Historia angielskiego chłopca dorastającego w czasie II wojny w obozie dla internowanych pod Szanghajem. Z przedwojennego dobrobytu wpada w drugą skrajność: głód, codzienna śmierć dookoła, powszechna przemoc, skrajne postawy ludzkie: łajdactwo lub szlachetność, Dla chłopca to jedyna rzeczywistość, do której się łatwo przystosowuje; to trudna szkoła życia. Książka jest mocnym oskarżeniem wojny.

Książka, oparta na przeżyciach autora, opisuje historię Jima, angielskiego chłopca z Szanghaju, syna fabrykanta, żyjącego w dobrobycie, w domu z basenem. Jim nie może pojąć jak para ludzi (rodzice jego guwernantki) może mieszkać w jednym pokoju. Chłopak jest zafascynowany samolotami i lotniskami.

Okupacja Szanghaju przez Japończyków, przynosi rozłąkę z rodzicami, 11-letni Jim trafia do obozu dla internowanych, który jest dla niego brutalną szkołą życia: przemoc, krew, trupy, głód, ludzie zdolni do każdej podłości aby tylko przeżyć w skrajnych warunkach. Inni z kolei ludzie pokazują prawdziwą szlachetność: „jesteśmy tyle warci, ile nas sprawdzono” jak mówi poetka. A dla Jima to wciąż zabawa, przygoda, dzięki swojej energii i sprytowi zawsze potrafi zdobyć dla siebie dodatkową porcję pożywienia, co w obozie jest sprawą zupełnie podstawową, decyduje o przeżyciu lub śmierci. I dalej fascynuje się lataniem.

Rozdarty między dwoma mentorami, którzy prezentują dwie koncepcje drogi życiowej: doktor Ransom (obowiązek, praca, nauka, honor) i Basie (spryt, chciwość, zaradność), Jim buduje własną tożsamość i obawia się końca wojny, bo obóz jest całym jego życiem i światem, a o rodzicach już zapomniał.

A potem obóz zostaje ewakuowany i jest jeszcze gorzej. Wstrząsający jest opis marszu głodowego, gdy Jim ma chwilę załamania, nie ma siły iść, chce zostać i umrzeć, ale współtowarzysze nakłaniają go do dalszego marszu i życia.

Bardzo dobry jest opis tygodni czy miesięcy, gdy wojna już się kończy, Japończycy się poddali, a nowe władza jeszcze się nie zjawiła. To dziwny czas, w okolicach Szanghaju grasują bandy maruderów, byłych internowanych, Chińczyków, toczy się bezwzględna walka o zrzucaną przez amerykańskie samoloty żywność. To czas w którym życie człowieka jest niewiele warte, bezwzględność, śmierć, głód, człowiek człowiekowi wilkiem, świat dla Jima znany i znajomy, kolejny semestr jego uniwersytetu życia.

Rzecz jest oparta na wspomnieniach Ballarda, który przeżył jako chłopiec kilka lat w obozie dla internowanych. Myślę, że przeżycia wojenne w dużym stopniu ukształtowały jego charakter. Co ciekawe, w wieku dojrzałym latał na samolotach.

To mocna, wstrząsająca proza, będąca oskarżeniem wojny, która zabiera dzieciom normalny, pogodny czas dzieciństwa, a z dorosłych czyni bestie.

Słuchałem audiobooka w dobrej interpretacji Leszka Teleszyńskiego.

Historia angielskiego chłopca dorastającego w czasie II wojny w obozie dla internowanych pod Szanghajem. Z przedwojennego dobrobytu wpada w drugą skrajność: głód, codzienna śmierć dookoła, powszechna przemoc, skrajne postawy ludzkie: łajdactwo lub szlachetność, Dla chłopca to jedyna rzeczywistość, do której się łatwo przystosowuje; to trudna szkoła życia. Książka jest...