Jakiś dziwny osobnik pojawia się nagle w okolicy. Jak znajduje się jeden wyróżniający się w morzu podobnych? Może czuje się widoczny, kłujący w oczy, nieprzystający, nie taki albo nawet samotny, odrzucony czy zbędny – taka bywa nasza pierwsza myśl. A dlaczego nie miałby się czuć się wyjątkowy, NADzwyczajny, barwny, dopełniający całość jak kropka nad „i” lub wykrzyknik? Jednemu często trudno, samotne działanie i życie wymaga więcej wysiłku i siły przebicia. Zatem może warto znaleźć kogoś podobnego w byciu niepodobnym? Dwóch innych to już tandem, para do pracy i podwójne wsparcie w trudnościach. Jeden i jeden znaczy więcej niż dwa, bo to już relacja, więź: dwie osoby i coś pomiędzy, dwa kosmosy i siły oddziałujące na nie, kreatywność do kwadratu i większa moc do działania. Gdy zaś dołączy trzeci, czwarty a nawet piąty to powstaje zgrany kwintet nieogranych indywidualistów, drużyna niepodrabialnych oryginałów. O tym właśnie opowiada tom „Pięciu Nieudanych” włoskiej autorki i ilustratorki Beatrice Alemagna.

Ta zabawna, ale i skłaniająca do refleksji książeczka wydaje się być idealnie skrojona na nasze czasy – niespokojne, pełne przemian społecznych, wędrówek i zmian, a także różnic między ludźmi oraz rozbuchanej indywidualizacji z jednej strony i podążania za większością z drugiej. Na uwagę zasługuje prosty, ale pełen ważkich treści tekst przyjazny dla początkującego czytelnika oraz oryginalne ilustracje o przyjaznym przesłaniu, pełne humoru, ciepła i sympatii dla bohaterów. Tom z przyjemnością przeczytają dzieci i dorośli, statystycznie podobni i nieszablonowo odstający. W książce pokazano w interesujący sposób, że o odmienności stanowić może zarówno brak jak i nadmiar, wymiarowość oraz gęstość, nie wspominając o poczuciu nieprzystawalności do ogółu. Bohaterowie szczerze i bez biadolenia opowiadają o swoich słabych stronach, ale i o wynikających z nich pięknych zaletach. Warto odnotować, że ciesząc się przyjaźnią i akceptacją w swoim małym świecie nie zastanawiają się nad swoją innością żyjąc szczęśliwie, a na co dzień mierzą się z własnymi słabościami w duchu pogodzenia się z realiami. Dopiero w konfrontacji z przybyłym gościem czują potrzebę dookreślania i opisywania siebie. Zabawna jest konstatacja, że to przybysz, Idealny – stając się mniejszością i to słabo przystosowaną – okazuje się być nieadekwatny i nie na miejscu w ich małym magicznym domku.

Nie sposób nie postawić sobie po lekturze pytań o znaczenie pojęć normalność, większość, pożytek czy adekwatność. Książka stanowi wspaniałą okazję do rozmów z dziećmi o podobieństwach i różnicach między ludźmi, może także służyć jako inspiracja do przygotowania warsztatów pomagających odkryć potencjał każdego dziecka i podnieść jego samoocenę. Dobrze jest przy tym pamiętać, że jedna wyróżniająca się w tłumie osoba to czasem zalążek dramatu, ale pięciu oryginałów to już grupa i nowa jakość społeczna. Kto wie, może wkrótce dołączą kolejni? Ważne, by każdy z nich był – ni mniej ni więcej – tylko aż sobą.

Jowita Marzec