David Baldacci jest amerykańskim prawnikiem i pisarzem, który z racji wykształcenia i uprawianego gatunku literackiego często porównywany jest z Johnem Grishamem. Największą sławę przyniósł mu jego debiutancki thriller „Władza absolutna” wydany w 1996 roku, który doczekał się ekranizacji przez samego Clinta Eastwooda. I choć w Polsce nie może się przebić , to jego powieści regularnie goszczą na amerykańskich i europejskich listach bestsellerów. Baldacci ma w chwili obecnej kilka aktywnych cykli, a „W pułapce pamięci” to pierwszy tom z Amosem Deckerem w roli głównej.

Baldacci powiedział, że jeśli ktoś chce cudu, musi włączyć telewizor. Otóż wcale nie. Wystarczy tylko otworzyć jego książkę i już ma się do czynienia z różnego rodzaju dziwami. Obecnie konkurencja na literackim rynku jest tak wielka, że autorzy muszą nieźle pogimnastykować małe szare komórki, żeby przyciągnąć uwagę czytelników. Efekty tych ćwiczeń są niejednokrotnie nietuzinkowe, jednak w przypadku „W pułapce pamięci” tej nietuzinkowości było zbyt wiele i zamiast realistycznej powieści kryminalnej, powstało coś na kształt kryminalnego SF. Aczkolwiek powieść została skonstruowana jak najbardziej poprawnie i ogólny zarys fabuły ma ręce i nogi, to zdarzenia opisane w książce wydają się zbyt nieprawdopodobne, żeby kiedykolwiek mogły mieć miejsce. Jednak to że „wydają się nieprawdopodobne” wcale nie oznacza, że szansa na ich zaistnienie jest zerowa. W końcu sam Truman Capote (na którego autor zresztą się powołuje) opisał w swojej książce „Z zimną krwią” niezwykły ciąg wydarzeń, który doprowadził do tragedii.

Podoba mi się sposób w jaki Baldacci przedstawił historię Deckera. Informacje są dozowane, dzięki czemu czytelnik nie jest już na samym wstępie bombardowany życiorysem bohatera. A trzeba przyznać, że w tym życiu sporo się nadziało. I to niekoniecznie przyjemnych rzeczy. Już sugerując się samym tytułem można założyć, że motywem przewodnim powieści są zaburzenia pamięci. Jednak nasz detektyw nie cierpi na powszechnie znaną i często wykorzystywaną w literaturze amnezję, ale może się pochwalić niezwykłą przypadłością jaką jest pamięć absolutna. Już sama hipermnezja czyni człowieka wyjątkowym i wyróżnia go na tle innych, ale Baldacci poszedł o krok dalej i dołożył jeszcze do kompletu synestezję i prawdopodobny sawantyzm. Dla przypomnienia: synestezja to stan lub zdolność, w której doświadczenia jednego zmysłu wywołują również doświadczenia charakterystyczne dla innych zmysłów, na przykład odbieranie niskich dźwięków wywołuje wrażenie miękkości, barwa niebieska odczuwana jest jako chłodna, obraz litery lub cyfry budzi skojarzenia kolorystyczne itp. Natomiast sawantyzm wiąże się z niezrównanymi zdolnościami językowymi. Trochę tego dużo jak na jednego człowieka, nawet tak potężnej postury jak Amos Decker, nic więc dziwnego że ucierpiała na tym jego osobowość - wchodząc w posiadanie wyjątkowych umiejętności, bohater utracił te bardziej przyziemne i o wiele przydatniejsze w życiu codziennym. Mnie osobiście zafascynowały mechanizmy rządzące Deckerem i kierujące jego poczynaniami. I o ile nie przepadam za nagłymi olśnieniami to w tym przypadku takie kojarzenie faktów jest jak najbardziej uzasadnione.

Pomimo sporej dozy nierealności powieść pozostawiła po sobie bardzo pozytywne wrażenie. Postaci są barwne, historia mimo wszystko wciąga i niejednokrotnie szokuje, a zakończenie napawa optymizmem co do kontynuacji. Ogólnie jak na wprowadzenie do cyklu jest lepiej niż dobrze. Ja już sięgam po następny tom.

Natalia Neisser