James Burke, brytyjski popularyzator nauki proponuje nam wybór historycznych ciekawostek i informacji, których z pozoru nie da się powiązać. Trudno przecież wyjaśnić, co wspólnego ma laser z bitwą pod Trafalgarem czy „Wesele Figara” z myśliwcami typu Stealth. Burke mianuje się jednak specjalistą od takich pytań, co więcej – specjalistą od udzielania na nie odpowiedzi.
W pierwszej chwili rodziła się u mnie obawa przed natłokiem przypadkowych informacji. Tymczasem z następną kartką przypuszczamy atak na Trypolis i zaczynamy się zastanawiać, jaki to może mieć wpływ na powstanie paluszków rybnych. Szybko można się też dowiedzieć, że da się wskazać związek przyczynowo-skutkowy między chłopcem z epoki kamienia, a fotokopiarką.

Pomysł jest ciekawy. Autor przytacza kolejne interesujące fakty i postacie historyczne, by z ich pomocą snuć misterną sieć logicznych powiązań. W ten sposób potrafi wciągnąć w intrygującą opowieść, w której najważniejszy jest nie finał, lecz sposób w jaki do niego docieramy.
Nie brakuje tu i żartu i uszczypliwości. Język, którym Burke operuje jest jednocześnie dynamiczny i przejrzysty. To ułatwia szybkie, często niezauważalne przejścia od chociażby propagandy politycznej do powstania nylonu albo od lektury „Człowieka w żelaznej masce” do idei poduszkowca.

Można też wypunktować autorowi pewne niedoskonałości – jak na przykład umowność w jego sposobie przedstawiania historii. Burke zarysowuje sposób myślenia wybranego bohatera, po czym łączy go z innym, używając stwierdzeń typu „podobnie myślał”, „prezentował podobne podejście” albo „z takiego samego założenia mógł wyjść”. Nie odbiera to logicznego sensu samej treści, ale budzi wątpliwości czy takie ujęcie tematu jest uzasadnione. Nie znaczy to jednak, że ktoś rozpoczynający swoją przygodę z historią będzie się czuł źle. Książka stanowi dobry pretekst do poszukiwań historycznych oraz prowokuje do zgłębiania dziejów nauki. Przedstawia oryginalne podejście do przeszłości. W kontrowersyjny sposób łączy ze sobą fakty i postacie, poddając czytelnika próbie wiedzy i inteligencji – warto tu jednak zachować odrobinę krytycyzmu. Samą książkę się jednak chłonie. Również ze względu na proponowany przez autora schemat czytania. Treść podzielona jest tu na 25 rozdziałów, a każdy z nich zawiera dwa wątki, które mają wspólny początek. Pierwszy czytamy wyłącznie po lewych stronach, drugi zaś po prawych. Szkoda jednak, że tak mało wśród nich polskich akcentów.

James Burke, brytyjski popularyzator nauki proponuje nam wybór historycznych ciekawostek i informacji, których z pozoru nie da się powiązać. Trudno przecież wyjaśnić, co wspólnego ma laser z bitwą pod Trafalgarem czy „Wesele Figara” z myśliwcami typu Stealth. Burke mianuje się jednak specjalistą od takich pytań, co więcej – specjalistą od udzielania na nie odpowiedzi.
W...