Na wstępie przepraszam, że taka długa opinia... Jest mi wstyd i źle mi z tym, że ktoś poświęci na poniższe bzdety swój drogocenny czas. Mam nadzieję, że nie będzie to czas wyjęty z życia, ale zachęci to do refleksji nad naszym miejscem w Europie i postrzeganiem tych, których rzekomo w tej Europie nie ma.

Nie pamiętam, czy już o tym pisałem, ale aby przeczytać pewne książki, trzeba wejść z nimi w pewną szczególną relację. Niczym chłopak mijający co dzień dziewczynę, która z początku go wcale nie interesuje.

Z czasem jednak takie codzienne - jakby nie patrzyć - spotykanie staje się nieodłącznym punktem każdego dnia. Gdy go brakuje - dzieje się źle. Chłopak chce więcej. Niczym u Mickiewicza "czegoś mi braknie, kogoś widzieć żądam". Zwykłe mijanie przestaje być wystarczające. Chłopak zagaja wreszcie do dziewczyny (abstrahuję, czy jest to łatwy przypadek czy nie, nie o to tu chodzi) i zaraz po tym rusza cała lawina.

Znajomość nabiera intensyfikacji, relacja się pogłębia, bywa mniej lub bardziej burzliwa, ma chwile zwątpienia i rutyny, lecz także szału i bezwarunkowego oddania. w pewnym momencie relacja ta przeradza się w poważny związek i jego kolejne etapy, a czasem idzie w przeciwną stronę.

Z czytelnikiem i książką jest podobnie - albo się odkłada książkę danego autora i się do niego nie wraca, albo bezwarunkowo oddaje się swoje życie i zostaje się z nim na dobre i złe (czyli mówiąc krótko - czyta go/ją dalej).

No dobrze. Tyle rozwlekłego wstępu tylko po to, abym krótko stwierdził, że tyle razy przechodziłem koło półki z tą książką, że wreszcie pod wpływem pewnego impulsu ją przeczytałem. I jakże było warto!

Andruchowycz teksty zawarte w tej książce publikował mniej więcej w latach 2002-2006. Sporo tam wspomnień z przełomu lat 80. i 90. XX w. Żeby było śmiesznie i oklepanie jak zwykle - aktualne jak nigdy, zwłaszcza te teksty w kontekście niedawnych zajść na kijowskim Majdanie.

Przyznam szczerze - mam wyrzuty sumienia. Bo w naszym myśleniu niewiele się zmieniło. Jesteśmy w Unii prawie 10 lat i już niektórzy zapomnieli, jak to było, gdy na granicach stało się w kolejkach do odprawy, a na Zachodzie wszystko było takie inne. Nie oszukujmy się, to wciąż świeże wspomnienia. Tymczasem za niemal całą naszą wschodnią granicą nic się nie zmieniło, tyle że my jesteśmy po tej wygodniejszej stronie szlabanów.

Andruchowycz całą tę sytuację przedstawia w sposób groteskowy, ironiczny, jednak czasem tupnie nogą. Ma mimo wszystko świadomość, że to wciąż mało, a poczucie własnej wartości, dystans do siebie i zachodnich Europejczyków oraz (auto)ironia są jego orężem, które pozwolą jemu wszystkie te niedogodności przetrwać.

Polecam w szczególności w kontekście wspomnianych wydarzeń społeczno-politycznych, które w ostatnich tygodniach mają miejsce na Ukrainie. Książka ta to także swoiste lusterko - ku przestrodze, co by nie szufladkować przedwcześnie i nie rozpychać się w tym maśle, jak na porządnego pączka przystało.

Na wstępie przepraszam, że taka długa opinia... Jest mi wstyd i źle mi z tym, że ktoś poświęci na poniższe bzdety swój drogocenny czas. Mam nadzieję, że nie będzie to czas wyjęty z życia, ale zachęci to do refleksji nad naszym miejscem w Europie i postrzeganiem tych, których rzekomo w tej Europie nie ma.

Nie pamiętam, czy już o tym pisałem, ale aby przeczytać pewne...