Ponad 100 lat temu Maria Montessori stworzyła system edukacji, który rzucił zupełnie nowe światło na pedagogikę, akcentując pracę „dla dziecka” i odkrywając jego naturalny, kierowany wewnętrznymi siłami rozwój. W myśl tej metody dla prawidłowych postępów dziecka należy stworzyć mu przestrzeń pozwalającą na spontaniczność i twórczość oraz umożliwić wszechstronny rozwój psychofizyczny, kulturalny i społeczny. Koncepcja Marii Montessori przyczyniła się do zmiany tego, w jaki sposób pojmujemy dzieciństwo, jaką rolę w społeczeństwie przypisujemy dzieciom i jaką odpowiedzialność za ich kształtowanie – dorosłym.

Umysł dziecka. Chłonny umysł to wyjątkowa, rewolucyjna publikacja, zbierająca 50 lat doświadczeń naukowych Marii Montessori i jej praktycznej pracy z dziećmi. Autorka poświęciła tę książkę energii umysłowej, dzięki której dziecko osiąga w ciągu kilku lat samodzielność – bez nauczycieli, bez jakichkolwiek powszechnych pomocy edukacyjnych, nawet pozostawione samo sobie, a często wręcz napotykając przeszkody, staje się zdolne do skonstruowania i utrwalenia wszystkich cech ludzkiej osobowości.

Biblioteka Marii Montessori to wyjątkowa seria wydawnicza, która obejmuje już kilkanaście tomów pism Autorki, w znakomitej większości niedostępnych wcześniej polskiemu czytelnikowi. Patronat merytoryczny nad jej powstawaniem ma Association Montessori Internationale, organizacja założona w 1929 roku przez Marię Montessori oraz jej syna, Mario.

Dzieło, które my, dorośli, mamy do wykonania, nie polega na nauczaniu, tylko na wspieraniu dziecięcego umysłu w pracy nad jego rozwojem. Cudownie byłoby, gdybyśmy naszą pomocą, inteligentnym traktowaniem dziecka, zrozumieniem jego życiowych potrzeb, mogli przedłużyć okres, w którym dziecięcy chłonny umysł zachowuje swoją aktywność.

Z tekstu

W 1949 r. Dr Montessori wróciła do Indii z pierwszym powojennym kursem dla nauczycieli. Podobnie jak miało to miejsce przy okazji kursu londyńskiego w 1946 r., studenci skrupulatnie notowali każde słowo, a ten archiwalny zapis został wydany w postaci książki Wykłady londyńskie 1946. Kurs w Indiach zwieńczyło prawie natychmiastowe wydanie Absorbent Mind, czyli „Chłonnego umysłu”, wkrótce Maria Montessori zdecydowała się jednak napisać swoje wykłady sama. Jej decyzja była podyktowana wieloma względami, m.in. wieloletnią już obserwacją popularyzacji metody na świecie i potrzeby doprecyzowania niektórych wątków, a także zwieńczeniem dojrzałej myśli o dziecku, którą chciała jeszcze wyrazić w najbardziej naturalny dla siebie sposób, czyli w swoim ojczystym języku. W 1952 r., krótko przed śmiercią Dr Montessori, ukazała się książka La mente del bambino. Mente assorbente, czyli Umysł dziecka. Chłonny umysł. To właśnie ta publikacja stanowiła podstawę przekładu, który trafia właśnie do rąk Czytelników jako czternasta pozycja Biblioteki Marii Montessori.

Maria Montessori konsekwentnie, od dekad, głosiła te same idee, czemu zatem ta książka zawdzięcza swój rewolucyjny charakter? Przesiąkanie tak wielkich i trudnych do zaakceptowania stwierdzeń jest dość powolne, więc i odsunięcie w czasie efektu ich oddziaływania wydaje się czymś normalnym. Rewolucyjność tej publikacji polegała przede wszystkim na zebraniu w jednym tomie ogromu wiedzy zgromadzonej w wyniku pół wieku systematycznych obserwacji dziecka w wielu różnych miejscach na świecie. Choć nie brakowało badaczy dziecka, to nikt inny wcześniej nie rzucił na dziecko światła z takim naukowym obiektywizmem, uwzględniającym istotę człowieczeństwa. Nastała era dziecka i już w samym tym fakcie można upatrywać swoistego przewrotu.

Sylwia Camarda