do przyznania, że dawne podania nie tracą na aktualności, a ignorowanie ich czy próby racjonalizacji nie przynoszą efektów.
Capówka to miejsce, gdzie świat duchów i upiorów przenika do świata ludzi i nie jest to przyjazna koegzystencja.
Książka to nie tylko zbiór opowiadań grozy z motywem słowiańskiej mitologii, to świetnie nakreślony katalog wiejskich obrazków: przyzwolenie na pijaństwo chłopa, obyczajową dulszczyznę, plotkarskie zapędy gospodyń, ścieranie się nowoczesności z tradycją.
Dodatkowym atutem jest stylizacja języka bohaterów Capówki. To uwiarygadnia i dodaje smaczku każdej z opowieści.
Lektura pozostawia niedosyt. Sielski świat wsi, spokojnej egzystencji ludzi blisko natury, nawet jeśli zakłócany przez ingerencję złych mocy kusi i wabi, ale też zachęca do refleksji. Po przeczytaniu ostatniej karty pozostaje niedosyt, że o to już koniec.

Książkę przeczytałam w formacie elektronicznym. O czym jest owa pozycja? Ano mamy tutaj wioskę Capówka, gdzieś pod Chmielowem, a więc głęboką prowincję, gdzie dawne wierzenia, przez bardziej nowoczesnych nazywane zabobonami, mają się nawet całkiem nieźle. Zwalczane są jednak przez młodsze pokolenie, a nawet niektóre starsze gospodynie twarde w swej wierze katolickiej,...

więcej

mniej

Pokaż mimo to