Bardzo rozczarowująca książka, przez ok. 2/3 zdecydowanie mnie od niej odrzucało, a każdy akapit musiałem czytać ze 3-4 razy, bo nie mówił o tym, czego bym chciał się dowiedzieć i wywoływał u mnie trudności z koncentracją (być może też z tego względu nie ogarnąłem jej w pełni). Jej tytuł powinien raczej brzmieć "Powody, dla których nic nie można powiedzieć o religiach prehistorycznych"...
Autor co chwila "wyskakuje" z tezami w rodzaju przykładowo, że skoro na rysunkach skalnych rana nie ma związku z obrzędami magicznymi (jak wynikałoby z porównawczej analizy etnograficznej z współcześnie żyjącymi dzikimi plemionami--bo ze statystyki wynika, że jest to symbol pierwiastka kobiecości), to (na podstawie analogii etnograficznych) "można by z równym prawdopodobieństwem twierdzić, że niezliczona liczba krzyży [w kulturze współczesnej Europy] świadczy o godnym pożałowania zwyczaju chrześcijan rzucania czarów na wrogów przez zawieszenia na ścianie wizerunku śmiertelnie zranionego mężczyzny".
Ja chciałem właśnie sobie tutaj poczytać o różnych hipotezach, analogiach etnograficznych, interpretacjach zabytków paleolitu (chciałem też późniejszych epok, ale mamy tu jedynie przedział od epoki mustierskiej do magdaleńskiej). Brak tego typu informacji mnie po prostu frustrował.
Nie mogę jednak odmówić autorowi próby fachowego podejścia do tematu, szerokiego zastosowania analizy statystycznej--np. do określenia korelacji między rysunkami zwierząt, mężczyzny, kobiety, i uproszczonymi symbolami graficznymi; do określenia czy istniał "kult żuchwy" (rzekome kolekcjonowanie żuchw przez praczłowieka), analizując statystyczne zachowanie się szczątków ludzkich w porównaniu ze zwierzęcymi (określając tym samym które kości są najbardziej odporne na "ząb czasu"--i czy kryje się tu dodatkowa aktywność człowieka, tylko czy sama natura).
Wartościowa była dla mnie ostatnia 1/3 książki, poświęcona analizie sztuki paleolitu. Omówiona była tu jakość tworzonych dzieł sztuki, tu właśnie odszyfrowana została symbolika zwierząt i znaków graficznych, przedstawiono relacje między dziełami jaskiniowymi, a "przenośnymi"--statuetkami, wizerunkami na płytkach, itp. Z tej sztuki wyłania się obraz pewnych aktywności, które nie są czysto praktyczne, ani czysto techniczne. Podobnie, na wcześniejszych kartach podano pewne wskazówki za obrzędami pogrzebowymi neandertalczyków (stosowanie ochry, płytki kostne w oczodołach, skulenie ciała).
W sumie... niewiele jak na taki tytuł i dlatego słaba ocena.

Bardzo rozczarowująca książka, przez ok. 2/3 zdecydowanie mnie od niej odrzucało, a każdy akapit musiałem czytać ze 3-4 razy, bo nie mówił o tym, czego bym chciał się dowiedzieć i wywoływał u mnie trudności z koncentracją (być może też z tego względu nie ogarnąłem jej w pełni). Jej tytuł powinien raczej brzmieć "Powody, dla których nic nie można powiedzieć o religiach...