Organizmy żywe są niewiarygodnie złożone. Im więcej o nich wiemy - o ich biochemii, anatomii, zachowaniu - tym bardziej zdumiewa nas, jak precyzyjnie przystosowane są do swoich warunków. W jaki sposób mogło dojść do takiej złożoności?
Wszyscy mniej więcej znamy teorię ewolucji w drodze doboru naturalnego, sformułowaną przez Darwina. Chodzi w niej o to, że w naturze te osobniki, które mają najlepsze predyspozycje do przeżycia i wydania potomstwa, przekażą swoim dzieciom właśnie te cechy, które za te ich predyspozycje odpowiadały. To doprowadza do wytwarzania i rozwoju korzystnych dla organizmu cech. Chociaż koncepcja Darwina jest prosta (a może właśnie dlatego),trudno uwierzyć, by była zdolna wyjaśnić całą otaczającą nas złożoność. Możemy wyhodować krowy, dające więcej miska, ale nie wyhodujemy świń, które latają, ani koni, które mówią; nie ma żadnych obiecujących odmian, żadnych „zaczątków", z których moglibyśmy wybierać osobniki do dalszej hodowli. Skąd się bierze zmienność, która umożliwiła wytworzenie się tak ogromnej rozmaitości i złożoności?
Odpowiadając na to pytanie J.M. Smith i E Szathmśry przedstawiają czytelnikom nowy i oryginalny obraz ewolucji biologicznej. Podstawowym pojęciem, jakim się w tym opisie posługują, jest pojęcie przełomu, przez co rozumieją zasadniczą zmianę w sposobie gromadzenia i przekazywania informacji między pokoleniami. Ich zdaniem takich przełomów w trakcie ewolucji zaszło kilka. Należą tu: pojawienie się pierwszych powielających się cząsteczek - czyli powstanie życia jako takiego; powstanie komórki; j rozmnażanie płciowe; pojawienie się wielokomórkowych roślin i zwierząt; zaczątki współdziałania i powstanie społeczeństw zwierzęcych; pojawienie się unikatowej zdolności u ludzi - mowy.
Książka ta to jasny i zrozumiały zarys współczesnej biologii w pełnej skali: od narodzin życia do powstania mowy ludzkiej. Pełno w niej idei nowatorskich i oryginalnych; przedstawiono także wszystkie podstawowe koncepcje biologii. To książka pasjonująca i dla laika, i dla biologa.