Przedstawiamy książkę Murraya N. Rothbarda pt. „Edukacja – wolna i przymusowa” wydaną w formie darmowego e-booka przez Instytut Misesa w ramach projektu Internetowa Biblioteka Ekonomiczna.

Murray N. Rothbard obnaża wiele problemów z jakością tzw. powszechnej edukacji. Istotnymi są m.in. przymus nauczania i obniżanie poziomu edukacji, by wszyscy uczniowie mogli opanować materiał (na czym cierpią osoby bardziej zdolne). Jak pisze autor:

„Skutkiem edukacji postępowej jest zniszczenie niezależności myślenia u dziecka, a w istocie stłumienie jakiegokolwiek myślenia. Zamiast tego dzieci uczą się czcić pewne bohaterskie symbole (narodowe), lub podążać za dominacją „grupy” (jak w Japan Lafcadio Hearna).”

„Indywidualizm jest tłamszony uczeniem dostosowywania się do „grupy”. (…) W rezultacie dzieci są uczone, by doszukiwać się prawdy raczej w opinii większości, niż we własnym, niezależnym rozumowaniu lub w opiniach specjalistów najlepszych w danej dziedzinie. Dzieci są przygotowywane do udziału w demokracji poprzez udział w dyskusjach na temat bieżących wydarzeń bez wcześniejszego zdobycia systematycznej wiedzy (na temat polityki, ekonomii, historii), która jest konieczna, by móc rozmawiać na takie tematy.”

„Położenie nacisku na wychowanie fizyczne, gry i różne mało znaczące zajęcia – daje możliwość zrozumienia materiału przez najmniej inteligentnych, tym samym zapewniając całkowicie równe kształcenie dla wszystkich. Ponadto im więcej takich przedmiotów znajduje się w programie nauczania, tym mniej miejsca na systematyczne zdobywanie wiedzy i naukę myślenia.”

„Idea mówiąca o tym, że szkoła nie powinna tylko uczyć, lecz kształcić dziecko „całościowo” na wszystkich etapach jego życia, stanowi próbę przypisania państwu wszystkich funkcji domu rodzinnego. Jest to próba uformowania dziecka bez odbierania go rodzicom.”

„Bez wątpienia rezultatem wszystkich tych działań jest zwiększanie zależności jednostki od grupy i państwa.”