Pewnego dnia, jakieś 90 lat temu, Magdalena Samozwaniec za namową swej znamienitej rodziny, głównie ojca (Wojciecha Kossaka) i siostry (Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej), postanowiła napisać parodię "Trędowatej". O ile grafomańskie wypociny Heleny Mniszkówny nie nadają się już dziś do czytania, to dzieło pani Magdaleny - wręcz przeciwnie.

Oto zubożały hrabia Zenon Kotwicz i takaż szlachcianka Stefania Dorycka pałają do siebie tak żarliwym, co i odwzajemnionym afektem. Matki obojga jednakże, w ramach zabezpieczenia (własnej!) przyszłości finansowej i towarzyskiej, zaplanowały dla swoich dziatek inne mariaże. On został przyjęty przez baronównę Świdrypajło, ona ma zabiegać o oświadczyny niemłodego acz bardzo majętnego hrabiego Dolarego Chłapskiego. Niewdzięczny wszakże Zenon opuszcza kraj ojczysty, uciekając przed ciągnącą się za nim niechlubnie opinią pożeracza serc niewieścich, unosząc za sobą wielce charakterną i z lekka demoniczną Irę, ostatnią hrabinę Wampyr. Steńka zaś, kryształowa jak jej babka z domu Śmierdzielówna, obecnie tajemniczo cierpiąca na nagłe lecz malownicze omdlenia, ulega umizgom hrabiego Chłapskiego i oddaje mu swą alabastrową rączkę.

I tak toczy się ta historia przy akompaniamencie myśliwskich rogów, kontredansów i walców oraz ciętych konwersacji z obowiązkowymi francuskimi ozdobnikami, bo to wszakże 'powieść z życia wyższych sfer towarzyskich'.

Głównym bohaterem nie jest Zenon, ani nawet Steńka, lecz język - absurdalnie kwiecisty, groteskowo przerysowany i komicznie niedorzeczny. W tej książce nie zrywa się po prostu jabłek, tylko "sprowadza je rychło ze snów podniebnych do rzeczywistości". Tu nie cwałuje koń, tu "płacze na gościńcu tętent bułana". Nie patrzy się na kogoś, ale "wżera szponami źrenic", nie całuje lecz "śmiga przez twarz kochającymi wargi". A nad wszystkim unosi się "miły zapach pieczonej polewki i śmietanki towarzyskiej".

Szczerze polecam tę lekturę jako wytchnienie po ciężkim dniu, a nawet w jego trakcie, gdyż książeczka owa, niewielkie rozmiary posiadając, we wszelakich okolicznościach czytana być może.

Pewnego dnia, jakieś 90 lat temu, Magdalena Samozwaniec za namową swej znamienitej rodziny, głównie ojca (Wojciecha Kossaka) i siostry (Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej), postanowiła napisać parodię "Trędowatej". O ile grafomańskie wypociny Heleny Mniszkówny nie nadają się już dziś do czytania, to dzieło pani Magdaleny - wręcz przeciwnie.

Oto zubożały hrabia Zenon...