"Upadek i śmierć szacha Iranu" to druga obok wspomnień cesarzowej Farah książka, w której rewolucja irańska oraz śmierć Mohammada Rezy zostały opisany z pozycji bliskich monarchii. Książka Nahavandiego jest na pewno bardziej wyważona, mniej emocjonalna od wspomnień Farah, a poza tym bardzo dokładnie rejestruje najważniejsze wydarzenia polityczne, które doprowadziły do zmiany ustroju w Iranie. Autor ukazuje samego siebie jako wiernego sługę dawnego systemu, ale zarazem w wielu miejscach wytyka władcy popełnione błędy, niewłaściwe nominacje, nadmierną wiarę w poparcie Ameryki. Bardzo często podkreśla propagandowe wykorzystywanie pewnych wydarzeń, kłamliwe pogłoski bez pokrycia, które przyczyniły się do pozytywnego przyjęcia rewolucji na Zachodzie. Później obraz islamistycznego Iranu miał się zmienić, ale błąd został już popełniony. Nahavandi idzie nawet dalej i wyraźnie łączy poparcie udzielone irańskim rewolucjonistom z rozwojem muzułmańskiego terroryzmu pod koniec XX w.

Bardzo dobrze oceniam tę pracę. Ma ona walor publikacji naukowej ale zarazem quasi-reportażu z ostatnich dni istnienia monarchii w Iranie. Moim zdaniem w wielu miejscach Autor mydli nieco oczy czytelnikom podając informacje o rosnących wskaźnikach gospodarczych (wiemy, jakie przełożenie miały te wskaźniki na poziom życia mieszkańców na przykładzie PRL), bagatelizuje pewne błędne posunięcia rządu, ale zarazem niejednokrotnie piętnuje niewłaściwe decyzje szacha i jego ludzi, czy rywalizację między wojskiem a tajną policją. Nade wszystko pokazuje jednak, jaka była alternatywa dla ówczesnego systemu rządów. Książka napisana została wyraźnie pod odbiorcę francuskiego, a to przecież właśnie Francja ugościła Chomeiniego... Autor dobrze pokazuje, jakie błędy popełnił Iran i jakie błędy popełnił Zachód, który - do pewnego stopnia - wyhodował potwora, nad którym później nie był już w stanie zapanować.

Tomasz Babnis

"Upadek i śmierć szacha Iranu" to druga obok wspomnień cesarzowej Farah książka, w której rewolucja irańska oraz śmierć Mohammada Rezy zostały opisany z pozycji bliskich monarchii. Książka Nahavandiego jest na pewno bardziej wyważona, mniej emocjonalna od wspomnień Farah, a poza tym bardzo dokładnie rejestruje najważniejsze wydarzenia polityczne, które doprowadziły do...