Czasy Davida Copperfielda mamy już dawno za sobą. A nawet wtedy, gdy przyciągał miliony widzów przed telewizorami, wszyscy już wiedzieli, że to nie czarodziej, a iluzjonista. O wszelakich tajemniczych stolikach, zdradzających obecność sił nadprzyrodzonych, opowiadano mi, kiedy byłam dzieckiem, a i wówczas nie obyło się bez puszczenia przysłowiowego oczka. Ze zjawisk paranormalnych zostają nam jeszcze, między innymi, wszelakiej maści przypadki poruszania ołówkami mocą woli, telepatyczne porozumiewanie się, czy wróżenie z fusów lub z kart. Wszystko to, pewnie mogłoby fascynować i budzić podziw, a nawet lęk ale jakieś 30 lat temu, teraz raczej bawi i być może budzi ciekawość.

Dziś, kiedy na antenach TV króluje m.in. „Magia kłamstwa” czy „Mentalista”, gdzie artykuły z dziedziny psychologii dostępne są nie tylko w specjalistycznych pismach (zakamuflowane w naukowym słownictwie), ale w co drugim piśmie kobiecym, te wszystkie „rewelacje” nie wzbudzają już takich wypieków na twarzy. Większość z nas wie, co to siła iluzji czy manipulacja. Niejednokrotnie handlowcy (choć nie tylko) w swoim życiu zawodowym, uczestniczą w szeregu szkoleń uczących jak, na podstawie doboru słów, czy mowy ciała, choćby pobieżnie, ocenić rozmówcę i przewidzieć, z jakim typem człowieka mamy do czynienia. W ten sposób dobry handlowiec umie przedstawić klientowi ofertę, spełniającą jego oczekiwania. Nikt o takim sprzedawcy nie powie, że jest czarodziejem, albo że jest w posiadaniu nadprzyrodzonych mocy. Określimy go raczej, jako dobrego obserwatora z bogatym doświadczeniem, umiejętnie wykorzystującego swoją wiedzę.

Tym samym książka Richarda Wisemana „Paranormalność. Dlaczego widzimy to, czego nie ma”, choć całkiem sympatyczna, nie odkrywa Ameryki, ale muszę przyznać jest lekturą zabawną i przyjemną. Jej podstawową zaletą jest bardzo przystępny język, różnorodne „ćwiczenia”, które możemy wykonać sami, by ostatecznie przekonać się o racji autora oraz zebranie wszystkich wiadomości w jeden ciągły tekst. I to usystematyzowanie wiedzy, przyznam, może sprawić, że spojrzymy na świat trochę chłodniejszym okiem, a co poniektórzy, jeśli dotąd byli zbyt łatwowierni, staną się bardziej sceptyczni wobec wszelakiej maści jasnowidzów i docenią potęgę ludzkiego mózgu.

Nie ukrywam jednak, że po lekturze pozostało mi wrażenie stronniczości autora, który w moim przekonaniu, by udowodnić wcześniej założoną tezę, odwoływał się do przykładów, albo sprzed dziesiątek lat, albo ewidentnych, łatwych do udowodnienia oszustw.

Cóż, i jemu pozostałam nieufna.

Monika Stocka