Książka okazała się wielkim rozczarowaniem: cały dyskurs został mocno zideologizowany (ech, ci Francuzi),co odbyło się kosztem rzeczowej, merytorycznej i bezstronnej analizy. Pojawiło się wiele uproszczonych, rażąco wręcz nieobiektywnych wniosków, jak ten na temat wczesnochrześcijańskich kontrowersji trynitologicznych. Nie sposób oczekiwać od Veynego umocowania w materiale źródłowym (literackim, ikonograficznym),komparatystycznych zestawień, erudycji, egzegezy filologicznej; w każdym razie ja takowych cech nie dostrzegłem. Odniosłem za to wrażenie, że francuski badacz napisał swoją książkę pod tezę. W ostatecznym rozrachunku jest to jedna z najsłabszych prac historycznych dotyczących starożytnego Kościoła, jakie miałem w ręce.

Książka okazała się wielkim rozczarowaniem: cały dyskurs został mocno zideologizowany (ech, ci Francuzi),co odbyło się kosztem rzeczowej, merytorycznej i bezstronnej analizy. Pojawiło się wiele uproszczonych, rażąco wręcz nieobiektywnych wniosków, jak ten na temat wczesnochrześcijańskich kontrowersji trynitologicznych. Nie sposób oczekiwać od Veynego umocowania w materiale...

Książki Paula Veyne'a to jak zawsze niesamowity pokaz erudycji i głębi spojrzenia na świat starożytny. Jak zawsze pełne są ciekawych wniosków i zaskakujących spostrzeżeń. Nie inaczej jest tym razem. Autor ukazuje IV stulecie jako okres kluczowy dla przyszłego rozwoju chrześcijaństwa. Przedstawia rozwój tej religii na tle innych kultów tej epoki akcentując te cechy, które ją najbardziej wyróżniały. Analizuje również przyczyny nawrócenia Konstantyna i dochodzi do wniosku, że w tej materii najważniejszą rolę odegrały osobiste odczucia religijne cesarza. Nie zgadza się więc z poglądami niektórych badaczy, którzy twierdzą, że monarcha dokonał konwersji dla umocnienia swej władzy. Veyne pisze też o skomplikowanej sytuacji, w jakiej znalazł się Konstantyn po 312 r.: był protektorem Kościoła, choć jednocześnie wcale nie był jego członkiem. Narracja doprowadzona jest do wojny Teodozjusza z Arbogastem i Eugeniuszem (394 r.),którą Autor nazywa "pierwszą wojną religijną" i końcem dwubiegunowego świata pogańsko-chrześcijańskiego. Słusznie też powiązał fakt wydania antypogańskich edyktów Teodozjusza z prowadzoną wówczas wojną przeciwko uzurpatorom z zachodu. Pierwszy raz natrafiłem na tę stosunkowo oczywistą konstatację. Veyne jest w swoich wywodach bardzo przekonujący. Poza tym posługuje się pięknym językiem (plus dla tłumacza za umiejętne jego oddanie!),odwołuje się do ogromnej liczby badaczy oraz pisarzy. Ma też jakiś niesamowity talent do pisania o chrześcijaństwie, a warto tu wspomnieć, że bynajmniej nie jest osobą wierzącą. Podsumowując jest to wyjątkowo interesująca pozycja, szczerze polecam zainteresowanym tym okresem, który odegrał tak wielką rolę w rozwoju naszej europejskiej cywilizacji.

Tomasz Babnis

Książki Paula Veyne'a to jak zawsze niesamowity pokaz erudycji i głębi spojrzenia na świat starożytny. Jak zawsze pełne są ciekawych wniosków i zaskakujących spostrzeżeń. Nie inaczej jest tym razem. Autor ukazuje IV stulecie jako okres kluczowy dla przyszłego rozwoju chrześcijaństwa. Przedstawia rozwój tej religii na tle innych kultów tej epoki akcentując te cechy, które ją...