"Napisy wyryte na marmurach muzeum szeptały do niego, gdy przechodził, jak żywe wargi. Przybył na spotkanie z nimi, oślepiony blaskiem księżyca i cieniem spływającym z kolumn."

„Z kobietą można zrobić tylko trzy rzeczy – powiedziała kiedyś Clea. - Można ją kochać, cierpieć przez nią albo też wykorzystać ją jako motyw literacki.”

Jeżeli kogoś natura obdarzyła taką wrażliwością, że potrafi zachwycić się tymi krótkimi fragmentami powyżej, cała powieść, która swym liryzmem i polotem wznosi się wysoko ponad zwykłe sztukatorstwo i pospolitą wyobraźnie, ten przeżyje długie godzinny przy obficie zastawionym stole literackiego szaleństwa. To strony zapełnione gęstą prozą, w której pojedyncze zdania są naprawdę majstersztykiem wyczucia i formy. Jednak rozbudowane opisy mogą być nużącym elementem wielkiej mozaiki Kwartetu Aleksandryjskiego, przynajmniej jej pierwszej części. Chwilami snuta w niecodziennej narracji opowieść, wydaje się trącić cierpkością czytelniczą.

Czytając nie mogłem się zdecydować, czy uwielbiam czy nienawidzę tego, co czytam. Chyle czoło przed rozmachem i pojemnością opowieści, a z drugiej strony, mam w sobie pewien zawód. Zdaje się, że tonąłem w jej klimacie i wielokrotnie gubiłem wątek myślowy narratora. Trzeba dość dużego skupienia i wytrwałości. Może dzieje się tak za sprawą specyficznego klimatu powieści spowitej nieustannym snem, błądzeniem, krystalizowaniem i zmętnianiem pojęć, szukaniem i kochaniem, wielością niebagatelnych konstrukcji językowych, wszystko spotęgowany jakby mocą pragnień bohaterów i ich barwnym osobowościami.

Można porównać Justynę do Nieznośnej lekkości bytu, gdzie ociężałość egzystencjalnych przemyśleń przeplata się z lekkością codziennych gestów, które ratują bohaterów przed ostatecznym pochłonięciem w absurd i pustkę. Znaczenie ma to, co rozgrywa się na bezpośredniej, przejrzyście naocznej i najprostszej warstwie relacji międzyludzkiej; reszta jest niepotrzebną spekulacją.

"Po południu tego samego dnia wysłałem jej trochę pieniędzy i cieszyłem się, wyobrażając sobie, że będzie mogła kupić sobie jakąś ładną suknię czy choćby wydać całą sumę na głupstwa."

Zapewne po przeczytaniu całego Kwartetu, dam jeszcze jedną szansę Justynie, by jej urok i piękno pełniej mi się objawiły:)

"Napisy wyryte na marmurach muzeum szeptały do niego, gdy przechodził, jak żywe wargi. Przybył na spotkanie z nimi, oślepiony blaskiem księżyca i cieniem spływającym z kolumn."

„Z kobietą można zrobić tylko trzy rzeczy – powiedziała kiedyś Clea. - Można ją kochać, cierpieć przez nią albo też wykorzystać ją jako motyw literacki.”

Jeżeli kogoś natura obdarzyła taką...