Bardzo dobra książka, choć napisana z wyraźną krytyczną swadą. Zostały opisane historyczne korzenie i różne przejawy wiary w diabły i czarownice oraz demony - przede wszystkim na wsi regionu dawnego województwa łódzkiego, choć odniesienia historyczne dotyczą całego terytorium Polski, a jeden z rozdziałów poświęcony jest demonologii środowisk robotniczych samego miasta Łodzi.

Imponuje rozległość przywoływanych źródeł – od XIX-wiecznych prac etnograficznych, poprzez źródła historyczne i literaturę piękną, po własne badania terenowe Autora. Dla mnie pewnym odkryciem było zwrócenie przez Autora uwagi na inspiracje demonologii ludowej zapożyczeniami z Zachodu i doktryną Kościoła rzymskokatolickiego, podczas gdy w większości znanych mi dotychczas opracowań eksponowano raczej znaczenie reliktów przedchrześcijańskich – Bohdan Baranowski takie uproszczenia skutecznie falsyfikuje. Książka będzie też kubłem zimnej wody wylanej na głowy wszystkich ludomanów i rodzimokulturowców (do których i ja się zaliczam), ponieważ ukazuje raczej mroczne – niekiedy wręcz tragiczne - skutki żywotności ludowej mitologii.

Jak wspomniałem, praca napisana jest w duchu ostrej krytyki „ciemnoty” i wiary w „zabobony”. Jest to krytyka przeprowadzona z pasją i emocjonalnym zaangażowaniem, jak się wydaje z pozycji światopoglądowego materializmu. Dekonstrukcja – zarówno strukturalna jak i genetyczna – ludowych wierzeń, a także przykłady z badań terenowych, są jednak przygniatające i w większości nie pozostawiają pola do polemiki. Czytelnik w dużym stopniu zmuszony jest przyznać rację interpretacjom Autora.

Książka napisana jest przy tym bardzo dynamicznie, żywym i przystępnym stylem, wypełniają ją opowieści zebrane w czasie badań terenowych i opisy odnalezione w źródłach historycznych, przy czym standardową narrację prowadzoną w trzeciej osobie przeplatają często osobiste wtręty Autora. Wszystko to sprawia, że pracę Bohdana Baranowskiego czyta się z przyjemnością i niesłabnącym zainteresowaniem. Naprawdę godna polecenia pozycja.

Bardzo dobra książka, choć napisana z wyraźną krytyczną swadą. Zostały opisane historyczne korzenie i różne przejawy wiary w diabły i czarownice oraz demony - przede wszystkim na wsi regionu dawnego województwa łódzkiego, choć odniesienia historyczne dotyczą całego terytorium Polski, a jeden z rozdziałów poświęcony jest demonologii środowisk robotniczych samego miasta...