Judasz
- Kategoria:
- literatura piękna
- Seria:
- Mistrzowie Literatury
- Tytuł oryginału:
- Judas
- Wydawnictwo:
- Rebis
- Data wydania:
- 2021-01-01
- Data 1. wyd. pol.:
- 2021-01-01
- Liczba stron:
- 363
- Czas czytania
- 6 godz. 3 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788381882477
- Tłumacz:
- Leszek Kwiatkowski
- Tagi:
- literatura hebrajska literatura izraelska Leszek Kwiatkowski
- Inne
Książka nominowana w Plebiscycie Książka Roku 2015 lubimyczytać.pl w kategorii Literatura piękna.
Zimą 1959 roku Szmuel Asz przerywa studia na Uniwersytecie Hebrajskim ze względu na osobisty kryzys wywołany pogorszeniem się sytuacji materialnej, porzuceniem przez dziewczynę oraz poczuciem, że jego praca magisterska pt. "Jezus w oczach Żydów" utknęła w martwym punkcie. Szukając pracy zarobkowej, znajduje anons z ofertą: dotrzymywanie towarzystwa starszemu niepełnosprawnemu człowiekowi w zamian za zakwaterowanie i skromne wynagrodzenie. I tak Szmuel spędza zimę w domu pracodawców, zyskując tam potrzebny czas i spokój i prowadząc ożywione dyskusje z podopiecznym, w których przewijają się wątki zdrady i wierności, marzycielstwa, obłędu i racjonalności w dziejach narodu żydowskiego oraz w relacjach pomiędzy zwaśnionymi narodami i religiami. Ogniskują się one wokół postaci Judasza Iskarioty, który zdaniem Szmuela odgrywa kluczową rolę we wszystkich żydowskich polemikach z chrześcijaństwem od starożytności aż po czasy nowożytne. Ponadto w życiu mieszkańców domu, staruszka i jego tajemniczej, fascynującej Szmuela synowej, kilka spraw spowija głębokie milczenie…
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Oficjalne recenzje
Judasz, pierwszy chrześcijanin
Do tej pory nie znałem twórczości Amosa Oza, najpopularniejszego pisarza izraelskiego, którego nazwisko od lat pojawia się wśród kandydatów do literackiej Nagrody Nobla. W końcu postanowiłem częściowo nadrobić ten dość zawstydzający brak i sięgnąłem po „Judasza", najnowszą powieść Oza. Od razu mogę stwierdzić, że się nie zawiodłem. „Judasz" to literatura wysokiej klasy, dość konserwatywna pod względem formy, za to wręcz rewolucyjna w treści.
Akcja powieści rozgrywa się w Jerozolimie, na przełomie roku 1959 i 1960. Główny bohater to dwudziestoparolatek Szmuel Asz, właśnie porzucony przez narzeczoną, który z powodu problemów finansowych przerywa studia i podejmuje dość nietypową pracę – przez kilka godzin dziennie towarzyszy sędziwemu, emerytowanemu nauczycielowi. Ten jest wprawdzie niepełnosprawny fizycznie, ale jego umysł erudyty nadal prezentuje się jak ostrze brzytwy i potrzebuje intelektualnych wyzwań. Zadaniem Asza jest im sprostać. Trzecia z dramatis personae to dojrzała piękność Atalia, przez którą Szmuelowi bardzo trudno będzie odnaleźć spokój w starym domu przy zaułku Rabina Elbaza.
Wspomniałem o pewnej zachowawczości stylu Oza. Otóż „Judasza" czyta się niemal jak „Czarodziejską górę" Tomasza Manna, czy też opartego na jej motywach „Castorpa" Pawła Huellego. Podobna jest klarowność stylu, rodzaj emocji, a także wątki intelektualne, tutaj odnoszące się do narodzin chrześcijaństwa oraz początków państwa Izrael. O ile w warstwie obyczajowej powieść Oza nie stawia przed czytelnikiem większych wymagań, to już fragmenty bardziej dyskursywne wymagają pewnej wiedzy historycznej – lub przynajmniej zainteresowania tego rodzaju tematyką.
Trzeba przyznać, że Oz bardzo zręcznie połączył w swojej powieści tak różnorodne motywy. Wydawać by się mogło, że cóż może mieć wspólnego biedny student z Jerozolimy z biblijnym Judaszem Iskariotą i założycielami państwa Izrael. Tymczasem wszyscy oni zgodnie występują w tej samej, logicznie prowadzonej i realistycznej fabule, w której Oz głosi poglądy mogące przyprawić większość jego rodaków o co najmniej gwałtowny skok ciśnienia. Oprócz swoistej próby obrony, wręcz rehabilitacji postaci Judasza (którego nazywa „pierwszym chrześcijanienem”) Oz ostro krytykuje – poprzez wypowiedzi swoich bohaterów – obecny kształ państwa Izrael. Zarzuca mu agresywny, konfrontacyjny charakter i skazuje w dłuższej perspektywie na porażkę w konflikcie ze światem arabskim. Równolegle prezentuje ideę państwa wielonarodowego, w którym Arabowie i Żydzi byliby równoprawnymi obywatelami.
Prawdę powiedziawszy nie miałem pojęcia, że w Izraelu głoszone są również takie poglądy, według których powstanie państwa żydowskiego w 1948 roku było klęską, a nie historycznym sukcesem tego narodu. Nietrudno sobie wyobrazić, jak takie opinie przymuje w Izraelu patriotyczna większość. Aby się o tym przekonać, przeczytałem artykuł „Judasz Iskariota, Amos Oz i nowa definicja zdrajcy”, opublikowany w serwisie „Israel Today”*. Sam artykuł w wyważony sposób prezentuje poglądy Oza zawarte w jego najnowszej powieści, jednak w komentarzach internautów określenia takie jak „bezrozumny lewak", „zdrajca", „pro-dżihadysta" czy „darwinowski ateista - antysemita" pojawiają się najczęściej.
Sam zainteresowany chyba niespecjalnie przejmuje się tymi inwektywami. Jak zauważa w jednym z wywiadów**, zawsze znajdowali się ludzie, którzy nazywali zdrajcą nawet Abrahama Lincolna (po zniesieniu niewolnictwa) czy Charlesa de Gaulle'a (po uznaniu niepodległości Algierii). Pisarz atakowany przez prawicowe jastrzębie znajduje się więc w naprawdę dobrym towarzystwie. A jego „Judasz" jest lekturą zdecydowanie godną polecenia, oferującą walory zarówno czysto literackie, jak też poznawcze.
Bogusław Karpowicz
*http://www.israeltoday.co.il/NewsItem/tabid/178/nid/25450/Default.aspx
** http://www.nytimes.com/2015/01/03/opinion/a-time-for-traitors.html
Oceny
Książka na półkach
- 1 068
- 727
- 159
- 23
- 14
- 12
- 11
- 10
- 10
- 9
Opinia
Każdy z Was zapewne trafił w swej czytelniczej przygodzie na takie książki, w których z pozoru nic się nie dzieje, gdzie nie ma dynamicznej akcji, błyskotliwych dialogów, a mimo to książka go pochłonęła, wciągnęła każdą kolejną stroną. Wg mnie do takich właśnie książek należy "Judasz" Amosa Oza.
Akcja dzieje się na przełomie 1959/1960 w zimowej Jerozolimie. Szmuel Asz jest studentem, który z powodu bankructwa firmy ojca i niemożności wsparcia finansowego musi zrezygnować z dalszych studiów. Postanawia podjąć się, za mieszkanie i skromne wynagrodzenie, pracy, polegającej na codziennym kilkugodzinnym dotrzymywaniu towarzystwa staremu schorowanemu człowiekowi - Gerszomowi Waldowi. W domu na końcu zaułka Rabina Elbaza mieszka również Atalia, synowa Walda.
Podejmowane dyskusje i polemiki, które mają na celu utrzymywać w dobrej kondycji intelektualnej podopiecznego Szmuela, otwierają nowe horyzonty i punkty widzenia obu adwersarzom. Są one niezmiernie wciągające również dla czytelnika, bowiem poruszają bardzo istotne problemy egzystencjalne; to rozważania nad chrześcijaństwem, postacią Jezusa i jego roli w powstaniu tej religii, to polemika w kwestiach wiary, zdrady, patriotyzmu, religii, moralności, a także samych Żydów. Szmuel Asz dyskutuje z Waldem o ojcu Atalii, który był współpracownikiem Ben Guriona i jako jedyny sprzeciwiał się idei powstania Państwa Izrael. Uznano go za zdrajcę, czy był nim na pewno? Czy zdrajcą na pewno był również Judasz, który po ukrzyżowaniu Jezusa popełnił samobójstwo?
"Judasz" nie jest książką łatwą, ale niewątpliwie wciąga i daje wiele do myślenia. Opowiada o wyborach jednych ludzi, które wpływają na innych, o tym jak trudno jest być przeciw, gdy wszyscy są za i ile kosztuje bycie wiernym samemu sobie, własnym ideałom i przekonaniom. To książka o samotności, ale chyba przede wszystkim o Narodzie, który pazurami i zębami wyrywa dla siebie kawałek miejsca na Ziemi, choć wszystkie strony ponoszą w tej walce ofiary. "Arabowie nie wierzą ani przez chwilę w syjonistyczne frazesy, jakoby garstka Żydów przybyła tutaj tylko po to, żeby znaleźć schronienie na piędzi ziemi przed swoimi prześladowcami z Europy."
Tak się składa, że właśnie jutro, 14 maja, przypada 70-ta rocznica powstania państwa Izrael z jego pierwszym premierem Dawidem Ben Gurionem.
"Judasz" to wspaniały obraz czasu rozliczeń z przeszłością, weryfikowania wcześniejszych założeń i celów, pytań o słuszność podjętych decyzji. To książka bardzo mądra, stawiająca pytania i udzielająca odpowiedzi w wielu trudnych kwestiach zarówno wiary, jak i współżycia różnych nacji, religii, poglądów. Polecam z pełnym przekonaniem.
Każdy z Was zapewne trafił w swej czytelniczej przygodzie na takie książki, w których z pozoru nic się nie dzieje, gdzie nie ma dynamicznej akcji, błyskotliwych dialogów, a mimo to książka go pochłonęła, wciągnęła każdą kolejną stroną. Wg mnie do takich właśnie książek należy "Judasz" Amosa Oza.
więcej Pokaż mimo toAkcja dzieje się na przełomie 1959/1960 w zimowej Jerozolimie. Szmuel Asz...