Alice Munro została uznana za najlepszą kanadyjską autorkę krótkich form prozatorskich. Nazywa się ją również kanadyjskim Czechowem. Jest to niewątpliwie jedna z najwspanialszych autorek opowiadań, która doskonale umie zawładnąć tego typu prozą. Czytając „Taniec szczęśliwych cieni” nic nie wskazuje na to, że to jej debiut literacki. Jest to książka nad wyraz dojrzała, a jej warsztat sprawia wrażenie świetnie wyćwiczonego. Opowiadania z tego tomu, to z pozoru bardzo proste historie, ujęte w oszczędnej prozie. Świat przedstawiony jest jednak tak precyzyjnie stworzony, że postaci stają przed nami w całej swej okazałości, jak istoty z krwi i kości. Wielką zaletą opowiadań Munro jest to, że mamy wrażenie, jak gdyby żadna z opowiadanych historii nie była wcale zmyślona, jak gdyby wszystko zostało przez z nią zasłyszane w jakimś plotkarskim małym miasteczku.

Debiutancki tom jest bardzo spójny. Nie pojawiają się tu właściwie słabsze opowiadania. Wszystkie natomiast wydają się być w pewien tajemniczy sposób połączone ze sobą. Opowieści z pozoru nie mają w prawdzie ze sobą nic wspólnego, jednak czytelnik mimowolnie zastanawia się co jakiś czas, czy nie pojawia się pewna ciągłość dla niektórych z historii. Munro wykorzystuje wiele podobnych motywów, które łączą ze sobą bohaterów poszczególnych opowieści. Kilkakrotnie narratorką jest dziewczynka czy kobieta o imieniu Helen, dwukrotnie pojawia się postać ojca nazwanego Ben Jordan, przewija się motyw lisiej farmy, patchworkowych dywaników szytych przez starsze panie, a wiele z opowieści dzieje się w miasteczku lub okolicach Jubilee. Ale te historie, choć z podobnymi motywami, nie pasują do siebie. Kontynuację wykluczają jakieś szczegóły. Nie umiejąc jednak dokładnie umiejscowić owych wydarzeń w czasie, poddajemy się grze, którą z czytelnikiem prowadzi autorka.

Życie w małych kanadyjskich miasteczkach płynie dość spokojnie i jednostajnie. Idealnie opisuje go Munro w opowiadaniu „Pokój utrechcki”: Rytm życia w Jubilee na sposób pierwotny wyznaczają pory roku. Ludzie umierają zimą; pobierają się latem. I ma to swój głęboki sens; zimy są bowiem długie, najeżone przeciwnościami, więc starzy i osłabieni nie zawsze potrafią je przetrwać. W tym samym opowiadaniu autorka porusza temat biedy w owych miasteczkach i stosunku ludzi do niej: Nic się nie może zmarnować; wszystko trzeba zużyć, naprawić albo przerobić i ponownie wykorzystać; ubrania trzeba nosić, aż się rozlecą. Na planie pierwszym Munro stawia trudne relacje między ludźmi. Mamy do czynienia oczywiście z trudną i irytującą relacją w opowiadaniu „Biuro”, jednak głównie to w tym, co niedopowiedziane rozgrywają się akcje opowiadań. W małych miasteczkach, gdzie wszyscy o wszystkich wszystko wiedzą i gdzie szepty i plotki biorą górę, największą rolę odgrywa milczenie. Milczenie komiwojażera Braci Walker odwiedzającego swoją dawną miłość, nie zdradzającego jednak ani jej, ani swoim dzieciom, uczuć, które przywiodły go pod drzwi Nory. Milczenie Mary, która stara się nie uczestniczyć w planie wspólnoty mieszkaniowej walczącej o usunięcie brzydkiego domu pani Fullerton. Milczenie May, kiedy staje się świadkiem śmierci swojej babki. Milczenie, które otacza porzuconą narzeczoną, gdy nikt nie wyjaśnia decyzji Clare’a. Każda z postaci przeżywa opowiedzianą historię w sposób indywidualny, a Munro o tych przeżyciach opowiada w sposób oszczędny, lub również pozostawia je niedopowiedziane. Każde z opowiadań to wyjątkowa opowieść o relacjach międzyludzkich, o trudzie, poświęceniu, o złamanych sercach. Każdy bohater opowieści staje przed koniecznością poradzenia sobie w kłopocie. Trudność trzeba przezwyciężyć, przejść nad nią do porządku i wciąż kierować swoje życie naprzód, bez względu na to, co się wydarzyło.

Kwintesencją prozy Munro jest opis kończący opowiadanie „Komiwojażer Braci Walker”: (...) czuję, że życie mojego ojca zostaje za nami, razem z kończącym się popołudniem; staje się mroczne i dziwne, podobnie jak otaczający krajobraz, który ma na nie magiczny wpływ i sprawia, że wydaje się nam przyjazne, zwyczajne i dobrze znane, gdy przyglądamy mu się z bliska, ale kiedy odpływa w dal, zamienia się w coś nieznanego, czego nigdy do końca nie pojmiemy, kryjącego w sobie wszystkie stany pogody i takie głębie, których nie możemy sobie nawet wyobrazić. Taka jest właśnie proza Alice Munro: z pozoru zwyczajna i prosta. Gdy jednak przyjrzymy się bohaterom i spróbujemy się zadumać nad lekturą, odnajdujemy wielką głębię, w krótkich i na pozór codziennych historiach.

Monika Samitowska-Adamczyk