Wraz z upływem czasu i liczbą przeczytanych w życiu książek coraz częściej stwierdzam, że to nie czytelnik wybiera książki, tylko one wybierają osobę, która w danym momencie najbardziej potrzebuje takiego, a nie innego zestawu słów, idei, inspiracji. Tak na pewno było z książką „Manufaktura codzienności” Joanny Matusiak, zupełnie bowiem nie pamiętam, co mną kierowało podczas wybierania jej do zestawu kolejnych lektur. Nic nie wiedziałam o autorce, nigdy wcześniej nie natknęłam się na jej notki ani zdjęcia na Instagramie, a książka miała być w zasadzie niespodzianką i miłą odskocznią od poważnych i trudnych lektur spod znaku klasyki literatury powszechnej i publikacji naukowych. I, w rzeczy samej, doskonale spełniła oba zadania, ale stała się też czymś więcej – zachętą do zatrzymania się, refleksji i inspiracją do pewnych zmian.

W tomie odnajdziemy zmienną powtarzalność codziennych poranków, refleksje związane z konkretnymi dniami (święta, rocznice, wydarzenia z życia osobistego i publiczne) i bezterminowe, myśli ważkie i błahe, uwagi osobiste i uniwersalne. Tematy poruszane przez autorkę to rozległe spektrum kwestii życia, śmierci i miłości: związki damsko-męskie, samotność, dom, rodzina, praca, uważność, przyroda, przyjaźń, Bóg, tolerancja, pasje, podróże, motywacja, odpoczynek, czas, książki, rodzicielstwo, koty, rękodzieło, czasopisma, Internet, znane osoby, rozmowy, kawa, kolory i wiele innych. A wszystko to wzbogacone o fotografie ulotnych chwil, wykonane przez autorkę i nie tylko.

Przyznam, że podczas lektury – nieśpiesznej i z licznymi zamyśleniami – doświadczyłam całej gamy emocji. Po początkowym zaskoczeniu i ciekawości przyszły zaduma, potem znużenie, irytacja (ile razy można oglądać zdjęcia nóg na łóżku, kubka kawy i kota gdzieś w pobliżu?!), wreszcie uspokojenie, kontemplacja i akceptacja oraz zrozumienie. Nie jest bowiem łatwo wyhamować własne rozpędzone do granic możliwości myśli, wyciszyć emocje i oddać się tak medytacyjnej lekturze. Wymaga to ogromnej cierpliwości, wytrwałości oraz chęci, ale nagrodą jest spokój serca, radość i wyostrzenie uważności na małe cuda codziennego życia. Zupełnie jak na tych, tak z pozoru podobnych, fotografiach „porannych nóg” – każdy poranek to powrót do tego samego ciała, które wieczorem nasz mózg na kilka godzin porzuca na rzecz szybowania w przestworzach snów, do tego samego mieszkania (domu), pościeli (śpiwora), mruczącego kota (lub szumiącej w rurach wody) i śpiewu ptaków za oknem (lub szumu samochodów mknących pobliską ulicą). Ważne, mówi między wierszami autorka, by to zauważyć, ucieszyć się z pięknego światła wpadającego przez okno, energii w wypoczętym ciele i możliwości, które otwierają się z początkiem każdego dnia. Z pozoru nic prostszego, ale w rzeczywistości dojście do tego punktu w życiu zajmuje lata, a nawet dekady.

Istotny jest jednak już pierwszy krok – stwierdzenie, że czegoś w życiu brakuje, a innych rzeczy jest za dużo. Stąd już blisko do pragnienia zmiany, przyjrzenia się temu z dystansem, ale uważnie. Zwolnienie tempa życia, porządkowanie jego elementów, wyrzucanie i odświeżanie, przesuwanie i zmiana ról. Ogromną rolę pełni w tym wszystkim uważność i docenianie każdej dobrej chwili dnia, nawet w kryzysowym okresie życia, gdy szuka się właściwego kierunku lub gdy podróż mająca na celu zmianę dopiero się zaczęła. Joanna Matusiak, obok wielu mądrych, dobrych i bardzo przemyślanych słów podsuwa i takie, by pamiętać, że to nie bycie szczęśliwym czyni nas wdzięcznymi, ale bycie wdzięcznym uczy nas szczęścia. Z wdzięcznością zatem kłaniam się autorce i wydawnictwu Helion, dziękując za ten tom słów pełnych sensu. Na pewno zajrzę do niego jeszcze nie raz.

Jowita Marzec