Między 1964 a 1966 r. – pisze Philip Wilkinson w książce „Architektura – wizje niezrealizowane” – w świecie architektury pojawiła się koncepcja Kroczącego Miasta – metropolii złożonej z mobilnych struktur zdolnych do poruszania się na olbrzymich, teleskopowych odnóżach ze stali. Pomysł wydawał się żywcem wzięty z literatury science fiction i być może miał więcej wspólnego ze sztuką rysunku i kolażu niż z tym, co zwykle postrzegamy jako architekturę. A przecież twórcą Kroczącego Miasta był Ron Herron, architekt z krwi i kości (...).

W jakim stopniu późniejsze wizje science fiction wzorowały się na powstałych w latach sześćdziesiątych projektach? Czerpać z nich musiał na pewno Christopher Priest, pisząc wydany w 1974 roku „Odwrócony świat”. W powieści tej mobilne miasto przemierza zrujnowaną Ziemię, podążając za nieokreślonym „optimum”. Również w cyklu „Żywe maszyny” Philipa Reeve’a akcja dzieje się w spustoszonym przez wojnę 60-minutową uniwersum. Po świecie zaś przemieszczają się olbrzymie, drapieżne metropolie, takie jak Londyn, pożerające mniejsze, niezdolne do obrony miasteczka.

Pierwsza część – „Zabójcze maszyny” – przeznaczona jest raczej dla młodzieży niż dla dorosłego czytelnika. Fabuła okazuje się dość przewidywalna, zaś postacie jednowymiarowe i schematyczne, a jednak warto poznać powyższą powieść dla owej niebanalnej, postapokaliptycznej wizji drapieżnych miast. Również wartka, trzymająca w napięciu akcja będzie z pewnością tym, co przyciągnie młodego czytelnika. Nic dziwnego, iż na podstawie książki powstała sygnowana nazwiskiem Petera Jacksona, nakręcona z rozmachem ekranizacja filmowa.

„Złoto drapieżcy” opowiada o dalszych losach głównych bohaterów „Zabójczych maszyn”: Toma i Hester. Tym razem trafiają oni do sunącego w odległych rejonach lodowego miasta. Niestety autor nie wykorzystał potencjału tkwiącego w powyższej koncepcji. Zamiast nastrojowej, mrocznej opowieści o skutej lodem północy Reeve serwuje nam ckliwą historię o miłości, zaś zachowania bohaterów wiedzionych zazdrością wydają się wyjątkowo irracjonalne.

Nadzieję budzi natomiast zakończenie, pozwalające przypuszczać, iż kolejna część serii wniesie nową jakość do opowieści. Czy tak się stanie? Mam nadzieję, w przeciwnym razie lepiej pozostać przy pierwszej części „Żywych maszyn”, gdyż gwarantuje ona rozrywkę na przyzwoitym poziomie, która zadowoli niejednego czytelnika. Niestety nie mogę powiedzieć tego samego o „Złocie drapieżcy”.

Ewa Szymczak