"Ostatecznie można powiedzieć, że europejska identyczność kulturalna utwierdza się w odmowie przyjęcia jakiejkolwiek identyfikacji zakończonej, więc w niepewności i niepokoju. [...] Utwierdzamy przecież obecność własną w kulturze europejskiej przez umiejętność zachowania krytycznego dystansu względem samych siebie, przez zdolność patrzenia na siebie cudzymi oczami, przez to, że cenimy tolerancję w życiu publicznym, sceptycyzm w życiu intelektualnym, potrzebę konfrontowania wszystkich możliwych racji [...] krótko mówiąc przez to, że zostawiamy otwartym pole niepewności" (15, 20).

"Utopia doskonałej autonomii człowieka i nadzieja na jego doskonalenie się nieskończone są, być może, najbardziej skutecznymi narzędziami samobójstwa, jakie kultura nasza wynalazła" (152).

"Ostatnim słowem ideału wyzwolenia totalnego jest sankcja dla gołej przemocy; ostatecznie, jest on zgodą na despotyzm i zniszczenie kultury" (153).

"Liberalna zasada przez konsekwentne zastosowanie przeobraża się w swoje przeciwieństwo, albo, innymi słowy, jej całkiem konsekwentne zastosowanie jest po prostu niemożliwe" (167).

"Wielu ludzi [Oświecenia] żyło nie uprzytamniając sobie, że byli mieszkańcami dwóch nie dających się pogodzić światów i cienką skorupką chroniło komfort wiary, ufając jednocześnie postępowi, prawdzie naukowej i technologii naukowej" (205).

"Można rozsądnie utrzymywać, że nowoczesne doktryny liberalne były historycznie zakorzenione w biblijnej wierze, iż w sensie podstawowym wszystkie istoty ludzkie są równe i równie cenne" (239).

"Z Oświecenia wyrosły racjonalizm, pogarda dla tradycji i nienawiść do całej mitologicznej warstwy kultury - owocowały w komunizmie nie tylko w postaci brutalnych prześladowań religijnych; wyrażały się także jako zasada [...] wedle której jednostki ludzkie są całkowicie wymienialne, a życie jednostek liczy się o tyle tylko, o ile są one narzędziami sprawy ogólnej, czyli państwa, jako że nie ma racjonalnych podstaw, by przypisywać osobowości ludzkiej jakikolwiek szczególny, nieinstrumentalny status; [oświeceniowy] racjonalizm przerodził się tedy w ideę niewolnictwa. [...] Bankructwo ideowe [komunizmu] jest zarazem porażką tegoż Oświecenia, którego był ostatnim, najbardziej konsekwentnym, a przez to samoniszczycielskim, wyrazem"
(311-312, 319).

"Ostatecznie można powiedzieć, że europejska identyczność kulturalna utwierdza się w odmowie przyjęcia jakiejkolwiek identyfikacji zakończonej, więc w niepewności i niepokoju. [...] Utwierdzamy przecież obecność własną w kulturze europejskiej przez umiejętność zachowania krytycznego dystansu względem samych siebie, przez zdolność patrzenia na siebie cudzymi oczami, przez...

Niektóre z zawartych tu esejów pokrywają się z tymi z książki "czy diabeł może być zbawiony".

Niektóre z zawartych tu esejów pokrywają się z tymi z książki "czy diabeł może być zbawiony".