Nieobliczalny Camus! Po "Obcym" - depresyjnym studium braku wiary w cokolwiek - w dobro, w siebie, ludzi czy świat - pisze książkę, która jest afirmacją wiary i nadziei, a także przekonania, że - jak mówił profesor Bartoszewski - warto być przyzwoitym. Nawet jeśli nagroda nie przyjdzie w oczekiwanej formie, nawet jeśli nie przyjdzie wcale.
Lektura "Dżumy" zawsze porządkuje mi emocje, po niej czuję przez jakiś czas, że wiem, co się powinno. A poza tym, jak to jest świetnie napisane!
Wymowa książki jest niezwykle uniwersalna. Nie do końca wiemy, kiedy się to wszystko dzieje, choć wiemy gdzie, ale Camus wybrał na miejsce akcji algiersko-francuski Oran, "miasto bez właściwości", które mogłoby być jednym z tysiąca innych. Zwyczajność tego miejsca i zamieszkujących je ludzi jest wielokrotnie przez autora akcentowana. Krytycy i czytelnicy często interpretują ten wybór jako celowy: że Camus specjalnie wybrał miejsce wybitnie nijakie. Ale mnie się wydaje, że to tłumaczenie jest fałszywe; że powszedniość, nijakość, banalność ludzkich losów można odnaleźć w takim samym stopniu w Paryżu, Amsterdamie czy Quala Lumpur. Zabieg Camusa - bardzo sprytny - miał na celu zderzyć w naszej świadomości "szarą codzienność" z nagłymi, wstrząsającymi okolicznościami. Pokazać, jak niespodziewany kataklizm wyciąga z nas szlam i brudy, ale i to, co najpiękniejsze. I moim zdaniem powiedział swoją książką, że tego drugiego jest w nas więcej. Wierzył, że dobro zwycięża.
Dla mnie sama dżuma jest tylko rodzajem metafory, choć A.C. fantastycznie i drobiazgowo scharakteryzował rozwój, apogeum i wygasanie epidemii, co tylko dodaje książce smaku. Bo przecież on napisał o wojnie, opisał uniwersalne, wszechogarniające zło. I zostawił nam dokładną receptę, jak z nim walczyć. Przede wszystkim w sobie.
I jest w "Dżumie" jeszcze jeden akcent świecący, jak stare złoto: to piękny portret przyjaźni Rieux i Tarrou, dla mnie jeden z najpiękniejszych w literaturze.

Nieobliczalny Camus! Po "Obcym" - depresyjnym studium braku wiary w cokolwiek - w dobro, w siebie, ludzi czy świat - pisze książkę, która jest afirmacją wiary i nadziei, a także przekonania, że - jak mówił profesor Bartoszewski - warto być przyzwoitym. Nawet jeśli nagroda nie przyjdzie w oczekiwanej formie, nawet jeśli nie przyjdzie wcale.
Lektura "Dżumy" zawsze porządkuje...