Dowiedziałam się kiedyś od znajomych z nieco bardziej rumianego niż moje pokolenia, że ta książka kiedyś była swoistym "must read". Dlatego znalazłam ją w antykwariacie na Nowym Świecie i przeczytałam.

Sam tytuł książki to pochodząca z języka portugalskiego gra słów, mająca kilka znaczeń. Odnosiła się ona zarówno do działań inkwizycji i oznaczała publiczne przyznanie lub wyrzeczenie się wiary przez heretyka, a także wykonanie kary śmierci na tym, któremu udowodniono wyznawanie herezji. Określenia tego używano także do opisania aktu spalenia heretyckich ksiąg. Zwrot używany jest też jako ogólniejsze określenie publicznego przyznania się do czegoś i w końcu autodafe to samospalenie. Uważam, że kluczem do odczytania sensu tytułu tej powieści jest ostatnie z wymienionych znaczeń.

Samospalenie głównego bohatera, którym jest inteligentny i bardzo mądry profesor żyjący w hermetycznym świecie swoich książek, ma wymiar symboliczny. Odnosi się ono do decyzji jaką ten żyjący w oderwaniu od rzeczywistości mężczyzna podejmuje w sferze swojego życia prywatnego. W tym miejscu pojawia się druga z głównych postaci powieści służąca Teresa, którą profesor Kien pojmuje za żonę pod wpływem mało przemyślanego impulsu, mającego mu zapewnić wygodę domowej codzienności. Samospalenie intelektu w konfrontacji z przyziemną prymitywną logiką niewykształconej kobiety, która z czasem zaczyna dominować w domu swojego małżonka spychając go do coraz odleglejszych zakątków ponurego, wypełnionego książkami mieszkania. Zachłanny materializm pożerający ideę i swobodę ducha. Cwaniactwo, bezkompromisowość, a w końcu okrucieństwo Teresy wobec męża prowadzi tego idealistycznego myśliciela do piekła codzienności we wspólnym życiu z esencją ordynarnej zachłanności u boku.

Powieść o ludziach, książkach, pieniądzach, o ideałach, duchowej delikatności i jej braku, o moralności, obiektywizmie i subiektywizmie spoglądania na świat, krwawej konfrontacji wrażliwości intelektu z siłą prymitywnej determinacji posiadania. A wracając do zagadkowego tytułu - oczywiście nie obywa się i bez pożaru. Ale o jego przyczynach i symbolice niech już opowie Canetti w swojej niezwykłej książce. Polecam.

Dowiedziałam się kiedyś od znajomych z nieco bardziej rumianego niż moje pokolenia, że ta książka kiedyś była swoistym "must read". Dlatego znalazłam ją w antykwariacie na Nowym Świecie i przeczytałam.

Sam tytuł książki to pochodząca z języka portugalskiego gra słów, mająca kilka znaczeń. Odnosiła się ona zarówno do działań inkwizycji i oznaczała publiczne przyznanie lub...