Harasimowicz nie cacka się z czytelnikiem. Zaczyna powieść od mocnego uderzenia – trochę jakby naoglądał się Hitchcocka. A dalej? Jestem też prawie pewien, że podpatrzył co nieco u Forsytha i Clancy’ego, a całą twórczość Philipa K. Dicka ma w małym paluszku. Mocne uderzenie szybko przeradza się w wielowątkową intrygę w klimacie na pograniczu science- i political-fiction, w której czytelnik razem z główną bohaterką zdaje się przemieszczać w czasie i przestrzeni szukając schematu łączącego wydawałoby się chaotyczny ciąg wydarzeń.

Wszystko zaczyna się w Afganistanie w 2004 roku. Oddział amerykańskich najemników zostaje brutalnie zmasakrowany w małym miasteczku Faludża. Całe zajście filmuje i wysyła w świat agentka CIA Jamy Ulan. Niedługo potem zostaje schwytana przez Al-Kaidę i stracona. Jej egzekucję zobaczył cały świat. Hmmm, zapomniałem powiedzieć, że to była nasza główna bohaterka… Na (nie)szczęście dla Jamy śmierć to nowy początek. Nieznani mocodawcy ratują kobietę, zmieniając w zależności od sytuacji jej ciało i psychikę, i wysyłają w najdalsze zakątki świata, gdzie kawałek po kawałku realizuje plan tajemniczych zwierzchników. Z pozoru to całkowicie chaotyczne działania. Ale czy na pewno?

Cezary Harasimowicz nie jest debiutantem i pokazuje to dobitnie w swojej najnowszej książce. Tytułowy Chaos? O tak, jest i objawia się w wielu formach. Po pierwsze, fabuła. Wielopłaszczyznowe polityczne intrygi, zamachy i taktyczne zagrywki, których nie powstydziłby się Tom Clancy. Science-fiction w postaci subtelnych, ale jednak znaczących akcentów. Przyszłość, która czeka tuż za rogiem. I byłoby już całkiem fajnie, ale jest coś jeszcze. Tutaj mało co podąża według jakiegoś normalnego, znanego schematu. Mało co, nawet przy szerszym spojrzeniu, wydaje się być jasne i logiczne. Co więcej, jeśli do końca lektury zostało więcej niż 50 stron, lepiej nie mówić, że wie się już wszystko. Nieprzewidywalna, to epitet idealnie pasujący do całej fabuły.

Po drugie (dlaczego nie pierwsze?), główna bohaterka. Lepiej nie przyzwyczajać się do jej aktualnej kreacji, bo zaraz może nastąpić zmiana, która będzie jak rąbnięcie obuchem w potylicę. I mówię tu nie tylko o wyglądzie, ale i psychice. Osobowość i modus operandi pozostają niezmienne, natomiast zachowanie, styl działania, realizacja zleceń – to zmienia się jak w kalejdoskopie. Nie lepiej jest z innymi bohaterami książki. Dwulicowość i skrywane tajemnice to jakby element obowiązkowy, który trzeba mieć, aby przejść szybki casting na tę imprezę. I właściwie świetnie dopełnia to fabuły, bo nie dość, że nie ma pewnych informacji, to jeszcze nie można ufać nikomu. Potencjalny szpieg, wróg może być każdym napotkanym człowiekiem – szczególnie takim podającym się za przyjaciela.

Wersja papierowa nie ustrzegła się „naleciałości” ze swojego pierwowzoru w formacie audio (to po trzecie). I nawet dobrze. Tej książki właściwie się nie czyta, ją się „ogląda” jak dobry serial – krótkimi odcinkami, zakończonymi kapitalnym cliffhangerem. W każdym jest dynamiczna akcja, zaskakujące odkrycie, odrobina retrospekcji, a czasami element uczuciowy. Jednym się to spodoba, innych odstraszy. Dla mnie, świetny element przyspieszający i tak galopującą akcję, ale jednocześnie dzielący powieść na mniejsze kawałki po kilka fabularnie komplementarnych rozdziałów.

Audiobook już zyskał szerokie grono zadowolonych odbiorców. Chodzą słuchy, że zostały zakupione prawa do ekranizacji, a nawet do gry komputerowej i komiksów. Za rogiem już czai się kontynuacja pod enigmatycznym tytułem „Święta Sieć”. W czasach gdy wszystkie książki są w dniu premiery bestsellerami musiałem osobiście przekonać się o jakości tej książki. Przeczytałem i teraz również polecam lekturę. Zapowiada się ewenement na polskim rynku.

Robert Fryga